Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 23, 7 June 1923 — MOOLELO O KA HALAWAI A NA KOMISINA HOME HAWAII. [ARTICLE]

MOOLELO O KA HALAWAI A NA KOMISINA HOME HAWAII.

Ua heluheluia ka moolelo o kn hnlawai i hala, a mamuli o ka loan ann aku o 113 kope o keia moolelo i na lala, ua aponoia me na hoololi ole. Ua ha'awiia aku kekahi mau kope 0 kekahi leka a Lynian i na lala 0 j ke Komisina. Ua lioike mai ko ! knknuolelo ua loaa niai iaia kekahi 1 leka mai ia Mr. Jorgcnsen mai, e hoike mai ana ua hoomaka oia i ka Jiana ana i ke alanui 0 Kalamaula, a un okiia he wahi i hiki aku i ke 75 knpuai. Ua aponoia keia liana a Mr. Jorgenscn. Ua hoike pu mai no lioi 0 Mr. Cooke, ua hui oia me kn Loio Kuhina 110 kn haawi nnn nku i na kannka ma Kalamaula, i halekuai no lakou, a ua koi mai ka Loio Kuhinn e kaknli no kekahi manawa, i hiki ai iaia k e liuli pono aku i ka manao kanawai ma keia mea. Ua hoike mai ka Lunalioomalu, ua manao oia e pouo no kela poe e huli ma na mea e hiki ai ia lakou ke noho kuokoa, aole hoi īpe ka nui aku 0 na kokua. Ua hoike mai ke Kakauolelo ua hui kuka oia me Mr. Lyman 110 ka loaa ana 0 kekahi mau waiu 110 na kannka, a ua kaohiia ko iaua manao mamuli 0 ke kulann wnihonn einla 0 ke Komisina. U l ,'! mnnao ka Lunnhoomalu malia palia he īnea no hoi e haawiia aku i hookahi a i ole elua paha pipi waiu i kekahi ohann a o ka lakou wniu e kuaiia nku i ka Hui 0 Mapulehu. Ua hoike mai 0 Mr. Lyman, nole e pono keia 110 ka mea e nui loa ana na lilo. Mnmuli o ka ninnu a ka Lunahoomalu, ua pane mai 0 Mr. Lyman, | ua poho na kanaka kaniv ipu 0 Moj lokai, mamuli o ka pala lon o na , ipu ame ka pala 010 0 kekahi, a j mamuli pu no Jioi o ka pilikia o ka ! hoounaia ana mni mn nn moku. Ua I pnne mni kn Lunnhoomaiu 0 keia I ana kn pilikia nui 0 keia mua aku, 0 ka hiki nna e hoouua mni i na mea i hoouluia me ka loaa ole 0 ka pilikia no na makeke. Ua hoikeikeia mai e Mr. Lyman kekahi 0 na hua 0 oa meakanu nia kahi kanu o na niea hoao, a ua ikeia ka niaikai. Ua hoike mai ke Kakauolelo ua hiki aku o Mr. Eaker, ma Molokai, a ua laweia ma na walii apau. Ua hoike mai oia i kona manno ina e liaawi ana ke Teritore 1 $25,000, no ka hana nna i ka wai 0 kela noao 0 Molokai, e hiki ana iaia e koi aku i ka Ahaolelo Nui e haawi mai i $25,000, ma kela aoao no keia hana no ka mea he lala oia no ke komite wai. Ua hoikeike uku k e Kakauolelo he mau noka a ua koiia mai oia e hui me kā Loio Kuhina no ka hoomaopopo ana i ke ano, a ua koi pu mai no hoi 0 Mr, Duncan e hoopanee iki .ia.a loaa iaia kekahi mana* wa e huli pono ai nona iho. Ua hoike mai ke Kakauolelo ua hoike mai o Mr. Vannatta inia he mea pono e hoololiia na ruJa ame na kuhikuhi, maluna o ka ninau wai, a e Ukuia mai ma ka miliona galani poloiei, aole hoi ma ke ana awnlike a pU aku elike me ka mea e hoo-i hanaia ana. E hoomakaukauia ana i na huahelu no keia ninau a e haawiia mai ana i keia halawai ae. Ua hoike mai ke Kakauolelo ua makaukau oia no ka wae ana I na kanaka no na apana he elima i koe:

Ua waeia na kanaka no keia w, wahi. A mamuU o ke noi a Mr. Dijnci*B i kokuaia e Mr. Akana u.-i hooholoia. Ua hoike mai o Mt. Lyman. u.i hele aku oia i ke J£ula Eam,Gbaru-': * aua hui mc 3JLr. Bordea no n a kc :ki e hele i Molokai no ka ana i aa hana oiahiai. Ua hoike mai o Mr. Borden he ewalu k-::ki 0 keia papa, a l»e elua e noho koko mai ana, ua ninauia aku ktūa nuu keiki elua, 9 ua hoike mai i ko laiu makemake e hele. Ua hoiko pu mai *o hoi 0 Mr. L)Vniau, he hookabi mea noi i ~a mai iaia mai llawaii m&x no ke.i aina hookahi. Mamuli 0 ka pau ana 0 na h.a;i ua lioopaneoia ka halawai a hui hu.i 1 ka la 5 o lane, 1923.