Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 17, 26 April 1923 — Page 8

Ka Nupepa Kuokoa

 

 

 

KA BILA HOOKUU AUHAU.

 

Ina no ka lilo o ka bila hookuu auhau waiwaipaa hou iloko o keia kau o ka ahaolelo o kakou, i kanawai, alaila ua hoea mai i ka wa e uku ai ka poe he mau waiwai ko lakou e paa nei. a i hookuuia mai ka auhau ae, malalo o ke kanawai hookuu auhau kahiko, i ko lakou auhau i ke aupuni; pela hoi, ka hoomahuahua hou ia ae o ka auhau, o ka poe e uku ana i ko lakou auhau malalo o ke kanawai hookuu auhau kahiko, e kanono maoli ai ka auhau o kekahi poe o kakou e uku ai, no ko lakou mau waiwaipaa.

Ma ke kanawai hookuu auhau e ku nei i keia manawa, ua hookuuia ka poe he mau aina ko lakou me na home, mai ka auhau ae, ina i oi ole aku ka waiwaiio o ko lakou waiwaipaa, i ka hookahi kaukani me elima haneri dala; oi aku mamua o kela huina alaila e kauia ana ka auhau o na dala oi aku; o ka poe hoi he mau home ko lakou ma kahi o ka elima kaukani dala ka waiwaiio a oi aku, e hoomahuahuaia ana ka huina e hookuuia mai ka auhau ae.

Ma ka bila kanawai hookuu auhau hou, e hoakaka ana ia, i hookahi kaukani dala e hookuuia o na waiwaipaa mai ka auhau ae. me ka nana ole ia ma ka nui a uuku paha o ka waiwaiio o ka aina ame na home, aka e kau like ia ana ka huina hookuu auhau maluna o na mea apau, he mau waiwai ko lakou, i oi aku ka waiwaiio mamua o ka hookahi kaukani dala: o ka poe wale no i pakele ma keia kanawai, o ia ka poe, i emi iho ko lakou mau waiwaipaa malalo o ka hookahi kaukani dala.

Ma kekahi olelo ana ae, o na makaainana, a o ka lehulehu no apau, e noho ana ma na kuaaina, a ma Honolulu nei, i hookuuia mai ka uku ana i ka auhau waiwaipaa, mamua aku nei. e uku ana lakou i ka auhau, ma keia bila kanawai hou; a e ka poe e uku ana i kekahi heluna auhau, malalo o ke kanawai e ku nei i keia wa, e oi hou aku ana ka lakou mea e uku ai.

I ka nana aku, ma kahi o ka imi ana i na hoponopono ahaolelo, e hoemiia mai ai ka auhau a na makaainana e uku ai i ke aupuni, elike me na hoopaa ana a kekahi heluna nui o na moho, ae alualu ana no ko lakou kohoia i mau hoa noloko o ko kakou ahaolelo, iloko o ka wa hooikaika baloka; ua nanahu iho la ua mau hoa nei o ka ahaolelo i ko lakou alelo, a imi mai la i na alahele e hoomahuahuaia ae ai na loaa o ke aupuni, ma ka hoopii ana i ka auhau, elike ae la me ia maluna.

He heluna nui o na Hawaii o na kuaaina e pakele ana mai ka auhau ae, ma keia bila kanawai, ka poe he mau home ko lakou. i hiki ole aku ka waiwaiio i ka hookahi kaukani dala. aka o ka poe he mau home kupono o lakou, e hookau hou ia iho ana keia haawe maluna o ko lakou mau poohiwi ka mea a keia pepa e manaoio nei, aole loa he wahi noonoo iki iloko o lakou, o kekahi keia o na mea a ka poe a lakou i hoouna mai ai iloko o ka ahaolelo, e hana mai ai.

Ma Honolulu nei, ua loaa kekahi heluna nui o na makaainana he mau home kupono no lakou, ma kahi o na kaukani dala ka waiwaiio. malalo o ke ano uku liilii, ahiki i ke kaa ana o ke kumukuai o kela mau home: me keia haawe ko’iko’i hou ae. e hokauia aku ana maluna o lakou, he keu aku maoli a ke kaumaha. i ka poe me na ukuhana liilii eloaa nei ia lakou i kela ame keia pule.

Aole paha he olelo ana no ka poe kuonoono maoli, ame ka poe nui o ko lakou mau ukuhana o ka mahina, he mea liiluii loa ia lakou, keia hoopii hou ia ana ae o ka auhau waiwai, aka no ka poe ilihune, ka poe liilii o ko lakou mau ukuhana, a mau loaa makahiki paha, e lilo ana keia i mea nui loa; a pela me ka poe e noho ana maloko o na hale hoolimalima. maluna ana o lakou. ka auamo ana, i na ko’iko’i, o keia hoopii hou ia ana aku o ka auhau: no ka mea e hoopii hou ae ana na ona hale, i na uku hoolimalima, i hiki ai ke ukuia keia auhau kiekie.

Ke koi nei na hoa o ka ahaolelo, e kakoo ana i keia bila bila kanawai, o keia ihola ke kaulike o ka huina e hookuuia mai ka auhau ae, me ka nana ole ia ma ka uuku a ma ka nui paha o ka waiwai o kekahi mea, malia paha pela i’o ko lakou manaoio, eia nae, ma kahi a lakou i manao ai o ke kaulike i’o ia. e lilo ana ia hana, i mea hoopilikia, a hookaumaha aku i kekahi mahele o na makaainana o Hawaii nei.

I keia manawa, aia iloko o kela ame keia ohana ka iini e loaa i home e noho ai, i kulike ai me ke kulana holomua o ka aina; e lilo ana keia ninau auhau, i mea hoopoho aku i ko lakou manaolana; me ke komo ana iho o na manao iloko o lakou, ua oi aku ka noho pu wale ana iho no elike me ia e ikeia nei iwaena o kekahi poe, mamua o ka hooikaika ana e loaa he mau home maikai a kupono, elike me na home o kekahi mau lahui e ae, e noho pu nei me kakou.

 

HE KUMU KUPONO E AUHAUIA AI.

 

He nui na ku-e i hoalaia ae, no ka bila kanawai, e hoakaka ana, no ka uku o na makua Kepani, i hookahi dala no kela ame keia keiki e hele ana e a’oia mai maloko o na kula olelo Kepani.

He ano kapakahi paha keia ia kakou ke nana aku, oiai, o na Kepani no ka poe na lakou i kukulu ae i kela mau kula, malalo o ko lakou mau lilo ponoi iho; eia nae, ua kaa ak ka hooponopono ana o kela mau kula malalo o ka oihana hoonaauao. a i wahi e ukuia ai na hoolilo o ka poe na lakou e nana ana i ke a’oo ana a kela mau kula olelo Kepani, e kaa ma ka aoao o kela mau kula ka auamo ana i na hoolilo e pono ai: a no kela hoolilo, keia uku o na haumana i kekahi auhau kula kupono. maloko o kela mau kula.

Eia hou, aole he pomaikai o ka lehulehu, ma ke ku ana o na kula olelo Kepani ma Hawaii nei, koe wale no na Kepani na makua, na lakou na keiki e komo ana iloko o kela mau kula. no ke a’oia mai i ka olelo Kepani, ame ka moolelo o Iapana.

Ma na mea oiaio i hoomaopopoia o na manawa ae nei i hala, o keia mau kula olelo Kepani, kekahi mea nana i hoala aku i na manao iloko o na Kepani maanei nei, o ka oi loa aku. o na Kepani limahana, e ala ku-e mai i ka holomua o ka oihana kanu-ko o Hawaii nei, elike me ia a kakou i ike ai, ma ka hana olohani i hoalaia ae e na Kepani ma na mahiko o Oahu nei.

O na kumu o na kula olelo Kepani, o na Nupepa Kepani. alakaiia ana e kekahi poe o kela lahui, ka i hoike okoa mai ma ke ano o ka lakou mau hana, i ko lakou makemake, e noho mana na Kepani iloko nei o ka aina: nolaila o ka hooholoia ana o nahoo ponopono ahaolelo e kaupalena ana i ka manaoia mau lahui e ae: a e kau ana hoi i kekahi ukukula kupono, he hopena ia i oili ae, no ka lakou mau hana o ka wa i hala; aole keia panai ana aku i ka ino no ka ino, aka he hoike ana ae. ma ka hana, no ko kakou makemake ole, e a’oia aku na keiki Kepani opio, na makaainana Amerika o keia mua aku, i na mea e ku-e ana i ko lakou lilo ana i mau makaainana Amerika oiaio.

 

 

NA HANA HOIKEIKE A NA KEIKI KULA.

 

            Maloko o ka halekoa, iloko o na la hope ekolu, o ka pule aku nei i hala, i lilo ai ko Honolulu nei poe, i mau hoike ikemaka, no na mea i hanaia e na haumana oloko o na kula aupuni ma keia mokupuni.

Mai na hana humuhumu mai, ke kuke ana, ahiki aku i ka hana mahiai, ua hoikeikeia ae na mea a na keiki i hana ai; me ka umeia aku o na manao mahalo o ka lehulehu i ike i kela mau mea hoikeike.

Iloko o ka noonoo o kekahi mahele o na makua meakeiki, a o na makaainana paha, he hana hoopau manawa wale no, ka hoolilo nui ia o na manawa o na keiki helekula, ma na hana, o ka hoikeikeia ana ae maloko o ka halekoa; aole hoi o ka hooliloia o ka manawa holookoa o ka la, ma ke a’o ana ia lakou, i na haawina hoonaauao, maloko o na buke.

Ma kekahi ano ke nana aku, he manao pololei no keia, oiai ua makemake kakou, e loaa i’o ka naauao i na keiki, ma na haawina like ole; aka nae iloko o ia manawa hookahi, aole e hiki ia kakou ke kapae ae i keia mea oiaio; o na hanalima, kekahi mau mea kokua nui mai i na keiki, mawaho ae o na haawina hoonaauao.

O ka mea nui, i ka hele ana o na keiki iloko o na kula, o ia no ka hoea ana mai i ko lakou wa e hookuuia mai ai mailoko mai o na kula, a e pau ai ka hele hou ana e huli i ka naauao. O ka ninau nui, i ko lakou wa e hemo mai ai na kula mai, heaha ka lakou mau mea e hana ai?

He like ole na kalena i loaa i kela ame keia keiki, aia no hoi he mau haawina laki ame pakalaki, e hahai mau ana ia lakou. E loaa ana i kekahi poe keiki he mau hana kupono, elike me ko lakou kulana naauao a makaukau, aka nae e hoaa ana kekahi poe keiki i na hana o kela ano, no ia kumu, i kupono ai, ko lakou a’o pu ia i na ike hanalima, he mau mea kokua nui loa ia ia lakou, i ko lakou wa e hoohana aku ai i ko lakou naauao.

Pehea ka nui o ka hoonaauaoia ana o na keiki a kakou maloko o na kula, i ko lakou hookuuia ana mai, aole o na kulana kakauolelo, a mau kupakako, na hana e loaa aku ana ia lakou, aka e hoomaka ana no lakou ma na hana haahaa loa, a mai na anuu haahaa aku o ke alapii, e pinana ai, ahiki i ke kau ana ma na kulana kiekie, mahope o ka hala ana o na makahiki lehulehu.

He mea ano nui na ike hanalima, o ka poe i loaa na ike o kela ano, e noho mai nei iloko o ka aina, o lakou na alakai, o na oihana like ole, nana e hoowaiwai nei i keia Teritore; a e ohi nei i na ukuhana nunui, me ka loaa ole i kekahi heluna nui o lakou na hoonaauao kiekie ia ma na buke hohonu.

Nolaila mai lilo kakou i poe ku-e aku i ke a’oia o kela mau ike hanalima maloko o na kula aupuni; iloko o ia mau hanalima apau, he mau mea kokua wale mai noia no ka pono o ka noho ana aku i na keiki, i ko lakou wa e kanaka makua ai, ina aole ma ka noho hana ana aku maloko o kekahi mau oihana, aka maloko ponoi iho, o ko lakou noho ohana ana.

 

HE HOOPONOPONO AHAOLELO KUPONO OLE.

 

O ka olelo hooholo hui, i waihoia ae e ka Mea Hanohano Paschoal o Maui, e noi ana i ka ahaolelo lahui, e hoololi i ke kanawai federala, i wahi e aeia ai ka hana ame ke kuai ana i ka bia ame ka waina ma Hawaii nei, ua holo iloko o ka hale ma ke koho ana a ka hapanui o na hoa o kela hale.

Ma ka hoomaopopo maoli ana, i ke kulana o ka ninau hookapu waiona, e ku nei i keia manawa; ua paa maoli ka manao o ka ahaolelo lahui, pela me na ahaolelo mokuaina, e ku mau aku ke kanawai hookapu waiona federala; mamuli o ua hopena pomaikai i ikeia ma o kela kanawai la; o ka hoao ana o ka ahaolelo kuloko, e hooholo i kekahi hooponopono ahaolelo o keia ano, he ninau pohihihi loa, ka ae ana mai o ka ahaolelo lahui.

Ke nana aku ma kekahi anao, aia mahope aku o ke kua o keia olelo hooholo hui, kahi i ku mai ai o ka poe, e hoopomaikaiia, ina nei no ka ae i’o mai o ka ahaolelo lahui e hana a e kuai o Hawaii nei i ka bia ame ka waina; eia nae o na hoa oloko o ka ahaolelo ka poe i onouia mai, no ka hooikaika ana, e noi aku i ka ahaolelo lahui, e hooko mai i ko lakou mau iini.

Me ke kapu no o ka hana ame ke kuai ana i ka waiona o na ano like ole maloko nei o Hawaii, eia no ka waiona ke inuia mai nei maloko o na home, o ka poe waiwai ame ka poe ilihune; aia paha a hoonoaia mai ka waina ame ka bia, e lilo ana ia i opu malumalu, no na rama ikaika e ae, e hanaia mai ai, a e hoolakoia mai ai i ka lehulehu, malalo o ke koloka, o ka bia ame ka waina.

No ka nui o na pomaikai e loaa nei i ka poe hana a kuai waiona, ma ke ano ku-e a hakihaki i ke kanawai hookapu waiona federala, pela kela poe e hoomau nei i kela ano hana, me ka maka’u ole, no ka paa i ka hopuia; oi loa aku paha, ina no ka aeia o ka hana ame ke kuai ana i ka waina ame ka bia, o ka maalahi no ia o ke komo ana mai o na waiona e ae, malalo o ka malu, o ka poe i loaa ka aeia no ka hana ana i na waiona lahilahi, elike ae la me ka waina ame ka bia.

 

 

 

MAKE KA BEBE MA KA HANAU ANA MAI

 

Na Mr. ame Mrs. Peter Kamano, Jr., o ka Home Hookuonoono o Waiakea, Hilo, Hawaii, i hanau mai ai he bebe kaikamahine, ma ka la 31 o ka mahina aku nei o Maraki i hala, maloko o ka halema’i o Hilo, eia nae, ua make ka bebe ma kona manawa i hanauia mai ai.

Maloko o Mrs. Kamano o ka halema’i o Hilo kahi i waiho ai i ka ma’i, a hanau wale mai kana bebe, eia nae ua palekana oia mai ka ma’i mai, a ua huli hoi aku no kona home, me ka pii mau ae o kona maikai i kela ame keia manawa, malalo o na lapaau ana a Kauka A. T. Roll, ko laua kauka ohana.

He kiko-la o Mr. Peter Kamano, Jr., no ka Hui Matson Navigation, no na makahiki lehulehu ae nei i hala, ahiki wale mai no i keia manawa, a e lilo ana ka meahou no ka make ana o kana bebe i mea e hookaumahaia aku ai ka manao o kona mau hoaloha lehulehu ma Honolulu ame Kauai, ke ike iho lakou i keia nuhou hookaumaha noonoo.

He mau hoaloha lehulehu ko laua ma Hilo, me ka hookaumahaia ana o ko lakou manao no keia nuhou, me ko lakou hele ana ae e ike ia laua, a haaawi aku i na olelo hoolana, iloko o ka wa o ka luuluu.

O keia iho la ka elua o na keiki a keia mau makua, i make ma ka hanauia ana mai; a ke noho nei laua me ka nele i ke keiki.

                                                                                                G. K. K.

 

 

Nuhou Kuloko

 

Elima wale no la hana i koe a ka ahaolelo kuloko e noho ai mamua o ka hoopanee loa ana ma keia Poakolu ae o ka pule e hiki mai ana.

 

No ka hele o ke Kuokoa a pihaku’i i keia pule, ua hoopaneeia ka hoopuka ana aku i kekahi mau palapala a na makamaka, a loaa kahi kaawale o ka nupepa.

 

Na Rev. Steven L. Desha o ka ekalesia o Haili Hilo, e malama ana ka halawai haipule hui a na ekalesia Hawaii ekolu o keia kulanakauhale ma ka hora 7:30 p. m., Kaumakapili.

 

Ma ka Poakolu o keia pule ae e pau ai na hana o ka ahaolelo kuloko o keia kau a e hoi ak ana ka hapanui o na hoa kau kanawai no ko lakou mau home pakahi mahope o ka hoohala ana i ke kanaono la ma Honolulu nei.

 

Ua hemo ka mokukuna Mary E. Foster i hooku’iia ai e ka mokuahi Mauna Kea a ili ai ma kuaau o Waikiki ae nei o ka lae o Leahi, a ua koloia mai a komo i ke awa a ke pili nei ma ka Uwapo 5

 

E haalele aku ana ka Elele Jarrett me na hoa o ka ahaolelo nui ia Nu Ioka ma ka la 27 o Aperila a e ku mai ana i Honolulu nei ma ka la 3 o Iune, elike me ka hoakaka a ka lono i loaa mai i Hawaii nei.

 

He olelo hooholo ka i hokomoia ae i ka hale o na lunamakaainana e pa;iia ke kii o na hoa o ka ahaolelo kuloko o ke kau 12 o ka ahaolelo o ke Teritore a mailoko ae o na dala hoolilo kumau o ka hale e ukuia ai na hoolilo o ia paikii ana.

 

Ua apono na senatoa o Oahu i ka B. H. 402 e hoamana ana i ka papa o na lunakiai o Honolulu e hopuka i mau bona o $750,000 ka waiwaiio no ka hooloihi a hoakea ana i na alanui Moi, Kula ame Moiwahine, ma ewa o Kapalama ahiki i Kalihi.

 

Ma ka Poalua nei i kakauinoaia ai e ke kiaaina Farrington ka H. B. 75 e haawi ana i ekolu mau pule hoomaha i na limahana apau o ke teritore i hana malalo o ke aupuni no hookahi makahiki a oi aku paha, aole nae e oi aku mamua o eiwa pule.

 

Maloko o ka hale kiionioni ka Bell Theater, Kewalo, ma ka hapalua o ka hora ehiku, o ka po o keia Poaono iho, Aperila 28, e haawi ae ana ke Kalapu Kaonohiokala he mau hoikeike tabalo Hawaii, me na mele Hawaii me ka hula pu. He kalapu keia malao o ke alakai ana a David K. Bray.

 

Ma ka Poalua iho nei i ku mai ai ka mokukaua Amerika, ka Omaha no Honolulu nei, o keia ka mokukaua holo loa o ke aumokukaua o ke aupuni o Amerika, a ma ka Poakahi ae nei, e holo aku ai no Hilo, a hoomau loa aku no kona alahele moana.

Ma Lahaina, Maui, ma ka la 31 o Mei ae nei, e malamaia ana na hana hoomanao no ka piha ana o ka 100 makahiki o ke komo ana o ka pono Kristiano iloko o ia mokupuni mai ka 1823 mai, ka manawa a Rikeke, ke kahunapule mua loa, a nana i ho-a aku i ka malamalama o ka pono Kristiano iloko o ia mokupuni.

Ua ku mai i ke awa lai o Kou ka mokuaua Amerika hou ka Omaha, he nani kona oiwi kino i ka nana aku, mahope o kona haalele ana kau i ka palekai o San Pedor ma ka hora 10 o ke ahiahi Poaha i hala, a kaalo ae la mawaho o ka nuku o ke awa ma ka hora 12:35 o ka auwina la Poalua nei iloko o 4 la ame 17 hora kona manawa holo ahiki i ke ku ana mai ianei.

 

NA LEKA KII OLE IA MAI AHIKI I APR. 21, 1923.

 

Ai, Mrs Rose

Akaloka, Mary

Ako, Paul A.

Alohikea, Mrs. A. U. (2)

Kaehalio, Sam

Kaena, Bill Kaena, Mrs. Maleka

Kailipuuwai, Mrs. M.

Kauahikaua, Jos. K.

Kahuena, John H.

Kalaka, will

Kalilikane, Mas. David

Kamakau, John

Kane, Willie

Kihoi, Miss Sharllot

Maii, Mrs. Bernice

Mahoe, Miss Annie

Naihe, Mrs. Ida

 

E ninau mai na leta i hoolahaia ke kii mai.

                        D. H. MacADAM,

 

Nuhou Kuwaho

 

ROME, Apr. 23.- O ka bele kahiko loa i ikeia a e hookani mau ia nei maloko o ka Halepule S. Mary o Loreto, ma Villalago, ma na kuahiwi Abruzzi, a e kau ana hoi na huapalapala i kakauia, “Ave Maria” mai ka Anno Domini 600 mai. Ma ka noonoo ana o na bele i hanaia, elike me na hoakaka a na luna nui o ka ekalesia, na ka Pope Rabinian i make ai i ka A. D. 606 i hana ia bele a ua manaoia oia ka bele kahiko loa i hanaia.

 

ST. LOUIS, Apr. 23.-He hale hana uwila ka i kukuluia maloko o ke kikowaena o kahi pouliuli loa o Agerika, elike me ka lono i hoikeia ae maanei e ka ahahui Misionari Karistiano i Huiia. Aia ia halehana uwila ma kahi o ka misiona a ka ahahui ma Bolenge e malama mai la, ma kahi he 100 mile ka mamao mai ke kapakai aku aia iwaena loa o Agerika, kahi i nana mai ai na kanaka hihiu me ke kahaha nui i ka manawa i hoaia ae ai na kukui uwila, wahi a ka hoike i loaa mai.

 

NU IOKA. Apr. 23.-Ua kauohaia mai na luina apau maluna o na moku Amerika e ku ana maloko o ke awa o Nu Ioka, e haalele i ka hana e ka Hui Uniona I. W. W., a e mana ia kauoha ma keia po. Ma ka oleloia aia ma kahi o 80,000 mau luina e kdomo pu ana ma keia olahani ana.

 

PEARL HARBOR, Apr. 23.-  Ua manaoia e holo mai ana ka Adimarala Hillary P. Jones, ke poo o na adimarala nana e hoomalu nei na aumokukaua Amerika apau, i keia mau mokupuni ma keia mua koke iho, maluna o kona mokulawehae ka U. S. S. Seattle. O ka Adimarala Jones ke poo kiekie nana e hoomalu nei na aumokukaua o ka Moana Atelanika ame ko ka Pakipika.

 

CANTON, Apr. 24.- Ua hoikeia mai ianei ka lilopio ana i na pualikoa huiia me ko Dr. Sun Yat Sen ke kulanakauhale o Shiuching. Ua hoea mai ianei ke Kuhina nui mua Wang Chunghui mai Peking mai me kekahi palapala na Sun Yat Sen mai, ka Peresidena Li Yuang Hung mai.

 

WAKINEKONA, Apr. 24.-Ua hooholo ke kakauolelo o ka oihana Kalepa Herbert Hoover i keia la i kona manao e ukali pu i ka Peresidena Harding ma kana huakai makaikai Alaska i keia kau mehana.

 

ROMA, Apr. 24.-He 11,614,000 eka aina maloko o Italia i kanuia me ka huita, elike me ka hoakaka a ka hoike o ka International Institute o ka loaa ana mai ma kekahi manawa kokoke i hala. O ka heluna nui o na eka aina i kanuia me ka huita he makahiki aku nei i hala he 11,491,000 a ua hoohua mai lakou i kekahi oo huita nui hewahewa.

 

NA MARE.

 

Henry K. Watson ia Mary N. Gilman, Apr. 21.

Stanley Areas ia Ida Murray, Apr. 22.

 

NA HANAU

 

Na james A. Williams ame Daisy Kalei, he keikikane, Mar. 20.

Na  E. A. Muller ame Eva Jones, he keikikane, Mar. 26.

Na Andrew I. Bright ame Alice Keahi Kekipi, he keikikane, Apr. 18

Na Ed. Geo clendon ame Maryann Levi he kaikamahine Apr. 19

Na Jacob Martin Lee ame Maryann Nunes, he keikikane, Apr. 19

Na Ching Tong ame Kailipala Kamehenalii, he kaikamahine, Apr. 19

Na Thos. Keala Hennessey ame Rebecca Haaheo, he keikikane Apr. 19

 

NA MAKE

 

Louis Erensberg, ma ka Home Leahi, Apr. 19.

Anna Keowaimaka Punohu, ma ke alanui Young, Apr. 19

Maryann Nunes Lee, ma ke alanui Moiwahine, Apr. 19

Luey Lewis, ma ke alanui Alapai, Apr. 19

John Namaielua, ma Squattersville, Kewalo, Apr. 20

Theodore Dudoit, ma ke alanui Miller, Apr. 21.

Bessie Chong, ma ke alanui Houghtailing, Apr. 22

Walter K. Houghtailing Jr., ma ke alanui Kula, Apr. 21.

Louis Hannesberg, ma ke alanui Beritania, Apr. 22.

 

KA MAUA LEI ALOHA UA HALA MISS DOVILINA HELENA KAIA.

 

 

Miss  Dovelin H. Kaia

 

E ke Kilohana Pookela a ka Lahui; Aloha kaua:- E oluolu mai kou ahonui, no’u kekahi keena o kou kino lahilahi, no ka maua wahi puolo waimaka me ka luuluu, a nau hoi ia e aha’i mama aku ma na kihi eha o ka paeaina, ma ka puka ana a ka la i Ha’eha’e, a ka welona a ka la i Lehua, i ike mai ai na kini, na makamaka ame na hoaloha o ka maua leialoha.

Auwe ka maua lei onaona hoi, luuluu wale!

O ka maua Dovilina Helena Kaia, kuu ipo i ka lau ohai, kahi a maua me ka lei aloha a maua i pili aloha ai.

ua piliia e maua ka ua ame ka makani, ke anu ame ke ko’eko’e, auwe kuu ipo, kuu lei hoi!

Ua hanauia mai ka maua Dovelina Helena, mai ka puhaka mai o kona mau makua, mai Mrs. Mua kona mama ame Kealoha kona papa, a ua lilo mai hoi ia maua ka hanai ana i ua lei onaona nei a maua.

Ua hanauia oia i ka la 6 o Maraki makahiki 1913, a haalele mai la oia ia maua, i ka la 10 o Aperila Poalua,, makahiki 1923; ua like ia me 10 makahiki 1 mahina 4 la o kona hanu ana i na ea o keia ola ana,

Auwe ka mea ehaeha o ko maua naau e, no ka maua Dovelina Helena ka ipo pua aala o ko maua home, kahi hoi a maua i walea ai i ka malu ohai o Halealoha.

E kuu aloha e, hoi mai kaua, kuu ipo i kauhale a ke onaona, he lei poina ole ia na’u; e Helena e, auhea iho nei oe, ua hala ua nalo ua pau ko maua ike hou ana aku ia oe o ka maua lei onaona ka opuu daimana hoi o ka maua mau puuwai; he waiwai ko aloha, he mea laha ole na maua e lei ai iloko o ka puuwai.

E Helena heleloa e, eia no maua la ke hooipo nei me ko aloha; kuu ipo nohea, leia-i hoi o mama, auhea ana oe e kuu milimili e, kuu lei a’u i lei hele ai i ka loa o na pali Hauliuli.

E ka Uluwehi o ke kaona e, ua pau ko oukou ike hou ana mai ia Helena e maalo aku ana, aloha na hale kiionioni, kahi a ka maua Helena e hele ai aloha ko leo i ka pane mai e mama, kaua i ka ai saimin. Ua pau, ua hala, ua moe aku la ka ipo, ke kukui malamalama o ko maua home aloha.

E Kalawahine e, ua pau ko ike hou ana ia Dovelina Helena. Auwe ka mea ehaeha o ko maua naau e, ke hoomanao ae i kahi a ka maua lei e noho ai.

Nolaila me keia mau wahi pua onaona i kuiia me ke aloha, i oluolu ai ka mana o ke Kolukahi Hemolele loa i ke kii ana mai i kana o ka uhane maemae loa hoi o ka maua Dovelina Helena, a lawe aku, a e lilo hoi i anela nani no kona mau papa anela.

Auwe ko aloha e, no ka maua pua i mohala ae a mae iho la. Aloha o Kapiolani Paka, kahi a ka maua lei e hele ai, aloha Kalia i ka hone a ke kai, kahi a ka maua lei e hele ai, ua pau kou hoopulu hou ana ia Dovelina Helena; aloha ka leo o ka bele o Roma, kahi a ka maua lei e hele ai i ka pule.

E ka halekula wilikina e, ua pau ko Helena komo hou ana aku e ike i kou mau paia, auwe no hoi ka mea manaonao e, ke hoomanao ae no ka maua lei, ka makua o ko makou home. Auwe no hoi e, ua pau hoi ko maua luhi, ua kaa aku ma kona aoao ka hooponopono ana i ko makou home, eia ka hoi, e haalele iho ana oia ia maua; aloha ino no hoi ka mea maikai, ka hoa noho o neia uka nahele.

Aloha ka leo o ka pila ponokalapa he mea punahele loa ia iaia, eia ka e pau ana kona milimili hou ana i kona kino.

E Helena e, he ua mai hele oe i ke kula, he mea ole iho la no ia i ka maua lei! Luuluu wale no hoi kahi manao no ka maua Dovelina Helena heleloa, ua hoi aku la no oia me kona mea nana oia i hana mai.

E ka Haku e hookipa aku oe ia Dovelina, ka ipo aloha a kakou ma kou paepae kapu, ka ipo aloha hoi a ko maua puuwai. Heaha iho @ hoi ka maua hala au; i haalele manawaino mai ai oe ia maua?

Ko iho la ka ka buke nui, Nana no i haawi mai, a Nana no i lawe aku, e hoonaniia Kona inoa.

E hoomaikai pu ia na hoaloha, ame ka ohana apau, ka nui lehulehu o ka maua lei. Hala aku la ia luhi a maua, a hookahi a maua luhi i koe.

Me oe e ka Lunahooponopono ame na keiki o kou papapa’i ko maua welina pau ole.

O maua no me ka luuluu,

            S. KAIA,

            MRS. H. A. KAIA,

Kalawahine,  T. H.

 

KO MAUA KAIKUAANA ALOHA

MRS. KALEI KUANONI

MAKAHI UA HALA.

 

Aie au a aie hou.

A luuluu wale au,

Make Iesu a kaa no,

Kaa kuu aie apau.

Mr. Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa; Aloha kaua a nui loa:-E oluolu mai hoi oe ia’u ina he rumi kaawale kekahi o kou moku no’u hoi ia rumi, no kela ma hua e kau ae la maluna, a nana hoi ia e uwila aku ma na kihi eha o ko kaua aina aloha nei, mai ka hikina a ka la ma Kumukahi i Hawaii, ahiki loa aku i ka mole olu o Lehua, i ike mai ai ko maua mau kini makamaka, e noho ana ma na palena o ko kaua aina aloha nei.

Ua oluolu i ke Akua, ka Makua Mana loa ka lawe ana aku i ka hanu ola mailoko aku o ko maua kaikuaana aloha Mrs. Kalei kuanoni Makahi, ma ka Poaono la 11 hora 2, Aperila 1923, a waiho iho la i kona kino puanuanu na maua e paiauma aku ma keia aoao makaohana.

Ua hanauia mai oia mailoko mai o ko maua mau makua, Mrs. Kaahanui amo Mr. Makahi i ka la 15 o Maraki, 1834; nolaila ua piha iaia na makahiki he 89 me na @ keu he 29, o ka hanu ana i na ea huihui o keia ola ana a hala wale aku la ma ke ala mau o na mea apau.

Nolaila, ua hookoia ka olelo Ioba ma kana olelo maloko o ka Baibala, e hoike ana; O ke kanaka i hanauia e ka wahine, he hapa kona mau la, a ua piha i ka popilikia/ Puka mai no ia me he pua la, a ua okiia aku, a holo aku no ia na he aka la, aole ia e mau.

Ke hoomanao ae maua i ko makoa mau la, auwe wale ae la no i kahi i heleia ai, nolaila e ka wai o Kalimaula e, aole oe e hoopulu hou ana i kou mau hunawai ma kona mau lihilihi, a no ka mea, ua hala, na nalo na maka; e ka wai o Kawaikumuole e, ua pau kona maalo hou ana ma kou mau kakaipali aloha. kahi hoi i holo i ke mele e ka wai o Kumuole e, ua pau kou hoopula hou ana i kona mau lihilihi, ua hala, uanalowale na maka; e ka wai o Kanaloa e, ua pau kou hoa pulu hou ana aku iaia, no ka mea. ua hala mua loa oia me ka haawi ana iho i ke aloha ia oe.

E ka wai o Kealia kau mailuna. ua pau kou hoopulu ana aku i kona mau hunawai maluna ona, no ka mea, ua huna i na maka nalowale. e ke kai o Papaloa e, ua pau kou hoopulu hou ana i kona mau lihilihi, no ka mea, ua pe’a na lima na ke kua, ua hala, auwe ko maua nele i ke kaikuaana, hookaikuaana wale aku no ia ha’i; e ke kai o Kol@ kahi a ko maua hanaumua e holo ai, ua pau kona hele hou ana ma laila, a no ka mea, ua nalo na maka. auwe ke aloha e!

E ke kai o Kuaiki e, ua pau kona maalo hou ana maluna o kou mau laupapa no ka mea, na hiki mau kona manawa hope loa. huna na ma ka nalowale, ua hookoia ka olelo a ka Haku e olelo ana, he lepo oe. a e hoi hou aku oe ilaila.

E ke kai o Keawanui, kahi hoi ko maua hanaumua e hele ai @ ko maua mau makua, ua pau@ hoopulu hou ana aku i kou @ hunakai maluna o kona helehelena. no ka mea, ua hala ka puulena @ i Hilo, ua imi aku la i na kini@

Ke haawi aku nei no hoi ma@ i ko maua hoomaikai i ka poe apau i akoakoa mai me maua, i na hope o kela po a ao, a ke noi aku noi maua ia lakou e lawe aku i keia mau hoomaikai ame kona hoonaleia ana aku, a na ke Akua e kokua mai ia oukou, a pela like no hoi ia kakou apau, a Nana no e hoomama mai i na luuluu, ame na kaumaha, i hiki ai ke loaa ka pono ma keia ola houna ana ma ka inoa o Iesu Kristo, Amene.

Me na keiki o ka papapa’i ko maua aloha nui.

Omaua iho no me ka ohana,

            HOOPII M. MAKAHI,

            JOHN HOLANI HAO, JR.,

Mokuleia, Waialua, Oahu, Apr. 17,

1922.