Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 17, 26 April 1923 — Page 7

Page PDF (1.58 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NA UPENA LAWAI'A O KA WA KAHIKO ME KA LAKOU MAU HANA.

(Kakauia e Kawaikaumaiikamakaokaopua.)

(Hoomauia mai.)

            Ka Upena Kupo; o kiea ka ehiku @ na upena a ka poe kahiko. He @ keia; in a he loihi ka upena ua hiki aku ma kahi o ka haneri @na, ua lawa loa ia no ke kanaka @kahi, a in a hou elua kanaka, @mama loa ia ka hana.

            Ma na aina makani paha, ua ku@ loa ekolu kanaka. Hookahi @ka kuu upena, a elua kanaka @ i ka waa. Ma Kona nei, lawa @ keia haneri anana i ke kanaka @ kahi ke kuu, a ohi no i ka i'a. @ @en@i ka hana ana o keia ano @.

            @ hoomakaukau mua ana na ka @ e lawe ana e kuu i keia upena @ @ pohaku e hikii ai i ke kawele@ o ka alihi olalo o na upena @ @ hoomakaukau mua ia ana @ @ upena  mamua o ka napoo @ o ka la. E hana ana oe a @ like i na pohaku mai ke kahi @ ahiki i kekahi aukuu.

            @ @ makaukau ana o na mea @ hooili no ka upena iluna e @waa.

            Mamua o ka napii an a o ka la, @ pono na kanaka lawai'a kupo @ @iki mua i kahi o ke kuuna, i @ ai kahi maikai e kuu ai @. Aole-e hiki, in a h@ mau @ @, ahe mau opu ako'a@ @kahi, a kau aku ka upena @ o laua e mau auanei, a pau @ @ i ka weluwelu.

            @ @ ana keia upena ma kahi @ @ wale no, i mea e mau @ @ ke kii aku e ohi i ka i'@ @ @ kuu ana apua ka upena, e @ i mouo nui kupono e ikeia @ @ holo mai i ka po @ ohi ai @ @ @i'a  ua hei. Elua mouo, ma @ @ @ao o ka upena, a pela no @ @ ke kahi aoao i koopaaia i na @ @ @welewele. I ka pau ana o @@ upena i k@ kuuia,  @ hoi ana no @ kanaka iuka @ hiamoe ai, ahii @ ka manawa e makemak@ ana @ ka pe e kii e huki e nana i ka i'a.

            Ina i holo ma lawai'a ku-po o @ @ l@ paha ia o ka po, a i @ @ i ka upena , a he nui ka i'a.  o ia hoi ka o@o, kawelo-@, @. a o na ano i'a  like ole no @ o ka po e hei ana; holo no a kahi i kuu mua ia ni ka i upena ma @ e pai mua mai a@.

            He ike wale iho no oe i ka i'a i ka waiho ae. Ina nui ka weli ma @ wahi i ka nana iho iloko o ka @. Ua nui loa ka i'a, ma ia @ @hei . A ma kahi i'a ole no, @ @ ka upena. A pau ka i'a  i@ ohi, alaila, hoi no iuka @ mo@ ai. Aka oka poe kahiko, aole lakou makemake e moe ko lakou po no kekahi hana.

            @ kia aki la n@ a mawaena o @ @ 1 ame 2 oka po, o ka hoo@ @u la no ia o ko koolua, e @ @.  Holo no a nana pono i @ @ @, o ia ka maka e loaa @ @ up@;  a hoomaka mai no hoi @ @ a@ i ka  i'a, a in a no u@ @ @kahi mau i'a, pau mai no ka @ apau ka i'a i ka ohi, kuu @ @ upena.

            M@ k@ i'a wale no ka ohi, apau @ i'a o ka upena; aol@ kau i ka @ iluna o ka waa. O ka i'a @ @ po@ aole like me ha i'a o @ @ @ ko ke ao, he  noke i ke kupa@ i @ iane, a in a he liilii ka maka @ ka upena e kakaa ana  ap elu @ ihope. O ko ka po i'a hele @ @ i ka upena. Aole oni moe @. Kuu hou no ka upena ka@, kii e huki. A in a ua moe @ @ no hoi ka heleuma po@@ a he hiamoe kolaila.

            I ke ao loa ana , holo aku e nana @ @ i'a i ei hou, alaila, huki apau @ upena iluna o ka waa, hoihoi @ @ kaula'i  ai. Me keia ka @ ana o ka upena ku-po. He nana a ma kahi maikai wale @ aole pohaku, aole opu ako'ako'a. Aole @ waiho a poeleele holo e kuu; aka@ in a he kuuna one wale no. aole @ @ mea pilikia.

            E lawe i ka Nupepe Kuookoa i ik@ i na upnea lawai'a a ka poe kahiko. Ke hele aku nei i na upena waiwai a ka poe kahiko.

(Aole i pau.)

----------------

HE HOOMAIKAI NUI

---------------

            I kuu Solomon Hanohano, Aloha @ kaua:---- E oluolu mai kou hanohano i ka 'u hoomaikai nui, i na @pule oiaio o Paia ame Kalanikahuahou i ka lakou mau leo pule @ nou ana i ka lokomaikai nui o ko @kou Makua Lanu oiai makou e @ ana i ka moana e na  alo @ ame na pakaua e kaluku ana @luna o ko makou wahi halelana @ ka halii paa a ka noe, pela au @ haawi nei i keia, hoomaikai nui @ ke Kula Sabati o Paia.

            Ua haawi lakou i  mau leo pule, @pakele no makou pela no me ka @ lesia i ka kahu ame na hoaha@ apau, pela hoi me ha ahahui @ikaika Krstiano; ke haawi nei @ i keia mau hoomaikai a nui; @ me ke pelu ana o ka maka o @ oukou mau naau i ka Makua @ni. @ hou ma k@ Kula Sabati O @nikahuahou, i ka lakou mau leo pule no makou Kahu  Kula Sabati ame na lala, ka ekalesia, na hoahanau me ka ahahui C. E., i na hoomaikai he nui me ke aloha iloko o ko kakou noho haipule ana me ke aloha nui.

            Ke haawi hou nei i keia hoomaikai hou ia Kalanikahuahou i ke kahi mau hana hoopahaohao i ko'u noonoo, ua malama lakou i kee kahi luau nui no makou, ma ko'u kilo ana i na mea i hoomakaukauia, me @e m@a la, o makou na lala o keia kula Sabati, ekalesia ame C.E., i haawi ai i ko lakou ikaika apau. Eia ka mea i loaa ia'u mailoko mai no ia o ka noho haipule ana, aole au e hoopoina a moe me ia lokomaikai nui, hoomanao ae la au i keia mano o ka olelo hoike, he punawai hoola ka waha o kona poe haipule pela, kakou e pono ai.

            Ua haiolelo au ma ia Poaona la 8, e pili ana i kou makou au ana i ka moana, ekolu  po, a ma ka hora 10 i loaa ai makou me k@ ola kina maikai o ka'u ha@olelo i ko makou pilikia, no ka hemahema o ko huli i kahi ehiki ai ke holo, ua hiki ke hooholo i ka moe  ana pau ka hiki ana ke hooholo.

            Ke hoomaikai hou nei au i na haku o ka hui halakahiki hou o Haiku i k@ olakou hoouna ana i ka moku huli, na ke Akua e Malama ia kakou iloko o Kona ahonui, a hui hou me ka lokomaikai o ko kakou Makua Lani.

   Me ka haahaa,

              REV. J. S. POEPOE,

   Makena Maui.

-------------------

            KO'U MANAO NO KA LA SABATI

-------------------

            He nui a lehulehu wale na haawaina maikai mai ke Akua mai, aole no na@ i like loa lakou aoua. Eia ke kahi o ia mau haawaina, o ka malamalama, o ke on, o ka naauao, o ka waiwai ame ka ikaika, @ haawiia wai ia no na @ apua, he mau mea ia @ pono ai ko kino wale no.

            Aole pola ka la Sabati, ho @ in o hoomaikai ai i ka manao i @ kino ame ka uhane. Ua @ no ia kakou ko ano o ia mea @ @ Sabati, aolo ia he la hana @ m@ n@ la @ @, he la hooma@a ia, @ @ oomanao i ke Akua. O ia ka @ i ikoia ma @ 2:2-3. @'oia hoi @ puk. 20:8-11.  Ina i papaia mai ke kahi hana ku-e i ka La Sabati, @, ua papaia mai na mea apau, e pili ana ilaila, elike me ka @, ka holoh@u, ka hoihoi kaa, ka piliwaiwai, ko k@ionioni a p@la wal@ aku.

            he aka la Ke kume o ko kanaka makemake ana ok hana i ka la Sabati? Wla no o ka puniwwaiwai, ua manao lakou e pomaikai ana lakou ma ia hana, aole @ae p@la no ka moa; o ka waiwai o loaaa hewa mai, aole ia ho mea e pomaikai ai. E nana ma Noh. 13: 1@-18.

            O ka manao olo i ke Akua kokahi kumu, no ka mea, in a ho poe manao lakou i ke Akua, aol@ lakou e ku-e @ kona kanawai. E ka ohana Kristiano e, e hoonano oukou i ka la Sabati, a o ku ma@ao aku i na hana hu-e i ko k@ Akua makomake.

            Wahi a ke kuhina Amerika: "Aohe kumu @ Amerika o Maka'u ai no kekahi en@mo, maiwaho mai! I kona wa opio, ua hopo no oia no na hook@k@ maiwaho mai, ano, ua hala ia wa. I keia wa, he mea hiki iaia ke hookele aku iluna o ke kahua kaua i ka puulu koa nui i oi aku ka heluna o na alanuihao ame na kaamahu o ka honua nei, iloko o kona mau palena, a ua hiki iaia ke hoomakaukau no na hana e pale aku ai i ka enemi, me na koa o ehiku miliona, noloko ae o kona mau makaainana.

            "O nau enemi a Amerika e maka'u ai, aia no iloko iho on a, aohe maiwaho mai. O ia na enemu kuloko, o ia ka alunu, ke kolohe, ke ha'iha;i kanawai ka holomoku o ka lehulehu ma na hana lealea lapuwale he nui wale.

            " Aole i