Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 43, 23 October 1924 — KA HAIOLELO A KA MOHO ELELE DEMOKALAKA MA PAHALA [ARTICLE]

KA HAIOLELO A KA MOHO ELELE DEMOKALAKA MA PAHALA

' ,nus o ko Jarrett haiolelo ana j.-juo3i mua ia'c!:u ke anaina - .ihi mau mea himeni a hookani ua i hele pu me ka Elele. . ka olelō Hawaii ka 3Tarrett elo mua ana a eia kekahi o i :r.au olelo hoolauna mua: "O Jarrett ko'u inoa a i hoea : īaiiei no ki imi, ana no ko'u. hou ia ma ke ano he Eiele i / aolelo no ke pani ana ia'u iho. mahina ae e piha pl ka makahiki mai ko'u koho mua . he elele, a ke makemake nei r hnawi aku i ka mahalo ia i no na paloka a oukou i hawi ~i ia'u ma ke koho paloka wae i liala aku la. o i nwiopopo ia'u ka nui o na -- a i loaa ia 'u maanei aka ke j , ~"i no kuu manao e haawi mai ikou i mau paloka oi Apu aku j . :na ke koho laula o keia ma-! :.e. • • . 3 ua hoakaka mai la oia ma • nui i na mea ana i W.-ileinekona iloko o kona ma-'-i p okole malaila. Ua hoakaka : i no ka haawina dala o $30,000 r ? ao ana i ka hanalima; he >«J ao ka mea e pili ana i kn .ahine ame ka ike t e pili ana i ia kino; $5,000 no ka uku lioilou ana mai i ka haleleka, ame r2'>J.OOO no ka Paka Lahui ma - iii no ekolu makahiki a i ole >>C>,ooo a oi aku no ka maka- . Hi» kahi o $IO,QOO no ka makal' e īike me inamua aku nei. O : Laawina dala ma ke ano nui no iuiua. i alanui ahiki i ka piko o .n.iUia; hookahi i na*luapcle > -.1 a no ka haua ana i niau alaauie ka hoomaemae ana ae aīnnui kahiko. - iia mea e pili ana i ka palewai ma Hiio, ua hoakaka . o u aole i laweia ia kuuiuhaua j u ka hale, aka ua hooholoia kowite nialuna o na mulivai ;;.i maua o ka pau ana ; Aohe manawa o ia kumu- • kamailioia ai maluna o ka hele o ka hale, aka he manaoio . kekahi ana !a ona bila mua *oiu mai ana a noonoo ma keia .jC . A :ii'.a hoakaka mai oia i ke auo . ( laweiawe hana ana inaloko o ■iiia lelo, ka mua ke ano e hoo:ia aku ai ka bila alaila wihoia : ke komite iaia ia mahele hana, :.i s:oopaaia ma ka papa kuliikuhi ::n. ::ia e hoihoi mai aeia ke komite hoike e apono a i ole e ko--:..i i ka bila. ka mea e pili ana o ka Elele . .lika ka mea pono e hoounaia : ka aliaolelo no ka me he aha- ■ Kepuhalika kela, eia kana, r i; ina ia ina he Elele R<?pubali- , i'emokalaka paha ke hoounaia :.iia. Ua hauaia mai ka mea .i iaia e like no niē na elele a •ii ikaainana e ae, o ka mea wale • ike ole ai aohe loaa iaia o ka . k'.'ho maluna o kekahi ninau. . j liana pono a ka elele oia no 'honaloha ana me na hoa o ka •■'olo. Ma kekahi kelepa ana

o ka holo pu ana me na hoa • ae o ka ahaolelo maluna o ka moku lawekoa Grant, he kelepa ia i holo ia me ka piha 1 ka waiwai. Ua nui na hoaaloha i loaa iaia a ua lilb no. /akou i poe kekua nui m»i iaia. 0 keia kelepa i Poko Riko, amalalla aku a puka ma kela aoao maloko aku o ke alawai o Panama-a holo ae 1 kfe aksu a hoea i Kapalakiko.

"Ua kamaaina wau i kuu hoapaio Mr. Rice, aka nae, aohe no au i &aopopo loa ia loko aku ona. Ma manao i hoakaka ae paha oia aole au ma kahi o ka hana no ka hoopii ole ia ana ae o ka uku o ke Kiaaina mai ka $7,000 a ka $10,000. Ua hoamanaia i nei manawa kela uku maloko o ka bila hoopulaUa hooholoia no ia iloko o ko Kuhio manawa. I ke kau aka Elele 6aldwin i holo ai aohe mea i hanaia no ia hoopii ukuhana. Ua waiho aku au ia kumuhana imua o kekahi mau boa kaukanawai,'a hookahi o lakoa i ninau mai ia'u no ka uku 0 ke Kiaaina, au a au iaia he $7,000, a ua olelof mai oia. ia ? u ua oi aku ka ukuhana i ukuia mai i ko knkou kiaaina. mamua o ka mea 1 ukuia aku i kona kiaaina.

"Ua, waiho aku, au i keia hana nie ka lunnmakaainana Madden, ka lunahoomalu o ke komite waiwai, a ua ninaU mai oia no kau ; mea i inakemakē ai, no kekahi kokua anei mai ko aupuni federala mai a i ole no ka hoopli ae. paha i' ka, ukumakaliiki o ke kiaaina. "O ka mea maikai loa nou'mai hehi iho oe maluna o ka manamana wawae eha o kekahi. He 28 mau mokuaina e uku nei i keia manawa i na ukuhana o ko lakou mau kiaaina i emi iho nialalo o ka $7,000 no ka makahiki hookahi mokuaina $7,000, a he 18 nian mokuaina maluna aku. o ka $7,000. Ko loaa nei i ka kakou kiaaina he $7,000 mai ke aupuni federala 'mai a. he $3,000 mai ke aupuni teritorc, u.i Jike me $10,000ka uku o ke kiaaina i ka makahikl. O na o Kaleponi ame Nu loka me na miliona kanaka> he $10,000 no ka uku o ka laua mau kiaaina; mokuaina o Penikelevania me 6,000,000 kanaka he $18,000 ka uku 0 kona Ua hoaponoia ka hoopii ana ae aka aohe haawina dala 1 hookaawaleia no ia uku. O keia na kumu o ko'u hoopau ana i ke noi no ka hoopii ae i na kokua mai ke'aupuni federala mai. No ka mea e pili ana i ka auhau dute maluna o na waiwai aia k» hooponopono ana ia hana iloko o na> lima o kekahi- Ua hiki i ka peresidena ke oki i 50% o ka auhau waiwai i kekahi manawa a ke komisina e hoapono ae ai. O kekahi poe waiwai ma ke alanui Wall i hoom'oe mau miliona dala maloko o na mahiko a Kuba kai poe hoao e oki i ka auhau dute waiwai. Aloha £ia M® Hawaii " Ua hanaui«a au maanei a o ko'u mau wahi waiwai liilii 'eia no ma keia mau mokupuni, e hele anei au i Wakinekona a e hoao e lawe ia fl.au wahi waiwai liilii i loaa ia'u maj a'u akut*' Ua haawi mai ka Elele i kona mahalo-i ke kiaaina no ka hooikaiku ana e loaa ka hooholoia o kfl'' na'PONO O HAWAII," a ke manao nei au ua hana pu no hoi au- ia mahele hana ma ko'u aoao ma ke ano he Elele."