Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 46, 18 November 1926 — KA PUUHONUA. [ARTICLE]

KA PUUHONUA.

(Kakauia e Kaleionamoku) He mea oiaio aole e onamiliona ana ka kumukula, a no ka mea o kona iini, aole no ka hana-dala ,> aka no ka hana ana i na hana e holomua ai na keiki a kakou. Ekolu wale no Hawaii, e noho nei me kakou i holo i na aina e no ke a'o kumukula ana Senatoa Charles King Samuel Keliinoi ame Mabel Ahuna, a ina i noho hoomanawanui* ia e Charley King ame Samuel Keliiaioi ma kela oihana, oi aku ko kakou pomaikai ma ke ano Lahui. Aole anei e ae maj ana oukou, ina i ka hoounaia ana o na keiki e na Alii i Europa no ka*ike oihana kaua, enekinia, a pela wale aku i hoounaia lakou e hoonaauaoia ma ka oihana kumukula, a hei mai a wehe i kula a'o ia kakou a i ole i na makua o kakou i ka oihana kalepa, i ka nohoana kaua mau o Europa ame na kumu o ko lakou hakaka mau, i ka hakaka mau o Polana, Irelana ame na aupuni liilii e ae o Europa no ko lakou kuokoa, i na kanawai aina (mawaho ae o Enelani) o Europa aole hiki ke hooliloia na aina, aia wale no a aponoia e ka ohana i ka hana ana i na hana no ka pomaikai o ka lahui holookoa, a aole no ka pomaikai o ke kanaka hookahi wale no, aole kakou noho iloko o ka hune malalo o ka poe o na aina e i keia ma--Inawa? Aka, o ka mea i hala ua hala ia, a e nana kakou nomua. Ua lawa na loio Hawaii, ua lawa na kauka huki niho, aole i lawa na kauka a aohe keiki Hawaii e a'o nei e lilo i kamukula, m Amwiksu E kooikaika kakou e hoouna i na keiki akamai ma na haawina i poe kumukula. Eha makahiki a l'oaa ka palapala hookuu "B. A.", hoi mai e a'o hookahi makahiki a hoi hou i kela kula no hookahi makahiki hou a loaa ka palapala "M. A.", hoi hou mai e a'o a hana no hookahi hou makahiki (i loaa ke dala) a hele hou i ke kula no elua makahiki hou a loaa ka palapala "PhD" (doctor of philosophy) a me keia palapala hookuu hiki ke kahea ia <( Kauka" (Doetor) liko me Kauka Eliot, a lilo keia poe keiki a kakou i mau alakai no kakou no ko kakou pomaikai a holomua. Na Hana Kokua i na Hikini o Amerika. Pehea Kakou? Ke Aupuni Amerka, ko malama nei he kulanui (University) no na Hikini. Kekahi o r- Hikini kaulana o Amerika o keia an ilaila lakou kahi i hoonaauaoia ai. Ua hookomo mau ia he bila iloko o ka Ahaolelo ma Wakinekona, e haawi i kela kula he haawina dala no ke kukulu ana i ka paka nui no na kamalii e paani ai (stadium) a ua hoole, mau ia no. Ua uluhna na Ilikini no ka hoonele mau ia, nolaila, ua huliamahi na Ilikini a haawi lakou $200,000.00 no kela haa"\vina a ua kukuluia a ua loaa kela paka.

O Mr. Curtis, ua kokua oia; he Ilikini oia, he senatoa oia ma Wakinekona a oia no ke alakai o ka aoao Repubalika ma ka Ahaolelo ma ka senate, a oia nx> kekahi o na alakai kiekie loa o ka aoao; a ua oleloia o na Ilikini apau loa ua kokua no lakou. Kekahi poe Uikini ilihune ua kuai lakou i ka lakou puaa, kahi puaa hookahi wale no i loaa i kela luahine, a ua loaa kahi kenikeni uuku, a ua haawi oia me ka manao aloha a kokua no keia hana. E ike mai no hoi kakou i ka paakiki o ka loaa o na haawina dala mai ka Aha'olelo mai! Eia keia kula ke kokuaia nei ma na ano apau o ke Aupuni makua, aka nae,_ aole loaa keia haawina dala i kela kula. Aia ke alakai o ka aoao Repubalika, he Ilikini oia, o Mr. Curtis, ke noi ikaika mau nei i ka Ahaolelo e haawiia kekalū dala no kela kumuhana, a ua hoele mau ia n-o, a o ka ninau ma keia wahi, pehea kakou kahi puu dala nui no keia hana e manaolana ai, e loaa mai ana he Bila Hoopulapula a kakou, a kekahi poe Hawaii no e ke'u nei a e nema nēi i ka Bila Hoopulapula no ka loaa ole mai o na puu dala nui ia kakou? Aole no paha hewa ka hoike ana aku, ua manaoia no e ke Alii Kuhio ame na Hawaii i kuka pu me ia no na hana malalo o ka Bila Hoopulapula, e non'oi i ka Ahaolelo ma Wakinekona e kukulu pu i kula no kakou, a aole no paha he mea hewa ka hoike ana aku, eia no ke *ioonooia nei keia kumuhana. O ka ninau i keia manawa, pehea ina e manaoia ana kekahi hana kokua no ka Lahui Hawaii, aole wale no ke kukulu ana i paka no na Hawaii, e huliamahi mai ana no na Hawaii a kokua, e kulike ana no kakou elike me ka mea i ikeia me na Ilikini? E nana aku kakou nomua. (Aole i pau.)

Lehau ka paka Kamaki i na kanaka o na lahui like ole ma ka manawa e hoomakaukauia ana ka huakai no ke kai ana no ka pa'lii ma ka Poaha o ka pule aku la i hala, hookahi. mea mahalo nui ia o na kamalii o na kula like ole i komo pu ma ia ka'ihuakai ana no ka nui hewahewa o lakou ame ka moalawakea o ke alanui i ko lakou mau aahu keokeo.