Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 28, 13 July 1922 — Page 7

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Makelei, ka Laau Pii On a a ka I'a o Moaula-Nui-Akea i Kaulana

He moolelo kahiko no ka huli koolau o kailua ame waimanalo, ka nanea o ke au o ka manawa

            (Hoomauia mai kela pule mai)

            Ma keia wahi no a kaua e ai nei o ika inoa ponoi o keia hoahele o @ahonomu-a o Loheloheihona.

            Iaia i hookuu iho ai i ke kaikamahine maanei aole laau e malu@@@u ai aole hoi he wahi ana e @@@ aku ana i ke ku mai o kekahi @@mulaau nolaila ulu ae la ka manao iloko on a e ka'ika'i hou i kana @@ nai a malalo o ka malumalu o ke @@@ pali pohaku e ku mai nei.

            He kela manao iloko on a kulou @@@ la oia me ka hooholo ana iho i kona lima malalo ae o ka u'i hiamoe, a mamua o kona hapai ana ae i@ela o ka wa koke no ia i po'i iho ai ka ohu mo ka noe uaawa o ka ma@@@, a malumalu iho la ke kino o ke @@@pahele aumoana o ka aino o Ha@@@alanai.

            I ka hou âme ka noe e punohu nei i ka lae kahakai ua lilo ia i mea paha'oha'o i na maka o Kanehoalani kakali iho la oia i ka mao ne o keia ohu kuha'o ana e ike nei; a @@ mea malihini hoi iaia.

            @@ mau ka uhi ana o keia uaawa ma kahi o hiamoe nei o ka u'i, a mamuli o ke puhi a ka makani, ua pa@ilo aku la keia uaawa, ahiki i na Ma@aua, a hala na anahulu elima o ka hiamoe ana o Nohonmua, i ke awakea ua wehe ae la ka ohu ame ka @@@ a malie ikeia aku la na wahi apau, o ka aina.

            Ia, manawa i ike mai ai o Kane@@@lani i keia kaikamahine u'i, ua hele. no hoi ke kino a laula palahalaha ua kaia i ka hiamoe kulipo, i kona ike ana i keia mea ua lio ae la kona mau maka me ka namunamu ana iho.

            Ka, eia ka he hana ka keia punoho; kuha'o e po'i nei, a ua hoakua no hoi ka uwai ana mai o ka hiamoe a keia kupua a ka lae o ka I'a.

            O keia moomauna o Kanehoalani, he mookapu ia no Haloa, a o ke kino lane wale no ka mea nolio ilaila. Nolaila aia no o Haku'ilei wahine, a Kanehoalani, iuka o kela pau e ku mai la ma ke kua o Hakipua a i ikeia ma ka inoa o Puuohulehule. Aia ma ke alo o keia puu @@@o o ke kahawai he wahi hoohonua, i ikeia ma ka inoa o Hena, o ia ke kahuahale o Haku'ilei i noho ai, me kona alo alii, a o na kama@ina olaila ka i ike i keia.

            He keike ka keia wahine me kana kane me Kanehoalani, a o ka inoa o kipa keiki o Nana. No keia keiki kekahi mau lalani mele iloko o ke mele ha'i kupuna o Laamaikahiki a e hoike ana kekahi mau lalani penei.

I ae la Kahiki ku hauna ka moku, O ka puke iloko o Kup@nai ke kane, He loaa iloko o ka mookapu o Haloalani

I ke ko'iula o Nana hanau malama, ke kalu lauloa o Laukapalili ka ilio hulu ii hulu okalakala, O kaala ka moku kupu weweo iluna.

I ke kaika malama a Hinaleimalama;

Olaauli laakona o Laamaikahiki.

            Ma keia mau lalani mele i hoikeia maluna ae, he mau mea hooiaio, no ka moolelo o keia keiki o Nana, @a, kekahi lalani nae e olelo ana, ke keiki malama a Hinaleimalama, ua mamao kekahi poe oia ka makuahine o Nana, a o Nanahoa hoi e kau@@na nei ahiki loa mai i keia la, aka aole he moolelo e hooia mai ana o keia mau lalani wale no.

            O ka puni a keia keiki o ka hiamoe, a o kona kahu hanai o Kupimai; ua pulama kona makua, iaia me ke kapu ihiihi a oiai he kapu ka moo o Haloa (Kanehoalani), aole e a'eia e ka wahine, pela iho la o Kupinai i malama kapu ai i kana hoonai iloko o ka puke.

            Iloko o keia wa o ka himoe e @@@mi ana iluua o keia mau mea @no elua, ma kahi kokoke loa o @@kahi i kekahi ua ike mai la o Nana, i keia opio wahine u'i e noho ana i ka lae kahakai, e hoa ana i ka lauoho, a ma kona aoao e noho ana he kanaka eleele poupou helehelena pupuka.

            I ka pau ana o ka haa ana o ua u'i la i kona lauoho, hina aku la kona poo a kau iluea o ka uha, o ke kanaka pupuka, huli ae la kona @lo iluna me ka waiho kahelahela a ua o ka laula o Kapaa;

            Ike mai la oia i ke alo wa o Hihimanu, aohe au mea maikai ole olaila, aka o ka mea apiki, aohe i onu ae ka limu, ka kanaka o Manuakiepa, iloko keia o ka moeuhane ana e ike nei.

            I ka wa o Nna i ike ai i keia mau hiona, me he mea la, eia no i ke kino maoli, nolaila ua hele mai la kona kino moeuhane mamuli o ke koi a ka makemake e loku ana iloko @@@, aka o ka mea apiki ke hele pu @@ me kona kino maoli mailoko mai o keia pali paa a kaua e ike aku nei a ku iho la ma kahi a kela h@loholona hiena a kaua i ike akula, i ke ku mai.

            O ia huawina hookahi no a ka @oe ka i loaa ia Nahomua a ua lilo no hoi ia haawina i loaa iaia i mea hooniolo i kona hiamoe, a hala na anahulu elima, ka hana hookalakupua hoi a ka po nui hoolakolako.

            O ka u'i no hoi ame ka nani o ko Nana hiona, o ia ka mea nana i hoolilo i ka hiamoe kooku hoohenahena a kaua e ike iho la i ka moe hookolohe a keia kaikamahine.

            ke ice nei hoi o Nahonomua i ka nui nepunepu nemonemo maikai o Niihau, iwaenakonu o ke kihapai kana laau o kela keiki, i like aku ka nui me ke kumu laau ohia o ke apo o ke kauoha, e ku ana iwaena o ke kihapaipua o Elenale, iloko o ka moe hoopaha'oha'o a Kiha, a ke ike nei hoi o Nana me kona mau kiionohi ponoi.

            Oiai o Nana o ike nei i ka hene waiolu e waiho mai ana me ka uhi ole ia i ke kapa a e palaha ana hoi i ke alo ka luhi a ke kalukalu, aole i olao e ka mauu o ka punawai kupua o Pilemona, na ia mea i hoala ne i ka huhu i kona muli pokii, a uana ana i ka ua ke kini o Halemano.

            Ia Kupinai e noho nei me ka manao palaka no kana hanai, me ke kuhihewa eia no la o Nana i ka puni ana o ka hiamoe, ua puiwa ae la oia i ka leo o Kanehoalani @ ko halulu ana iloko o ka pali paa, me ka ninau ana aku:

            "E Nana i ke kihi o ka mahina nui Konalewule e heaha aku la kau owaho olaila e ku nei, e ka okalakala kunahihi o kou helehelena E pula paha auanei ko maka i ke aka o ka ainako, e haele mai la i ke kaha o Papiohuli, ua uwaiia mai nei o ka wailiula a mua o ke alo.

            "Hoonana no hoi ka hana a ke kalohe, o ka lawe ana mai nei ka hoi ia o ka hiamoe a ka lae o ka I'a.

            "E Kupinai e, kiina aku ko hani a hoihoi mai, pehea oe i nana ole ai i ka luhi aia la ke ku mai la i ke kaulu o kaua@ Ua ike aku nei paha i ka pakii moe one o Keohi, e hoopalaha mai la i ka lae o Ninini, nai ka hele o ko hana ia lihilihi kuku ka Lehuamakanoe i ke anu o Aipo, o ka uwaiia ana mai nei o ka hiamoe a ko kaua ipuka hale nei. O ka hana no hoi a ka poe u'i la, palepale ole na lima o ke kalukalu."

            I ka pau ana o keia mau olelo a Kanehoalani, lalau aku la oia i kona kookoo, ka paku hoi o kona mana ame kona kapu akua, a paa ia mea i kona lima, o mai la oia i ke kookoo imua me ke kahea ana iho:

            "E Kookookumailani e, uhai aku ke ao hekili a nalo na kahakai apuni o Luahaku (Oahu a Lua), mai ka maka mai o ke kihi o Kamalama, i hoi aku ko pulapula iloko o ka puke ke ana huna peepoli o Hunahunala@ki a nalo," o ka wa no ia i loheia aku ai o ka leo o ka hekili ku'ipamalo e nu ana a mao ae ia wa i poipu iho ai kekahi ao eleele Hilo e panopano i ka ua.

            Ia wa hookahi no o Kanehoalani i ike hou mai ai i ka ohu aiai e kau ana maluna o ka u'i hiamoe, ana e ike nei, a ku iho la na anuenue (alamuku) elua, ma ke poo kekahi a ma na wawae kekahi o ka u'i.

            I ka pa ana aku o ka ula ohelohelo o ka wai hooluu o ke anunue i ka punohu aiai me ke uanoe, e lele hune ana, ua kahuli ae la ia mau mea apau, me ka nani nui a pa iho la ia waihooluu iluna o ka u'i hiamoe, ua hooi palua ia ae la ka u'i ame ka nani e hiki ole ai i ka manaoi'o ke kupaa a oia nei ame Leinaala no elike.

            'O ka mea apiki ma kahi o ke po'i iho o ke ao hekili a uliuli kai pali o Kahikinui, ua hoomalamalamaia iho la kahi o ka u'i hiamoe e ke ao a'ia'i i hookahuliia e ka ula nono o ke anuenue a lilo ae la i aulama, a e hoomalamalama ana i kahi a ka u'i e moe nei, ua lilo ae la na anuenue i pou nana e koo ae i ke ao uliuli lipolipo e po'i iho ana e huna i na mea apau, elike me ke kauoha ia Kookookumailani, ke kiai o ka malu, a o ka paku hoi o ko Kanehoalani noho ana.

            I ka lohe ana o Kupinai i ka leo hea e pili ana i ana hanai o kona wa no ia i huli mai ai e nana a ike mai la oia ia Nana i ke kihi o ka mahina nui Konalenale e ku ana waho, a e hamama ana hoi ka ipuka o ka palipaa o ka puke.

            nolaila kikoo mai la kona lima i ka hanai a hapai @e la iluna me ka ho'iho'i ana iloko o ka pali paa.

Hakalia no a kuu mai ka lima aku o Kupinai, o ka hiamoe aku la no ia o Nana; i ka huli ana aku o Kupinai e nana i waho, ike hou aku la no oia i kana hanai e ku ana no ma kahi mua, a e makuu halalaa ana no ka lae o Kaena i ka malie.

            Iaia i huli hou iho ai e nana i ka hanai aole no. Kahea aku aku la oia i ka makuakane: "Aole e paa ke keiki a kaua ke hoeu mai nei ka po eia la! Ka kaua ka pulama aku, ka ke akua no ke alakai, aia no la ke ku mai la iwaho, anoai he mea no hoi ia no ka'u hanai e ku ai i ka moku, a puka no hoi ka inoa i ke ao malamalama."

            I ka lohe ana o Kanehoalani i keia mau olelo a Kupinai, huli aku la oia e nana i Kahi a ka u'i hiamoe e waiho kahela mai la, pane mai la oia ia Kupinai:

            "Kapanaha no oe i ka olelo iho e puka ka inoa i ke ao malamalama i ke keike, a o ke kaulana, o ia iho @a ka ka uku o kou luhi wahine ole ana iaia, a eia ua kaulana la i ike oe."

            O ka wa no ia o Kanehoalani i o aku ai i kona kookoo me ka hoopuka ana i ka huaolelo:

            "E Kookookumailani e, ka paku kapu o ka moo Haloa, o ka hauli lele o ke kino o Kamalama o Nana la, kukuluia aku imua a o Kahianaloli, me a'u me ka pukui e pilikua.

            I ka pau ana no o ia mau olelo, o ka wa no ia i ku ai kela kii hoikeike a kaua i nana aku nei, mai ia manawa mai ahiki akau a mau loa aku.

            Mamuli o ka hele o kela laau kukanono i ke alo o ke kahawai a nui pono ole ua kohu hohoa moomoo lauhala a ka wahine e hoopalupalu ai i ka lauhala pela iho la i kapa aku ai na kupuna o kaua i ka inoa kaulana o kela elepani ihu waliwali o Nanahoa a kaulana no hoi ahiki i keia la wahi a ka haano'u olelo a Punohu.

            I ka manawa hoi o keia moolelo o Nahonomua a me Nanahoa i haiia mai i ka meakakau e Kaehuokalani (k) he keiki papa no Hakipuu, a o ka mea hoi i panaia iloko o ka lalani mele.

            Kaulana mai nei o H@kipuu, Palaoa lawalu ono a Kaehu, Oiai au i hiki malihini ai ilaila i ka 1876, a noho me kela ohana lokomaikai nui wale, ua hai mai keia kamaaina maikai, o ke kumu ka i kapaia ai o kela inoa puuohulehule, mamuli ka o ka nemonemo pu o keia palaoa pae i ka lae o ka Oio, a ka u'i hiamoe, a no ka nui la@a loa o ka hono lae o ka ia nei i'a hoomaalo i ka maka, a ono ka puu, pela i kapaia ai keia kahua hale o Haku'i lei ma keia inoa Hene, in a pela ua ono no!

            Nolaila ua hiki mai la no kaua i kahi i pau ai o ka Puno@u moolelo ana, a ua pau hoi ka papaaina a Ahiki, malalo o ke kumu kou.

            Nolaila e hoi ae no kaua e kuu mea heluhelu e nuu i ka anae momona o Kawainui, ame ke awa aloalo lena, hiu oolea o Kaelepulu, e kieei mai la ke poo malalo o ka lau hunehune o ka palai, ua maopu wale i ka wai kehau o Makawao.

            Oiai na mea apau e hoomaha ana i ka piha kokooku i ka maona, i ua ono like ole a ke konohiki makee alii o na Kaaawa, ua liuliu ae la o Ahiki e hoi me kona mau hoahele.

            Haawi ke aloha hookaawale,, huli mai la o Ahiki me kona mau hoa no Kailua ka ihu o na wawae.

            Ia lakou nei e ohi nei, olelo mai la o Paku'i "Ua nui no ka imi ana o Punohu i na pana o kona aina, a nui no hoi ka ike i ka noonoo ana i kumu e loaa ole ai ia oe @a hoohuoi i kana meae hana mai ai, no kau huakaihele, eia ka he okoa ke kumu o ka hana, he okoa @@e k@ ia la wahi i waiho ai i ka ihi meahuna."

            "E ole nae ia, lohe ana au i ka moolelo o keia Nanahoa. He hele mau no ma keia alahele, a e ike aku ana no i ke ku hookano mai a Halemano i ke kula, ku kilakila i ka wai o Punamoe, aole nae i hahina lohe i ka moolelo o na halekuni laki o Hauailiki, elike me keia."

            "Aole paha o oe wale, o kakou paha apau ilaila," wahi a Nihiole, "ka apiki o ka huakai."

            Elike no hoi me kona ano mau, pela no oia i hoopuka aku ai i keia mau olelo ia Ahiki oiai lakou e hoi nei i ke ala a kokoke i ke kahawai o Hakipuu.

            "E kuu alii konohiki ai aina e, e ole au @ hele me oe i keia huakai hele au, ike ana au a lohe no hoi i ka moolelo o keia apiki e kaulana nei, aka, o ka'u mea kupanaha ia kakou i ai mai nei, i ka wa a Punohu e haaliki iho ai o ka olelo i ka u'i hiamoe, o ia ko'u wa e ike iho ai i ko'u hoa nei (Nuhi) i ke ano ioena o ko ia nei hiohiona, mauao au in a no ko ia nei ike lihi, pau ko ia nei noonoo ana mai no kakou ua hoa ukali o ke ala."

            Olelo mai la o Ahiki: "O ia mau olelo apau a oukou i lohe aku la, o ka inai iho la no ia o ka ai ana o ke alo alii, loaa ia oe na olelo loea e lo'ulo'u ai ka aka a na @li, a e ala ai ka lihilihikuku o Aipo a okalakala, o kou lilo iho la no ia i punahele, a i hoa ai no ka papaaina a na lii.

            Pela iho la kekahi poe e punahele ai, a noonoo e na hoahele, malama ia mau olelo momona kuhikuhinia e momoni ai ka puu o ke ai ai."

            Mamuli o keia mau olelo a Ahiki, ua lilo iho la ia i mea na keia Nihiole e hoomanao mau ai, a e kamailio ana hoi oia i kekahi mau olelo ano papalua o ka manao mahope mai, imua o kana wahine, a ua ulu ae ka manao iloko o ka wahine, eia kana Nihiole ke hele nei e hee i ka nalu o Huia.

            Hui puuwai e hee i ka nalu,

            Na mi uei no ia pua,

            O ua manu malihini paha,

            Ke ahiuhiu mai nei,

            Ua aneane ka'u makau.

            A e lihi lou aku ilaila.

            (Aole i pau.)

E HUI ANA KO HONOLULU NEI HUI KEAKA ME KO AMERIKA

            E hoea mai ana i Honolulu nei kekahi hui keaka hou mai Amerika mai, o ia ka Hui Keaka a Wilmer Vincent, elike me ia o ka hoikeia ana ae, ka hui hoi nona kekahi mau halekeaka he 44 ka nui ma na mokuaina o ka hikina ame ka hema loa o Amerika.

            Ma ka mokuahi laweleka o ka Pakipika, President Lincoln o ke ku ana mai ianei ma ka Poalima aku nei ka hoea ana mai o Sidney Wilmer, mahope o kona hoohala ana aku nei i kekahi manawa hoomaha ma ka Hikina Loa, a he hapa hoi o kona hoomaha ma ke aupuni o Inia. Oia ke poo o ka hui keaka Wilmer Vincent i manaoia e hoea mai ana i Honolulu nei ma keia mua aku.

            Ua hoea mua mai oia i Hawaii nei he 11 makahiki i hala aku nei ma kekahi huakai makaikai ana i ke ao maluna mai o ka mokuahi Kelemania Cleveland, a ma ia manawa ana o ka holo ana mai i lilo ai o Honolulu nei i wahi na kona noonoo e hoomanao mau ai no ke kupono o kana oihana.

            Ma kona moolelo, he kanakolu makahiki i hala aku nei oia kekahi o na kanaka hana keaka me ka hui i noho poo ia e Charles Richman; mahope o ka haailele ana ia Kapalakiko ua hoikeike aku ia hui hana keaka ma Loko Paakai, a mahope mai ma na kulanakauhale nui o ka hikina, o ia ka hoomaka ana o ko Wilmer noonoo e hana kaokoa nona iho a e lilo hoi oia kekahi on a iloko o ia hana.

            Ua halawai oia me kakahi mau hoaloha ma Honolulu nei a ia mau hoaloha on a i hoike mai ai i kona noonoo nui no ka lilo o Honolulu nei i kikowaena no na hui hana keaka e holo mai ai mai Amerika mai no ka holo ana i ka hikina loa, a pela hoi me na hui hana keaka Amerika ma ka Hikina. Loa i nei manawa e hoi mai ai a hoikeike maanei.

            Ua hele ae ka oia e makaikai i ka hale keaka hou New Hawaii Theater e kapiliia mai nei i na manawa, a ma kana mea o ka hoike ana ae o ia aku ana kekahi o na hale hana keaka nani loa ke paa i like aku ka maikai me na hale hana keake ma ka aina makua. Aole oia i manao e kukulu ae i hale hana keakanona ma Honolulu nei, aka o na hale no i hoolakoia i nei manawa maloko no olaila oia e hoikeike mai ai i kana mau hana hoopahaoho. Homai a nui ua hana ume dala mai ka lehulehu aku.

PANIKULA KEKAHI HALE KII ONIONI E KA HOPE LUNA KINAIAHI

            Ma ka po o ka Poaono aku la i hala ua kipa aku la ka Hope Luna kinaiahi Forgatry me ka hoike mua ole aku, i ka hale kii onioni ma ke alanui Beritania a i ikeia hoi ke "Tin-Can-Alley." O ka lua ia o kona kipa ana aku ia hale a ma keia manawa hope ana o ke kipa ana aku i kauoha aku ai oia i ka ona o ia hale e paniia no ke kue i na rula o ka 'oihana kinaiahi

            Ua piha ka hale i na kanaka ma kela manawa ana o ke koma ana aku, o kana mea kupanaha loa o ka ike ana aku ua paa na puka i ke paniia me ka hoopaaia me na laka (padlock) a pela hoi me na puka liilii e oili aku ai i na ala ololi.

            He mau pule aku nei ka i hala, ka mua loa o na manawa o kona kipa ana aku ia hale, ua kauoha aku oia i ka on a o ia hale e hana koke ia kekahi mau hoololi ma kekahi mau wahi o ia hale, a ma keia elua o ka manawa ana o ke kipa ana aku aole i hookoia na mea ana o ke kauoha ana aku, o kona hele koke aku la no ia a ma ka puka e kuaiia ai na tikiki a kauoha aku la e hoopau i ke kuai ana i na tikiki, a kauoha pu aku la i ka lunahoohana i ka manawa apau a o ke kii olelo mai ia manawa, o pani kokeia na puka o ia hale.

            Ma ke Sabati iho nei, no kona makemake e ike ua hookoia paha kana kauoha a aole paha o ia hoi ua holakoia ae paha me na mea kinaiahi, ua hanaia ua puka make ano e palekana ai ka poe oloko o ka hale ma ka manawa e loaa ai kekahi ulia ua ae hou aku la oia i ka lunahoohana e hoikeike hou ia na kii maloko o ia hale, me ke kauoha pu ia aku nae maloko o na la he kanakolu e hana ai ka lunahoohana i na, mea i makemakeia no ia hale a e pono e hooko kokeia ma ka hoohakalia ole, he lilo hoi ma kana koho aku e hoea aku ana ma kahi o na haneri dala, aohe ana nana aku no ka nui o na hoolilo o ia hale, o ka palekana o ka lehulehu e hele aku ana maloko olailo ka mea koikoi i kona noonoo.

HE HOALOHALOHA NO KO MAKOU PAPA ALOHA.

            E kuu Nupepa Kuokoa; ka uwila ahai meahou, a nau hoi ia e hai aku i na kini makamaka; ua oluolu i ka Makua Mana loa ke kipa ana mai ma ka ipuka hale o ko makou papa aloha J.r. Kahulamu, ma ke ahiahi o Iune 2, 1922, a lawe aku la i ka hanu makamae o ko makou papa, i aloha nui ia, a waiho iho la i ke kino puanuanu, mahope nei na makou, na kana mau keiki e paiauma aku ai, ma keia aoao o ka muliwai eleele o ka make me ka ohana.

            No ka pule hookahi wale no ka ma'i ana, a hoi aku la me ka mea nana i hana. ko iho la ka ka buke Nui i hoakaka mai ai, he mahu ke ola o ke kanaka i pua ao a nalo aku.

            Ua hanauia ko makou papa ma Kahaluu N. Kona Hawaii, a make no malaila i ke 70 o kona mau makahiki, a waiho iho la ia makou na keiki eono e ola nei, eha keikikane, a elua kaikamahine na moopuna he iwakalua me hookahi kaikamahine hanai.

            O makou na keiki i hooneleia i ka makuakane, ke haawi aku nei i na hoomaikai he nui i na makamaka ame na hoaloha i akokoa pumai me makou, i na hora o ke kaumaha, ko iho la ka ko kakou Haku aloha i kanoha mai ai, e hele mai oukou apau i ou nei, poe luuluu a kaumaha a nau oukou e hoomaha aku o makou iho no kana mau keiki i hooneleia i ka makuakane ole.

            R.K. KAHULAMU,

            T.R. KAHULAMU,

            C, KAHULAMU,

            MISS MARY PAULO,

HE I'A ANO E

            Ma ka la 3 o Iulai i hala iho la, i paa ae ai kekahi i'a ano hou i na maka o keia hanauna. O kona ea ua like me ko ka Mano, a malaila i manao wale ia ae ai he Mano no.

            He 15 mile mawaho pono o Kahuku, a ma kahi o ka 100 anana i lou ai keia i'a i ka makau. No elua hora a oi ke aumeume ana o na lawai'a he eha, me keia i'a a kau ana iluna o ka waapa, ame ka pahu maoli ia ana me ke o, ke kumu o ka make ana o ua i'a nei. Ka loihi o kona pauku kino he 3 wale no kapuai, aka, o kona pewa hi'u o ka aoao maluna, he 5 kapuai me 10 iniha ka loa. O ke anapuni o kona kino e kokoke la i ke poo, he 4 kapuai a oi; a malolo mai, i ka opu he 2 kapuai a oi iki. O ke kiekie o kona waha ke hamama, he 2 kapuai mai ka papa niho oluna a i kolal@. O kona poo ua like me ko ka popoki. O kona poo ua like me ko ka popoki. O kona niho he ku kakaawale, a ano like me kela mau niho loloa o ka ilio he 2 3/4 iniha ka loloa o na niho, koluna ame kolalo, a he poepoe no hoi.

            Aole like me ko ka Mano nei, ke palahalaha a oi o na niho. Ke upoi kona waha komo aku a komo mai na niho o koluna ame kolalo, a pili pono, aole he wahi kowa iki. Pela paha i kakaawale ai o na niho. O kona hi'u he palahalaha elike me kela pahi  ka o ka wa kahiko me ke au loihi, a ka poe oki mauu.

            He lehulehu o na i'a i loaa ole ka inoa i keia hanauna. Kekahi keia o na mea ano nui, o ka inoa o na i'a o kakou nei, aole paha e loaa hou. Ina no e loaa ka inoa, aole no paha e ike iho i ka i'a nona ka inoa imua o ke alo.

            He paa inoa wale iho no paha ka kekahi o kakou, a he ike lawai'a inoa ole no hoi ka kekahi; aole no i pau loa na makua kolopupu o kakou; eia no ke ola mai nei. Pehea ke ku ole ae o kekahi o ka poe ulakolako o kakou a hele aku e hui pu me lakou no neia mau mea ano nui maoli no kakou, o keia mua aku@

            E ike na keiki i ke ano o na i'a ame ko lakou mau inoa. He mea pono i na makua i maopopo i keia mau mea e hoike ai, i paa i ka palapalaia no ka pono o na pua a Hawaii o keia mau aku Mai au'a no ka pono, o kailiia aku ia maikai mai ia Hawaii aku a nele loa ma ia mau mahele.

            A.I. BRIGHT,

            KANSAS CITY, Iulai 10,- He palapala hopaa ka i kauia aole e lawaia aku na holoholona maluna o na kaaahi e ka Hui Kaahi Chicago & Alton. No ka olohani mai ke kumu o keia.

Ka Pila

            GRAFONOLA

            COLUMBIA

Maopopo ka Wa e Pau Ai

            Na ka mea hoopaa nona iho e makaala ia @ea nou. Ua hiki ia oe ke hulahula ahiki i ka huaolelo @pe loa.

Uku Liilii ke Makemakeia

Thayer Piano Co.,

LIMITED

148-150 Alanui Hokele

MA KE KAUOHA.

            E hoea ana ke Kakauolelo Kulanakauhale a Kalana ma na wahi i hookaawaleia a ma ka manawa i hoakakaia malalo iho nei i hoikeikeia no ka hookupono ana i ka poe i kuleana e koho ma kekahi koho baloka, wae moho, laula, teritore, kulanakauhale, a ano e ao paha; o ke ano o ka hoolaha maluna ae, aole ia i pili no ka poe i hoopaa mua i na inoa, a i koho hoi ma ke koho baloka laula Teritore aku nei i hala i malamaia i Novemaba 2, 1922.

            O ka põe kupono i ka hoopaainoa i hoopukaia aku ai na palapala hookupa ame ka poe kupono i ka hoopaainoa, i hoopukaia aku ai na palapala hooia no ka hanau ana ma Hawaii nei, e pono ia lakou e hoike mai ia mau pepa, @ oka hoomaalahi ana i ka hoopaainoa ena, a no ka hoopau ana ae i na pohihihi.

PAPA HOIKE

            Haalele i ke Keena                              Hoea ma

Poakahi, Iulai 17, 8:45 a.m.- Halekula mao aku o ka pukapa alanui i Kailua,

                                                10:30-11:30, Keena Mahiko o Waimanalo,

                                                12:00-1:00, Hale Hookolokolo o Kaneohe, 2:30-3:30

Poalua, Iulai 18, 7:45 a.m.- Hale Hookolokolo o Hauula,

                                                10:30-11:30, Hale Hui Alahao o Koolau, Kahana;

                                                11:00- !1:30, Haleleka o Waikane,

                                                12:15-1:15, Halehana Liby, McNeill & Libby, Kahaluu; 2:00-2:45

Poakolu, Iulai 19, 8:30 a.m.- Hale Hoolulu o Pupukea,

                                                10:15-10:45, Keena Mahiko o Kahuku,

                                                12:00-1:00, Haleleka o Laie, 4:30-6:00.

Poaha, Iulai 20, 9 a.m.- Hale Hui ma Puuloa

                                                9:45-10:30, Halekuai ma Castner, 12:00-1:00.

Poalima, Iulai 21, 9 a.m.- Hale Hoolulu Kaaahi ma Wahiawa,

                                                10:15-11:00, Oihana Wai o Wahiawa,

                                                11:15-11:30, Hale Hookolokolo o Waialua,

                                                11:50-12:45, Halekuai o ka Mahiko o Waialua ma Kawailoa,

                                                1:00-2:00, Keena Mahiko o Waialua,

                                                4:00-6:00.

Poakahi, Iulai 24, 9 a.m.- Hale Hookolokolo o Pearl City,

                                                9:45-10:45, Keena Mahiko o Waipahu,

                                                11:15-12:30, Haleukana o ka Mahiko o Honolulu,

                                                1:00-3:30.

Poalua, Iulai 25, 9 a.m.- Hale Hoolaulea o Ewa,

                                                10:30-12:00, Hale Hoolulu o Waimea,

                                                12:45-1:00, Hale Hookolokolo o Waianae.

                                                1:45-3:00.

            HOAKAKA:- E hookaawaleia ana he la kaokoa, no ka hoopaa ana i na inoa o ka poe i kupono e koho, a e noho ana ma ka Halema'i o Kalihi ua hookaawale ae ke Kiaaina i na kahua o ka Halema'i o Kalihi, ma ke ano he mahele koho hou (21) malalo o ka la o Iune 20, 1922.

                        D. KALAUOKALANI,

            Kakauolelo Kulanakauhale a Kalana

6512- Iulai 13, 20

Aia No He

            Hao Iloko

            O Ka B.B.C.

            He laau lapaau i aponoia e ka poe akeakamai ame ka poe imi i na mea pohihihi i kauiana ma ke ao no kona manao nui o ka hanaia ana.

            O ka hao ka kou kino e koi nei, he liilii, loa kona oiaio- aka nae e koi ana ia i ka hao no na biliona o na hunahuna ulaula iloko o kou koko, Ua loaa i ka B.B.C. ia mea iloko o ke ano maalahi loa e hiki ai ke hoohalikeia e na mea paahana o ke kino.

            No na aalolo aia no he paipu kupanaha a iaia e haawiia ai ka mau loa o ka paa ana me ke kamahao loa ame ka ikaika e hoohua mai ana i ka ikaika: O ke Gentiana Luiea he laau maikai ia no ka opu, ka wali ole o ka ai iloko o ka opu hoowaliai, ka eha mahope o ka ai ana, ka ono ole mai i ka ai, ka opuopu o ka opu, ka makani iloko o ka opu, ke kapalili o ka houpo, a peia aku.

            O ka laau Rosin Podophylin no ke akepa@ opili, ka naluiu, ame ke poniuniu. O ka Aretostaphylos U@a U@si, no ka holoi ana ia laau i na puupaa, rumitika ame kekahi mau waiawa e ae. Pela me kekahi mau lau waiwai i hoakaka@a na inoa maloko o ka hale haawi laau o na Mokuaina Hulia a i hoakakaia @ na Kauka kaulana loa, a i hoohuiia ae keia mau laau a loaa ka luau hoonaha B.B.C. maikai loa m ke kokua i na mea e ae no ka hoonee ana aku i na wa@awa mai na mea paahana aku iloko o ke kino. O ke elemakule mai he ano la no ka noonoo. Ina e makemake ana oe e loaa ke kino ikaika o ka wa opio, o ka hana pono loa o ia hoi kou hoomaemae ana laloko o ke kino elike me ia au e hoomaemae ai mawaho, O ka lapaau ana me ka B.B.C. e loaa ana ke ola maikai mahope o kekahi manawa pokole o ka ai a inu ana i ka laau mahope o ka loaa ana i na haawina ma'i lehulehu.

            E loaa no ka B.B.C. ma na halekuai laau ame na halekuai mahiko apau. Kumukuai, $1.00. 6 omole no $5.00. O Benson, Smith & Co., na mea kuai aku no ka manawa, ma ke alanui Papu ame Hokele, Honolulu.

            O ka Laau Hamo B.B.C.- Ka laau maikai loa no ka hui o ka ma'i rumatika, ka eha o ka puu, ka maui, ame kekahi mau hu'i e ae.

KA HOIKE A KA AHAHUI MENEMENE I NA HOAKANAKA AME HOLOHOLONA

            Ua hoohalaia ua mahina eono i hula e na lala o ka ahahui Menemene i na hoakanaka ame na holoholona ma na mokupuni o ka huli a ninaninau ana no na keiki oopa i hahanau kamehai, ma ke hoike a Harry Denison o ka hoihoi ana ae 150 ka nui o na keiki o ia ano a ua ike ia ka heluna o na koiki o ia ano ma na mokupuni elike me ia malalo nei:

            Ma ka mokupuni o Oahu he 70; Kauai, he 24; Hawaii, he 22 a ma ka mokupuni o Maui he 33; Huina 150.

            O keia heluna ae la he elima aia maloko o ka halema'i o na Kamalii a ke hoomaka ae la ke ola mahope o ke okiia ana o na wawae ame na kapuai wawae no ka hoopololei ana ae.

            Ua kaawale aku o Otto Ludloff no kekahi wahi no elua hoomaha, a ua kaa aku ia Otto Jr., ka hana ka malama ana i na holoholona, Ua hele aku oia e nana i kahi e Loopaaia ai na holoholona a ua waihoia mai imua on a kekahi hoopii e kue ana i ka laweia ana mai o ka bear ilaila iloko o ka pahu haiki.

            "Aole i apono ka Ahahui Menemene i na holoholona i kahi o na holoholona e hoopaaia ai me kakahi, mau hale liilii ame ka hoopaa mau ia o ka wawae o ka elepani me ke kaulahao," elike me ia a Mrs. W.W. Thayer, ke kakauolelo o ka ahahui o ka hoakaka ana ae ma ka Poakahi nei. O ka manao o ka ahahui oia ka hel@ ae o ka lehulehu e nana no lakou iho ma keia wahi @ hoopaaia mai nei o na holoholona a e hoike ai i ko lakou manao no ia mau holoholona i hoopaaia ma ke ano he mau paahao maloko aku o na paaihao. O na hale no na holoholona o ke ano hou loa ua nui a akea ka rumi no lakou e holoholo ai, a ua manaolanaia e hiki mai ana he la e hanaia ae ai @a hale o @a holoholona a nui kupono, a oi pu ae hoi ka maikai ma mua o na hale o na holoholona i nei manawa.

            Iloko o ka mahina o Iune i hala he 877 ka nui o na keike ame na holoholona i nanaia e ka Ahahui Menemene, 608 o keia @ui@a he mau mea pili i na holoholona a he 269 e pili ana i na keiki.

            O ka heluna o na keiki kamehai i lawelawe kino maoli ia e Mrs. Thayer @e 20.

            BLOOMINGTON, ILL. Iulai 10.- Ekolu mau poka i kiia aku i na kanaka kiai mai ka halo hoahu ukana Chicago & Alton. Aohe i maopopo ke kanaka i ki mai ai. Elua kaukani o ka poe i aloha i ka poe olohani i hoomaukiuki i na kini. Ua haalele mai na kupakako o ka po i ka lakou mau hana, elike me ka olelo hooholo a ka hui uniona, aole e hana malalo o ka hoomalu ana a na pual@koa.

LIBERTY THEATER

"LOVE'S BOOMERANG."

HE LANAKILA OI KELAKELA

Ukukomo: 35, 40 keneka: Noho i hookaawaleia, 60c.

 

EMPIRE THEATER

TOM MIX ILOKO O

"THE TEXAN."

Ukukomo: 15, 25, 40 Keneka; Ukuia ka auhau kaua.

 

STRAND THEATER

"KA PALEKANA KA MUA."

HE HANA HOAKAAKA MAIKAI

Ukukomo: -5, 25, 40, keneka: ukuia k@ @@hau kaua.

 

NEW PALAMA THEATER

Hoikeike ao: 5, 10, 20, Keneka: Po. 10, 15, 20, 30 Keneka

 

For a cool, clean kitchen

burn STAR OIL

No ka halekuke oluolu, a maemae e hoohana i ka AILA STAR

He aila kupono loa ka Aila Star, ke ho aia i ke kapuahi kuke aila maikai, pela hoi ka hoomakaulii ame ka maemae.

            E kaawale ae ana kela ano nukunuku o ka hoomaemae mau ana i ke kapuahi, a e oluolu anakou halekuke me ka maemae. E hana ana oe me ka wela ikiki ole no ke kuke ana, i hoihoi pono ia ka a malalo ae o ka uwiki, kahi i makemakeia ai.

            I wahi e loaa ai na hopena maikai no kau kapuahi, e hoohana i ka Aila Star. He maikai kona a ana- aole uwahi.

Ke kuaiia nei e ka poe kuai aila ma na wahi apau ma ke kini a ma na pahu. E kuai ma ka inoa- Aila Star.

STANDARD OIL COMPANY

(California)

STAR OIL

(KEROSENE)

HEAT AND LIGHT