Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 33, 19 August 1921 — He Moolelo no KONARADI KENEKONA a i ole Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demona ka Lio Eleele Kupaianaha [ARTICLE]

He Moolelo no KONARADI KENEKONA a i ole Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demona ka Lio Eleele Kupaianaha

! " "" | ilanlele iho la u Konaradi i kona noho,. no ka hele holo- j holo ana aku mawaho o ke kaa, o ka mea kupaianaha nap, 1 iaia no a ku ana mawaho o kahi holopapa o ke kaaahi, e j lele aku ai ilalo, i nana'mai paha kona hana, e ku aku ana | ke kanaka elemakule, ma kekahi wahi kokoke iaia, a e liaka pono aku ana hoi kona mau maka maluna ona'; a i' ka wa i ike mai ai o ua kanaka nei, i ka nana aku o ka opio, ■ na huli aku la oia i kahi e, me ka hele hoolalau wale ana i aku no, a nalowale aku la iloko o ke kaa. i "Ua hoohuoi paha kela kanaka he kiu ait, e hakilo ana | iaia. a ke hookoAo nei au mahope o kona mau kapuai wa-' wae; akahi ka hoi, kona hakilo mau ia'u," i nalu iho ai oj Konara<li iloko ona. Lele aku la nae oia ilalo, a ninau aku la i ka mea ohi kikiki, i ka manawa e haalele iho ai kela kaaahi ia hale hoolulu. a hoikeia mai la iaia, aole e holo ana ahiki i kfi 'iuila ana lie mau hora. L'a kakahiaka nui loa kela hoea ana aku o ke kaaahi no i; ka luile hoolulu, nolaila. aole he nui o na kaiiaka i hoea i mai; a no ka haawi ana' i manawa maikai ho kona kino e ' hooikaika ai, a hui pu iho no hoi me ka makemake e hele' inakaikai, haalele iho la ke kanaka opio i ka hale hoolulu, | a hele aku la mā na alanui. * | 11e poe kakaikahi wale no ka i loaa aku iaia ma na alanui,! ur poe kekahi maluna o na lio, a e helewawae ana no hoi { kekahi. Ile hookahi kanaka kuai waiu o ka halawai ana j mai me ia. me kana mau kini waiu nunui, ma na aoao o koiui lio: me ka haawi ana mai i ke aloha iaia nei. J Ma kela manawa nae o kona haalele ana aku i ka hale | hoolulu kaaahi. nae. ke mea la ke hoomaop.opo la ke opio, he mea kekaihi e ukali mai ana mahope ona, o ka mea ! apiki nae, iaia e huli aku ai nana ihope, aole ona ike aku i i kekahi mea, eia nae, aple no he pau iki o kela manao j hopohopo iloko ona, no ka hoohalua o kekahi mea i kona : ol.i; me ka hookomo ana iho o kona mau lima. iloko o na j pakeke o kona kuka, kalii i waiho ai o kana pu panapana. | lloomau aku la no oia i ka hele ana imua me kona ike ole | aku nae i kekahi poe, he niehameha pu wale no, ia wa i! komo mai ai ka manao hopohopo il'oko ona me ke kamailio i wale ana ae n •. I "Aole loa o'n makemake e powaia mai au e kekahi mea m akeia wahi mehameha, he oi ae aq pono o ko'u hoi hou J ana ihope." ia wa i huli hope mai ai oia, o ka mea. apiki j nae, ike-kokehnni la oia i kekalii kanaka. i ka oili ana mai ma kekahi kihi akinui, me ka awiwi o kana hele ana, me ; he mēn la e nkali mai ana mahope oia nei; i ka ike ana mai; »:ae i kela huli hoi hou aku o ,ka opio, ku iki iho 1» i kaiii { hook'ahi. i i<e kanaka Paniolo keia, i'aahuia me kekahi koloka loihi, j elike me ka aahu o ua Paniolo e ae, he papale laulāu nui! hoi ma kona poo; i ke kokoke<ana mai nae o Konanuli i k.ihi- a lia kMiiaka nei e ku ana, huli aku la ka nana ana a ; kf 'a kanaka i kahi e;' aka nae ma ka Konaradi hoomaopopo ' tia kani.ieiM'.a no ōia i ka helehelena o kela kanaka. o i ka mei apiki nae, ua kaha aku la ua kanaka uei hele no keki'i':wahi okou. me ke ku malie ana iho o Konaradi i nana iaia e hele !a., 1 ■. . AiaHa iima o kela kanaka malokei o ke "k'oloka kahi i v. aiho ai. aka iiae aole oia i hoohewahewa aku. i ka paa ka pahi malok(» o kekahi lima, he pahi i hoomakaukauia ī. ; ka i kona koko. ' • \*«» kefcMtft"%iVi¥ra\va nae ke ku malie ana o Konaradi e uana i kela ia wa i hooho ae ai oia, i ka pane ana ae: ' ' "l'a like loa kela .kanaka me Pelipe, aole wahi ano e ae: ; o kela koloka nae ana e komo 1a ka mea nana i hoopohihihi loa mai ia'u, no ka mea na kela koloka, i hoohalike i na kanaka apau, me he mea la he hookahi no ano." MOKUNA XX. m Ma kela hoea ana aku a Konaradi no ka hale hoolulu kaaalii, ua hookahaha loa ia ipai kona manao, i.ka ike ana aku. ua'hele maoli a hookeke i na kanaka, a e ku mai ana he kaaahi'hou, ana mai, lie hapalua hore mamua aku. maopopo iho 1a iaia ke kuniu o kela nui o n.l kanaka, u<> ka hele ana niai e nana i na ohua. Aia iwaena o kela t puulu kanaka, na ano lahui like ole, e laa na Paniolo. na īlikini, ame na koko awiliwili; mai na kanaka no hoi o na kulana like ole. e laa ka poe mahiai, ua kauaka hanai holoholona, ahiki aku i ka poe he mau uihaua e ae kā lakou. lClike no hoi me ke ano o na wahine ana i ike ai. ina na hale hoolulu kaaahi e aku pela no na wahine ma keia hale hoolulu. i ko lakou puhioaka. o ka oi loa aku nae o ka poe puhipaka, o na wahine I.likini. Ilaalele aku la ka opio i ka hale hoolulu. a hele ae la no na haleaina, aia hoi. he nui na kanaka e ai ana, a e inu rama ana no .hoi kekahi poe, me kekahi keena nui, i hanaia no ke kuai ana i ka waiona. i like loa aku me na hale inu rama o Amerika, a ua hookahahaia mai ko Konaradi manao. no ka loaa ana o kela auo hale me kekahi aina mamao loa. mai na kanaka aku i maa i ka noho ana. o ke au malamalama. ' Oiai ua pololei ua o Konaradi. hele aku la oia a noho iho la nih kekahi pak'aukau kaawale, kauoha aku la i mau nieaaai nana, o keia hou aku ia mea nana i hookahaha nui niai i koila nōon'oo. ua oi ae .ka maikai o na meaai o ka laweia ana mai nana. mamua o na meaai o kekhi mau haleaina āna i. ike ai ma Amerika. l'a hoolana loa ia mai ko Konaradi noonoo. i ka.ike ana. eia ka. aole no i noho pouliuli loa na kanaka o kela wahi. ;>ka ua like no me Amerika. Ke nana la oia i ka hi-o o īia kanaka ma kela ame keia walii. alaila hoi aku l.i oia no.ka liale hoolulu kaaahi. no ke kakali 'ana ah;ki, i ka wa o ke ! a-' e holo nku ai. l'a loaa ia Konaradt kekahi noho kupouo loa. e. hiki ai iaia ke nana mai ke kaaahi aku. i ke ano o ka waiho ana o ka aina. O ua nno o na aina ma ia wahi aku a ke kaaahi e holo la. ua kaokoa loa. mai na wa.hi nku i o keia 'ie h'»Mhaa ka aina ma kekahi mau whi. a he kiekie hoi ma kekahi mau'wahi. me ka pii ana o ke alahao iluna o ka puu. mo ka malie • » Aia wale no kā hapanui o ka Konaradi nana ana iwaho ~ keh' aii'* 4 . nole oia i ike mai. i ke komo aua aku o ke kanaj<a elemakule me kona makaaniani eula iloko o ke kr»a nna e iif>ho la. me ke au hele ana o kona» maka ni9n p pt"nnei. ahik' i ka ike ati*' i'ka noho o ke kanaka o )io ma ka aoao o ke kaaahi. akahi nn kona n.ma. annT o ke komo loa aku la no ia ma kekahi kaa okoa aku. me ka wehe ana ae o ua kanaka nei i kona eiga, a hoomaka ae la-e jMiHi.;> - •- „• v I kā tihi ann ma« o: ka iVo; ua hoaumoe hou o: Konaradt maluna o ke kaaahi me kona hiamoe ana no maluna o

kona noho. .a ma ka hora elima o ke kakahiaka. i hoalaia aku ai.oia e ke kuene, no ka hoea ana o ke kaaahi i ka hale hoolulu, o ko ia nei ala ae la no ia, a hele aku la no kahi mamua o ke kaa, no ka lele ana aku ilalo. Nana ak.u la oia i kela aina/l)e keu aku a ka nani, aole! he mau puu, ,a mau awawa kuhoho paha. elike nie kekahi mau wahi ake kaaalii .oi*a hoio ai)a mai, ;*ka he palahalaha maikai, e ulu mai ana na meakami me ka iilndi ma na aina kula, e kahe ana hoi ka wai ma ha kahaWāi;'" '« Nana aku la oia itika, e kii'iiiai ana "kiiahiwi kiekie ma kahi mamao, hoomaiiao ae la oia, o kela ka Mauna : Anade, ke ike pū .la hoi oia, i ka wena mai o na kukuna j malamalama o ka la i kahi mamao .lpa,: a- ma na ano apau , ke nana aku, he ku i ka nani ame ka hoohUii maoli o ka; manao, ke ike aku i kela hiona. ' | ' ! No ka hookeke nae ona kan a^nia.ki&JU'nīaijiaw-a a Ko- j ; niaradi o ka lelenna aku ilalo, ua hn'eane oia e hooku'i aku ; me ke kanaka elemakule, a kona i nalu nui ai i; kona mau ano, mamuli wale no o kona hooikaika.g.na ae' e alo, pela i kaa aku ai kela elemakule ma kekahi aōao. a oili aku la no hoi lia o Konaradi he aoao okoa. me ka i ana iho iloko ona: "O keia ka manawa hope a'u e ike ai i keia elemakule, akahi ka hoi ka hoonaukiuki. i kona oili mau mai imua o kun alo!" Ua kuhihewa nae kela manao o ke kanaka opio. no ka ; mea, ma kahi o kona koho ana, aia ka maka'u ame ka hopohopo iloko o ke kanaka elemakule nona, o ka mea oiai loa, ; 'o kela elemakule ke makaala mau mai ana nona, me ka maopopō ole aku nae iaia. Haalele awiwi iho la o Konaradi i ka hale hoolulu kaaalii. a pii aku la no.ke taoua, kalii o na kauhale e.ku mai ana. no ; ka ai ana i kona aina kakahiaka. a no kona niuau ana i ; j kekahi alakai. nana e lawe iaia ahiki i kahi i hoopaaia ai , , o kona makuakane. 'i | Kilke no me ke auo oka hanaia Ālia ona alanui, ina na • ! kulanakauhale i hala hope. aku, ana i ike ai, pela no na | j alanui o keia walii. koe wale.no nae. ka oi aku o ka u'i o| I ka hana ia ana o kela mau alanui, aia hoi na kumulaau malu- ' inalu e ulu ana nia kela.anie keia aoao 6 na alanvd, a e kahe ; 1 ana hoi ka wai, ma na kahawai nunui. .j Ke ike la oia i na kaa pipi kauo, e halihali ana i na pena ! mauu ma na alanui, pela hoi me na kaa lio, i iiele a piha j i i na ukana o kela ame keia ano. Ma kekahi mau alanui ; ! okoa aku hoi. ike aku la oia i na kanaka o na apana kuaaina i maluna' o ko lakou mau lio, e hoolelele ana kekahi poe o lakou i na lio, me ka haaheo nui, e hookakani ana i ko la-1 kou inau kui-ke-pa bele nunui. Maluna o na poohiwi o ! kela poe apau, he koloka wale no, a he ku i ka nani ke nana | aku i ko lakou mau kahiko. | I Ma ka aoao hoi ona alanui. e noiioho ana na wahine ! Paniolo me na wahine Ilikini. e kuai ana i ka lakou mau j meakuai o na ano like ole. Ke nana aku i ka hanaia 'ana 0 na lauoho o kela poe wahine, he like wale no, o ia'hoi ka hiliia i elua mau maawe. e lewalewa-ana mahope o ko lakou ; kua, a maluna hoi o ko lakou mau-poo, he kihei eleele. | Ile mau halekuai kekahi ana i ike aku ai i ke ku-mai, eia | iiae ua pailaia na waiwai kuai apau iloko o kekahi rumi, aole | hoi elike me na halekuai ma Amerika, ka hoikēikeia inai o ! kela ame keia ano meakuai ma na puka aniani. i liiki āi ke ike aku ka poe e niaalp ae ana malaila. i ke ano o na \vaiwai ! nialoko o ia'haleknai. l; ? • 0 ka noonoo i oili ae iloko o ke Uanaka opio, ina nei no kona > noho ma kela.wahi, e kukulii 1 ana oia i halekuai lole, ma ke ano e hoōkahahaia aku ai ka manao ona kanhka o kela aina, no kona lilo loa nae i ka nan.i i na mea ano hou a kona mau maka e ike la, ua poina loa ka pololi L mai iaia aku, o I<ona hele aku i la no ia e ninaninau iwaena o na kanaka e kuku mai ana : maluna o ko lakou mau lio, ina pāha he poē kanaka lakou. i maa 1 ka hele ana o kt alahele mauna, a i ole he poe alakai paha lakou i na malihini. Al.e kahi olel'o .Paniolo'uuku i loaa iaia. e awiliwili ana me na olelo_Berjtania. i hiki ai ke maopopo.aku ko*ia manao i kela poe kanaka, a hoikeia mai 1a iaia. o ka hala koke- ana j aku no .ia.o kekahi huakai. ma ke alahele mauna. -ma ka la , aku mamua. Ua hoopiha loa ia ke kanaka opio me ka pihoihoi, no kela hala e ana aku o ka huakai o kekahi poe malihini, mamua o kona hoea ana mai no kela wahi. nolailaa noke aku la oia i | ka niele ia lakou. ina paha he alahele kekahi e hiki ai iaia ke imi aku ahiki. ika hui pu ana me kela puulu. No ka hiki . nae ke māopopo ole aku i kela poe kanaka, ka manao maoli o ka Konaradi mea e kamailio aku ana. ua loihi kela noke ana | o lakou i ke kamailio. ahiki i ka maopopo ana mai i keia poe ! i kanaka kona makemake. ia wa i olelo mai ai kekahi o lakou,' ' aole he haua maalahi. ka huli ana aku i kela puulu, oiai he | j hookahi la okoa lakou mamua, a ina oia i niakemake e ukali j ! aku mahope, alaila e pono oia e uku i kekahi.huina dala niahuahua i ka mea nana oia e lawe. ' i Mahope iho nae o kela kamailio ana no kekahi manawa , loihi, me ka holoponp ole. alakai okoa aku la kekahi kanaka i . ia Konaradi. no ke Kalapu Hoohauoli ma ka hokele. oiai aia ! ilaila kekahi kanaka Pelekane liiki ke kamailio i ka* olelo) i Paniolo. * ( 1 ka lioea ana aku o Konaradi no kela hokele. hoolnunaia i i aku la oia me ke kanal<a Pelekane nona ka inoa o Kale Rode. i I a o'ia ka ua kanaka nei i ninau mai ai: \ | "Ua makjpmake anei oe e loaa kela puulu oka haalele ana I ; iho i nehinei ? Aole aku la no hoi e nele ke ano nui i kau ; i huakai, ke makemake loa nei oe e haalele iho i keia wahi ?" i i "Ae, ua makemake loa au e hele ma ke alahele mauna. k : e ; i loaa he mea nana e alakai ia'u." wahi a I<onaradi. i i "Ke olelo mai i/ei keia kanaka ia'u, ua hiki loa iaia ke lawe ; aku ia oe. ahiki i ka loaa ana o leela liuakai o nehinei. aka nae ! ! aole e hiki ia olua ke haalele koke iho ahiki i keia po. a o ( kekahi, lie mea pono e loaa he lio nou ame kona mau lako i apau." i "Ma ia wahi. ua hemahema au ma na ano apau. o ko'u hoea koke ana mai nei no ia i keia kakahiaka iho nei maluna : o ke kaaahi." "Ke hoōmaopopo nei'anei oe : i k.a wela'i ;kefa nianawa ? He j elua hora mai keia wa aku a kaiia ;e^k§f|iat'iio"'nei,"' e ; tfiMoa : =♦ I mai ana ka hahana o ka wela o kai la. me ka liiki ple ke lāwe-1 | laweia kekahi mau hatia mawaho. koe wale no malok oo na j ! hale. O ka u e a o aku nei ia oe. o ia kou noho ana ma ka i hokele nei, hoomaha no keia koena la. ahiki i ke ahiahi ana. ; ; Ma kela \vahi, ua hoomaka aku la o Ronaradi.e hiike kona, moolelo. ame ka hana nui o kona līoea ana aku no kela wahi'.' ; i ka lohe ana aku o ke kanaka Pelekane. koi paakiki mai la ! , oia i ke kanaka opio. e noho nialie oia ma ka hokele. a naua ! . e hele e huli i kekahi lio, ai ōfe lipku p<)ha, .yia ua makaukau ! i oia. me ke dala, no ke kuai, ana i ke]a ame kona i - mau lako apau, ' " v ' "" . Ma ke)a wahi. i hoomaopopo iho ai o Konaradi i ka nui ; o kana mau dala i koe. he mahuahua no. e hiki ai iaia ke uku ; aku i ke kumukuai o kekahi hoki. a kuai aku i kekathi noho i emi. me .ke koe mai no o kekahi mau dala iaia. a i ka lohe ana 0 ke kanaka Pelekane i kana hoakaka. pane mai la ua kanaka! nei: 1 .'Ma ko'u manao, aole loa he mea maikai nou. ka hoao ana e-liele ma keia huakai. ahiki i ka wanaao. he mea no hoi ia e hoomaha ole ai no nv, ) <0 q i a hHe . i: a hiki ia oe ke hoohala 1 ua hora o ke ahiahi ma keia kulanakauhale, ma ka heje ana e nana keaka. oiai eia ianei. kekhi hui hana keaka o ka hoea ana mai. i kela mau la aku nei ntai Amenka, .mai;-d' keia ka po o kela hhi keaka e noho ai. nlaila hele aku'no kekahi kula- . nakauhale okpa.'

I ka lohe ana o Konaradi, he keaka kekahi niai Amcrika niai, aia ma.ke\a kulanakauhale, ua hoopiha loa ia oia me na manao kahiha. ine' ka makemake pu e hele e makaikai. lna ma kona home oia kalū i nolio ai, he mea liilii wale no na hana keaka faia. aka eia oia i ka aina loa. nolaila koho iho la oiai kona manao, Aku i na h<»<l>MVa ana a keia kanaka Pelekane, o kona haawi koke mai la no ia i kona ae, e hoopanee i kand huakai hele. no ka huli ana i kona makuakane, a ka .wanāao, ka manawa oliiolu o ka hele ana. . No kela haawi ana aku o Konaradi i kona ae. e hoopanee i kana huakai a ka wanaao, hele koke aku la ke kanaka Pelekane e hui pu me'ke alakai, a kukakuka no ka hoomaka o ka huakai hele, ma ka hora ekolu o ka wanaao. he manawa hoi. i lokahi niai ai.ke alakai. iLaiWeia.aku la b Konaradi e iioomakaikai i kekahi wahi auau maloko o ka hokele e kona kamaaina. a oiai ua loihi na la 0 kona auau ole ana, ua lilo kela ike ana aku i ka wai, i mea hauoli i kona manao, o kona wehewelie ae la 110 ia i kona mau lole. a lele ku la iloko o ka wai, me kona ike maoli iho la i ka oluolu maikai o kona kino. Mahope o ka hoohala ana i kekahi manawa. ma ka auau ana. hoi ae la oia no kahi komo mai la i kona mau lole; a iaia i hoi ae ai a noho mawaho o ka lanai o ka hokele, ike iho la oia. i ka oiaio o na mea apau a kona kamaaina i kamailio mua aku ai iaia. i ka liahana maoli o ka wela ma na alanui, aok ! he īnaaloalo ae o na kanaka. Aia.hoi lie mau ahamaka lelmlelm i hanaia malalo o na kumulaau, maloko o I<a pa o ka hokele. o ko ia nei hele aku la 110 ia. a kekahi o kela mau ahamaka, haule aku la hoolu- | olu,*a iloko o ka manawa pokole, o kona lilo aku la 110 ia, a : i ka puolio ana ae, eia ka ua ahiahi, me kona ike maoli iho j nae i ka oluolu maikai o kona kino. 1 Hoi mai la o Konaradi 110 ka hokele, no ke kakali ana ahiki | : i 'ka paina ahiahi", halawai liou iho la oia me kona kamaaina.! ! a maliope o ko laua ai ana i ka paina ahiahi, hoonanea wak { ! iho la no ahiki i ka poeleele ana. o ko laua nei haalele iho la f ! 110 ia i ka hokele. no ka hele ana mai e makaikai i na hana a ' ka hui keaka ma ia po. i Oiai ua auhee aku ka wela aka la. aua nohoalii mai ka j oluoiu. ua hele na alanui a piha i na kanaka, e hi-o ana, elike j me ke ano mau o na walii nui o na kanaka. a e momoku ana ! ka nui o lakou no kalii i ku ai o ka halekeaka. Aia na kukui ke a la ma na huina alanui. a maloko o na ; halekuai, nolaila ua hoohala ke kanaka opio he hapalua hora j ma ka makaikai ana i kela mau hiona, i malihini loa i kona j mau niaka, manuia o ka hele ana aku e nana i na liana keaka I jna kela po. j Ke ike la o Konaradi ina wahine opio ame na kanaka opio. j me ko lakou mau lole nani, na hao mai kela ame keia iaia iho i a pailii, a i ka pau ana o ka Konaradi makaikai ana i kela mau hiona, hoomaka mai la laua e hele 110 kahi o na hana keaka. la lāna e hookokoke mai ana i kahi o.ke keaka, o ka ma* nawā ia i paāni ae ai o ka bana i ke mele i paanaau i ita kai naka Amerika apau, "Yankce Doodle," no ka akahi paha iioi. a lohe hou i ke mele o kona aina, rta hele o Konaradi, a piha maoli me ka olioli, me ke kamailio okoa ana ae i kona kokoolua: ■ 'He keu aku maoli ka nani okela mele a ka bana e paani maiila," wahi ka lelele okoa ana ae iluna. Awiwi ~akuja ko laua nei hele ana, oiai ua lohi loa laua, ua hele oloko o ka halekeaka a piha i ka poe makaikai; ma ka ulia lakwiae, ua loaa mai la ko laua nei mau kikiki, 110 kekahi mau noh'o eluft, i hookaawaleia, i lilo ole i ke kuaiia ma kela j>o. I;f laua nei o ke komo ana aku iloko o ka halelole nui i kukiiluia. ua hele a piha loa i ka poe makaikai, me ka lawa ole 1 'na noho, a ke kuku Ia kek'ahi heluna nui o na kanaka iluna. liele pololei aku la laua, a na noho i koe. o ka loaa iana mai i-a laua nei. noho iho la ilalo, 110 ka makaikai ana aku i na hana keaka. JiC laua nei e noho ana, o ka manawa ia i kani hou ae ai kv bana. a iloko no hoi o ka manawa pokole. i oili mai ;ai ka poe han;\ keaka, maluna o ko lakou mau lio, mai na wahine a na kane. 'e hookikakaha ana iloko o kahi i hookaawaleia no lakou. O kb alakai mamua loa o ua poe nei, he kanaka opio. maluna o kekahi lio eleele. e holo kainepu ana, me ka lele ana iluna. ! me ke peku ana hoi o kona mau wawae. j L T a hoopiha loa ia mai o Konaradi.me ke kahaha. iaia i ike aku āi i kela kanaka opio. me ka hiki ole iaia ke onioni ae. maluna o kona noho, o ia no oe o kekahi kii pohaku mabala. aia wale no kona mau maka, mahma o ke kanaka opio. ame i ka lio eleele ana e kau ana. ! Xo ka hiki ole paha iua o Konaradi ke 'noho malie hou aku. i no ka mea ua ike maopopo loa aku oia i ke kanaka opio maI luna o ka lio eleele. o kona ku okoa ae la 110 ia iluna a kahea | mai la me ka leo nui: "Aole loa au i hoohewahewa, o Kakeo Kiliko»ia kela kana--1 ka opio, a o kela lio eleele ana q kau mai la, no'u ponoi kela ; lio, oia o Dike Demona !" MOKUNO XXI. ! ..Ua pololei ka ike a Konaradi, o Kakeo Wilikona i'o kela kanāka opio, o ka liolo mahuka ana, mai kona mau makau ! mai. a p Dike Demona no hoi kela lio eleele ana e kau mai | la. ka lio ana. o ka lawe aihue ana i ka'po. elike me ka kaua 1 e ka makamaka heluhelu i ike ae nei ma kekahi o na mokuna ' i hala. Ua lohe mai na mea apau maloko o ka halepe'a nui i kela leo kaliea o Konarad>, aia ko lakou mau maka ke nana mai j la maluna o ke kanaka opio, aole nae he nana aku o Konaradi ( i kela poe, aia wale no kona noonoo maluna o kona lio punahele. ka mea ana i moeuhane mua ole ai, e ike hou ana oia ma i kela aina malihini. J ka.manawa hoi i lohe mai ai o Kakeo Wilikona i ka leo kahea o Konaradi. ua he.le oia a piha loa me ka maka'u, a naua mai la i ke ku aku o kona enemi, me ke kuhikuhi aku o koua-lima. i ka lio eleele. a mamuli o kela pihoihoi iloko I 0 Kakeo. i. ka liianawa i huli ae: ai o Dike Demona ma kekahi i āoau. o ka haule akū la no ia o ua keiki nei "ilalo, mailuna j aku o ke kua o ka lio eleele. | Ua noke inai la ke anaina nui ona kanaka, ika huro. me i akaaka pu ana. ikawa i haule aku ai o Kakeo ilalo. e hoike nifjii ana. i ko lakou hoohenehene i ke kanaka opio kaulio. • no'kona māieaukau ole ma kela haiKi', a ua lilo hoi ia i kumu ! c lulahiia loa ai ka luna nui o ka hui hana keaka. ; Iloko ona sekona helu wale no. aia o Kakeo ke ku la ma- | kina # o kona mau wawne. aia hoi ka lio eleele ke holo kaapuni ; la ia.loko o ka, rina keaka. me k'a hiki olcfKakeo ke hooko- ! koke aku. ua hele ua.lio nei a piha i ka piena. Oiai o Kakeo e alualu aku la mahope o ka lio eleele, ke ! noke mai la'na leanaka i ka huro iaia, tna ke aiio paheneheiie, ! me ke" kamailio okoa ana mai i na olelo maikai ole ma ka olelo Paniolo. Ke kani la ka hana puhiohe, ake noke la no | hoi o Demona i ka hulahula, me ka holo kaapuni ana ialoko o ! ka halekeaka. nolaila tia mahaelua ka noonoo o ke anaina iloko o kela mau minuke. aia ka mahalo maluna o ka lio .eleele. aia hoi ka hoowahawaha malima o ke kanaka opio. / Xn kela leo huro o na knnaka. i kono aku i ke poo nui o kela hūi hana keaka e oili mai iwaho. mai kekahi wahi halelole uuku mai. e ku koke mai ana ma ka aoao o ka hale. e malamaia ana ke keaka, e paa ana hoi i kekahi iHiipa loihi iloieo P kona Kma, a rne ka leo okalakala. i kamailio mai ai j oia ia Kakeo, i ka pane ana mai;

"E aha ana oe e keia lapuwale e lvoka nei ?" walii a ;e alakai, me ka iiele a pii ka ula nia kona mau papalina. "E alualu koke oe aliiki i ka paa ana o ke*kaulawaha o kela lio». a e kau aku maluna ona, he ku 'inaoli keia hana. i ka hoohilaiiila "iu'u!" "Un noke aku nei au i ke alualu iaia. he ole ka loaa; aole ona ae e hookokoke aku au ma kona aoao, pela iho la oe e ike mai la ia'u e ku ana nie ka hiki ole ke hana aku i kekahi nea,'' i pane aku ai o Kakeo, me ka hele o kona kino a pilia i ka haalulu, i kau a mea o ka maka'u. "He keu aku oe a ke kanaka inaka'u wale." i poha hou aku li ka teo o ke alakai o kela hui hana keaka, me ka'hele a piha ne ka huhu. "K nana mai oe i ka maalahi loa o ka hopu ina aku i kela lio!" oka oili aku la no ia oua kanaka nei iloko o ka rina hana keaka, me ka hookani ana ae i kana huipa loihi. Ku malie iho la o Demona i kahi hookahi, me ka nana pono ana mai maluna o ke kaiiaka e hookokoke aku ana imua ona. iiie ka huipa. alaila iaia no paha ak ike, e hele aku ana kela !<anaka e hopu iaia, o ka holo mai la nq ia imua, me he oili ana la na kekahi poka, mailoko mai o ka pu kuniahi. No ka hoopakele ana i kona ola iho, ua noke aku la ua kanaka nei, i ka hookani i kana huipa, me ka loaa pono ana aku ma na wawae o Demona, aoje no nae ia he kumu e kuemi liope aku ai ka lio eleele, aka hoomau mai la no i ka holo ana imua, ahiki i ka holo okoa ana o ua kanaka nei, e pee iw'aena 0 ka poe makaikai. 1 ka nana aku iloko o kela mau minuke, ua piha maoli o Demona me ka huhu, ua puehu liilii na lio e ae, ame ka poe hana keaka mailoko aku o ka halelole. aia hoi ka j)oc makaikai ke nana mai la me na manao pihoihoi, me ka noke ana i ke kamailio i na olelo e hoohilahila ana i kela hui hana keaka. O kahi nae o ka laki, aole o Demona, i hoao e haalele. iho 1 ka rina keāka. ke l:u malie la ua lio nei. me he mea la, he moi !a. no kela wahi, oiai hoi na inea apau e nar,a aku ana, me ka maopopo ole o kekahi mea e hana aku ai. i wahi ,e paa ai kela lio. "Ua hele maoli kela lio a piha i ka huhu, a ke ole au e kuhihewa, e kau aku ana kekahi poino, maluna o na alakai o keia ! hui hana keaka," i kamailio mai ai ke kamaaina o Konaraili. i lohe nae he hoolohe aku o ke kanaka opio i kela mau olelo. aka, haalele awiwi iho la i kon'a noho, a oili jnai la me ka lelele ana mai malūna o na noho o ka poe manuia aku ona. ahiki i kona ku ana iloko o ka rina poepoe. Hakalia 110 a ku iho kona mau *vawae iluna o ka honua, o kona hokio aku la 110 ia. me ka hoomaka ana aku e holo 110 ! '<ahi o Dcmona e ku mai ana; a i ka lohe ana aku hoi o Demona i ka hokio i hele a k'amaaiua iaia, liuli pono- mai la Ua i iio nei imua 0 ke kanaka opio, a iloko o ka imo ana a ka maka, iia o Konar.idi, maluna o ke kua o Demona kahi i noliQ ai» I Ua hoopilihua loa ia aku ka 11001100 oka poe apauiMialoko,. 0 ka halelole, no keia oili honua ana akiro kekahi keiki malihini a lakou i ike inua ole ai, a kau ana maluna o ke kua o ka lio eleele. ka mea Jiiki ole i kekahi poe o ka hui hana keaka. ke hoaano aku. Ua pau ka paani ana a ka bana i kela nianawa. aka liaa\vi mai la 0 Konaradi i kekahi'hoailona. na ka hoomaka liou alia 0 ka bana e paani i kekahi mele laiwale. i īiakalia no a kaiu ;a bana, o ka hoomaka aku la no ia o Konaradi e hoeu i ka holo o kona iio. Ua maopopo ilio. la ia Demona iloko 0 kela manawa, o keia 110 kona hoaloha kahiko. ua hoike okoa mai la ua lio nei i ka piha hoihoi, me ka huuoli pu, e hoolohe an'a i na kauoha apau a ke kanaka opio. No kekahi niau puni kela liolo. ana .0 Deim>na iloko o k.i rina keaka. alaila haawi l.i oia i kekahi hoailona i koua punahele. o ka wa 110 ia i hoomaka' ae ai o Demona e lele iluna, e ownla ana, e peku ana. me ka noke ana i ka uwe, me ke ku maoli ika weliweli.ke nana aku; oka poe apau e nana aku ana 1 kela mau hana a ka lio eleele, ua ku maoli i ka weliweli, eia nae. he mea ole loa ia ia Koi'iaradi, aia 110 ua keiki nei. ke kr»u I maluna 0 ke kua 0 Demona. liie he mea la, ua hauhaiia' i ke j kaula a paa; e noke ana hoi i ka akaaka. ke ano 0 kA i mta | i pilia loa i ka hauoli. | Mailoko mai o kela anaiua e noho muinule ana i piha nie na manao pilihua o ka menemene 110 ke kanaka opio. i puolm mai ai na leo huro o ka mahalo. alaila meha hou iho la, no ka mea ua oi loa mai la ka hana a ka lio eleele, mamua o ka mea hiki ke hoomaopono aku. ke lele la iluna, ke moe la ilalo. me ka manao e kiola aku ia Konaradi ilalo, a ma ka mea oiaio maoli ke olelo ae. ke hoouka la ke opio me Demona, i kekahi paio' hahana loa. 110 ka mea o laua e lanakila ana. Ua hele a pilihua maoli ka hanu o ka lehulehu. ia lakou t nana mai 1a i ka lio eleele, i Wa holo iloko 0 ka ritia poepoe, me ka lele'ana iluna, a olokaa aku ana iluna o ka lepO. eia uae, |:e makaala inau 1a o Konaradi i na manawa apau, mamuao ka pa ana aku o ke kino o Dcmona iluna o ka honua. ua ku e aku la oia i kahi mainao. a mam'ua o ke ala ana ae o Dcmona iluna. aia oia malnn'a o ke kua o kona lio kahi i noho hoola'i mai 'ai, me ka haawi ana mai i kana mau kunou ana i ke anaina. a e ininoaka mau ana no hoi oia. i na wa apau e hoike mai ana. aole he wahi lihi maka'u iloko ona, no kelalio. Mamuli o ka hahana loa o kela paio mawaena o Deinon'a me Konaradi. ua hoopau honua iho la na kanaka puhiohe i i ka lakou paani ana: aka nae. i ka maiiawa i kaalo hou ae ai 0 Dctncriia ma ka lakou wahi e noho ana, haawi mai la 0 Konaradi i ka hoailona, 110 ka hookani hou aku o ka bana. o ka wawalo hele ae la 110 ia o ka leo o na meakani. apuni oloko o ka halelole. Pau ae la ka owala ana o Demona. me ke peleu ana. anie ka ka nanahu ana. ke liolo kainepu malie 1a ua lio nei me ka hiehie nui, o ka manawa 110 ia, i ku ae ai o Konaradi iluua. a kukuli iho la maluna o ke kiii o koHa lio, a heaha la ia 011 i ana ae. aia kona poo iluna o ke kua kahi i ku ai. nie ka manana o na wawae i ka lewa. a iloko o k'a imo ana a ka maka. ua hoi mai la kona mau wawae a ku iluna 0 ke kua o ka lio. No keia mau hana ku i ke aiwaiwa nia ka aoao o Konaradi. ka mea hoi i ike mua ole ia ma na liui hana keaka apau, aohe mea miiloko o ka Jialelole. e hiki ke 110110 nialie aku. ua ku okoa mai 1a na mea apau iluna. me ka noke ana ika hurj. e pa'ipa'i } ana hoi i ko lakou mau linia. a e kamailio okoa mai ana ltta olelo Paniolo, me ka maopopo ole aku nae ia Konaradi. o ka lakou mea e kamailio mai la iaia. koe wale 110 kona koho aiK' nku. e haawi niai ana i ka mahalo iaia nei. No ka hapalia hora pah'a kela hoikeike ana a Konaradi, | i kela mahele o na mea ana i a'o ai ia Demotia a lehia, a i ke kaalo hou ana ae ma kahi a ka poe puhiohe e noho ana, kanmilio mai la oia. i ka i 'aua mai: "E paani msi oukou i kekalii mele hulahula." me kela kani ! no o na meakani, ua hoololi hikiwawe ae la na keiki puhiohe | i kn lnkou paani nna. a mdc mai la i kekahi niele hulahula. 0 ka wa no ia a Konaradi i noho aoao ae ai imUma o ka lio. me ka haā"\vi ana iho no hoi i kekahi hoailona ia Dcmona.'o ka hoomaka aku la no ia o lea lio eleele e hulahula, me ke ku i maoli i'ka hiēhie o kr kulm>T ke natia aku, e nele ole ai ke i komo o na mahao hoohihi ik-i*o r ' ka poe nlakaikai. no ka piha I akamai maoli o kela lio, i'ka hulahula. T ka av>a o ke'n k-'ohi mai la o Koiviraifi 1 kona lio o ke ku iho la no ia i kahi hookahi, lele iho la 110 hoi oia ilalo. apo aku la irfa ka a-i o Demona. a kamailio aku 1a i na olelo kaukau, ka piha i ka olioli, no ka loaa huu ana iaia o konn lio punahele. j , (Aole i p«u.)