| | HE MOOLELO
— No —
KALOKE
a i ole
Ka Mea i Kapaia ka Moiwahine o na
Puuwai Kupaa.
MOKUNA I.
E Kalikona, ke makemake nei au e ike, ihea oe i hele ai
! ka po nei?" i ninau ae ai ka makuakane i kana keiki.
"Ua hele au i ka holoholo i ka po nei," i pane aku ai no hoi
ke keiki, nona ka inoa o Kalifoda no ka ninau a kona makua-
kane.
"Ua maopopo no ia'u, ua hele oe i ka po nei, aka ihea kou
wahi o ka hele ana?" i okalakala hou mai ai ka ninau a ka
makuakane i kana keiki.
"Ua hele au i ka nana keaka."
"Aole loa he keaka e hoikeikeia mai na hora mai o ke ahi-
ahi. ahiki i ka hora eha o ka wanaao. Ihea oe kahi i hele
ai mai ka hora umi-kumamakahi aku o ka po nei ahiki i ka
hora eha o ka wanaao?"
"Ke hoole loa aku nei au i ka pane ana i ka haina o keia mea au e ninau mai nei ia'u." "Ma ko'u ano he makuakane nou ke makemake nei au e pane mai oe i kela ninau!" me ka hoike okoa ana ae o ka makuakane i kona piha huhu no kana keiki. "Ke hoole hou aku nei au imua ou, aole au e pane aku ana i ka haina o kau ninau. Ua hala ko'u mau la o ke keiki, ua kanaka makua au i keia manawa e hiki ole ai ia oe ke hookikina mai, e hooko aku i na mea a'u i makemake ole ai e hooko aku. Ma ke ano ua oo au ma ke kanawai, ua loaa ke ku- leana piha ia'u, e hele ai ma na wahi apau a'u e makemake ai, ma kela po, me ko'u koi ole ia mai, e hoike aku ia oe, i ka'u mau wahi i hele ai." "Ke ae aku nei. au i ka pololei no kau mau mea apau i kamailio mai la, no ko'u kuleana ole ma ke ano he makua, e koi aku ai ia oe e hoike mai no kau mau wahi i hele ai i ka po, aka i lohe nae oe e kuu keiki ea, mamuli o kou hoao ana mai e pakike ia'u; e nele loa ana oe i kou haawina dala elike me ia e loaa nei ia oe, mai keia manawa aku; a e hele aku oe e huli i dala nau ma na wahi apau e hiki ana ke loaa mai ia oe." "E hoopau holookoa ia ana anei ka loaa ana mai o ko'u haawina dala i kela ame keia manawa?" i pane ae ai ke kanaka opio, me kona hele a piha loa me ka manao pihoihoi. O na kamailio maluna ae nei o ka wehe ana o keia moolelo, he mau kamailio ia mawaena o ka makuakane me kana keiki, maloko o ke keena heluhelu buke, o kekahi home nani, maloko o ke kulanakauhale o Nu Ioka. Ma ke ano o ka hale i kukuluia ai, pela na lako hoonani, maloko o kela home, pela hoi na mea apau e hoopuni ana mawaho, aole a kaua hoohewahewa ana e ka makamaka heluhelu, no ka hooliloia ana o kekahi mau dala mahuahua, a he kanaka waiwai maoli no ka mea nona kela home. Mawaena o ka makuakane ame kana keiki ke nana aku, aole he like ole o ka helehelena o kekahi mai ko kekahi ae, eka ua kulike ma na ano apau. He like no ke kiekie o ko laua mau kino, koe wale no nae, he kino nui pu'ipu'i ko ka makuakane, a he pilalahi hoi ko ke keiki. Aia paha ma kahi o ka iwakalua-kumamakahi na makahiki o ke keiki, me kona mau papalina i hele a piha pono, e hoike mai ana, i ke kulana o ke kanaka maikai o kona ola kino. He mau maka uliuli alohilohi kona, elike no me na maka o kona makuakane, a ma ka olelo pokole ana ae ma ke ano nui, ua piha like ka makuakane ame kana keiki i ka huhu. Aole he helehelena maikai, ka ike ana i ka makuakane ame kana keiki iloko o ke kulana huhu me ke paonioni elike me keia, ka nohoalii o ka huhu ame ka uahoa maluna o laua pakahi; ma keia ano nae o ke kulana mawaena o laua i hoike mai ai, ka noho mana ole ana o ka makuakane, maluna o kana keiki, a ma kekahi olelo ana ae hoi, ua nele maoli no ka lawelawe ana o ka makuakane i na hana apau, e komohia ai ka manao aloha iloko o ke keiki nona, a e wiwo pu ai no hoi kela keiki, ke ku mai imua o ke alo o kona makua. Aole nae pela ka mea e ikeia nei, ua hoike maoli ae no kela kanaka opio i kona manao hookiekie a ku-e i kona makuakane, he ano nae i ili ole aku ai na ahewa ana maluna o kela keiki, aka mamuli no ia o ka hoomaopopo ole o kona mau makua nona, iloko o kona mau la kamalii. O Hamilakona Vina ka inoa o keia kanaka; iaia e lawelawe ana i kana mau hana hoopukapuka waiwai, ma ke alanui Wall, kahi o na hana hoopukapuka ma ke kulanakauhale o Nu Ioka, aia kana wahine ke huikau la iwaena o ka pohai o ka poe hanohano a waiwai, a ke hookuukuu wale ia Ia hoi ka laua keikikane, elike no me na keikikane apau a ka poe waiwai, e hana elike me ko lakou makemake iho, a e huikau iwaena o ka poe kupono ole, me ka lawelawe ana hoi i na hana i kaokoa ae mai ke kulana mai o kona mau makua. Ma ka mea oiaio maoli, aole i lilo ke keiki i hoa ohumuhumu pu no ka makuakane, ma na kumuhana apau e pono ai keia ola ana; aole no hoi he hoomaa aku o ka makua i kana keiki, e komo ma kekahi mau hana hoomakaulii, a hookokeiki, e komo ma kekahi mau hana hoomakaulii, a hookomo aku paha ma kekahi mau oihana; aka e haawi mau ana oia i ke dala i kela keiki, no ka hoolilo ana aku elike me kana i makemake ai, aole nae oia i ike ika pilikia o kana keiki, ahiki i keia manawa, ua lohi loa nae, aohe mea hiki iaia ke hana aku, oiai ua noho mana mai ke keiki maluna ona. O kela olelo ikaika a Hamilakona Vini i kamailio mai ai i Iana keiki, ua like pu ia me ka aila mahu i nininiia aku iluna o kekahi ahi lapalapa, no ka mea ua hooi loa ia aku ka huhu o Kalifoda, no kona hooneleia aku i kona mahele dala, ka mea i maa iaia i na manawa loihi mamua aku. "Ua olelo mai nei anei oe, aole e loaa hou ia'u ko'u mahele o ke dala, elike me ia i loaa mau mai ai ia'u i keia mau makahiki loihi ae nei i hala?" i palua aku ai o Kalifoda i kana ninau ana i kona makuakane, mahope o ko laua noho mumule ana no kekahi mau minuke.
| "Ae, o ka'u ia o ka hoike ana aku nei ia oe e kuu keiki, aia wale no ka loaa hou o kekahi dala ia oe, a hoololi oe i ke ano o kou ola ana ma keia mua aku; a mawaho ae olaila he mea pono e hoike mai oe i ka mea oiaio Ioa no kau wahi i hele ai ma ka po nei; a e hoohiki paa mai oe, aole e hoopipili hou me Wile Leikona, a e haalele pu oe, i kou hele ana no kou mau kalapu." "E hoopau anei au i ko'u hele ana no ko'u mau kalapu?" me ka imoimo ana iho o na maka o Kalifoda, a hoopinana pu ae Ia hoi i kona mau poohiwi. "Auhea oe e kuu makuakane, ke koi mai nei oe ia'u i kekahi mea hiki ole loa ia'u ke ae aku, no ka mea o oe ponoi no ke kumu hoohalike, i komo aku ai au iwaena o ka puulu a'u e pili nei i keia manawa. E hoopau mua oe i kou pipili ana me kou puulu o keia manawa, mamua o kou a'o ana mai ia'u, ame kou papa ana mai aole au e hoohauoli ia'u iho, elike me oe e hoohauoli nei ia oe iho. Ke ukali wale nei no au mahope o na kapuai wawae o ko'u mau makua." Ua hoopiiia aku ka ula ma na papalina o Hamilakona Vini, no na olelo a kana keiki, a no ka manawa mua loa, akahi no ahiki iaia ke uumi iho i kona huhu, a mahope iho o kona noonoo ana no kekahi pane kupono, kamailio aku la: "Ua ike no oe e Kalifoda, o ke ano o na kalapu au e hele nei, ame ka poe iloko o kela mau kalapu, ua kaokoa ae ia mai na kalapu a'u e pili nei. Ina eia oe ke pili nei me ka puulu o na kanaka maikai, aole a'u mea e kamailio ai; a ina oe e haalele aku ana i kela mau kalapu, a hui aku oe me ka poe iloko o na kalapu maikai, e apono loa ana au i kou hana ana pela."
"Aole e hiki ia'u ke ae aku i kou manao," i pane mai ai o Kalifoda ma ke ano pokole. "Ina o kau pane kena ea, alaila ua hoea aku la oe i ka piko o ke kaula, aole a'u mea hou i koe e hana aku ai, o ka hooko wale no i na mea a'u i olelo mua aku nei, e pau ana ka loaa hou ana o kekahi dala ia oe, a nau no e hele aku e huli i kou pono ma keia noho kino ana." No kela mau huaolelo i kamailioia aku e ka makuakane, ua hele ae la na papalina o Kalifoda a haikea pu, me ka hulili ana ae hoi o kona mau maka, a o ia kana o ka huli pa-pu ana mai imua o kona makuakane, a kamailio mai la: "Aole loa he hookahi dala maloko o ko'u mau pakeke i keia manawa." "Nowai auanei ia hewa, no ka mea ua hoolako mau aku au ia oe i ke dala i kela ame keia manawa." "Aole o kela wale ae la no ko'u pilikia, aka ua komo pu au iloko o ka aie, a pehea la e hiki ai ia'u ke hookaa!" "Aole loa ou wahi kuleana iki, e hookomo ai ia oe iloko o ka aie. Heaha ke ano o kekahi kanaka ke olelo ae, ina penei iho la ke ano o kana lawelawe oihana ana?" i pikanana aku ai ka pane ana a ka makuakane. "Ina aole au i lilo i kanaka lawelawe oihana maikai, aole no'u kela hewa; no ka mea he elua makahiki i hala ae nei, ua hoike aku au ia oe i ko'u makemake e noho hana maloko o kekahi keena oihana aole nae ou ae iki mai, eia nae ke hooili mai nei oe i na ahewa ana maluna o'u, no ko'u kupono ole e lilo i kanaka lawelawe oihana maikai." "Ma kela manawa a'u i hoole aku ai i kau noi, aole ia no kekahi kumu e ae, aka mamuli o ka pau ole o kou hele ana i ke kula. Ina ua makemake oe e Iawe i kekahi hana ma ke keena, ua makaukau loa au e hoonoho aku ia oe ma kela hana i keia manawa; a he mea hoohauoli mai hoi i ko'u manao, ka ike ana aku ia oe, e hoikeike mai ana i kekahi makemake, e lawelawe aku i ka hana e lilo ai oe i kanaka ano nui ma keia mua aku. "Elike me ka'u i hoakaka mua aku nei ia oe, e haawi no au i hana nau maloko o ke keena i ka la apopo; a ma na ano apau, e hooloheia mai ka'u mau olelo ame ka'u mau kauoha ma ke keena hana." He manao maikai no kela o Hamilakona Vini, i kamailio mai ai i kana keiki, ina he kanaka naauao oia, ma ka hoohana ana i kona noonoo me ke akahele, me ke alako ana aku i kana keiki, iloko o kekahi hana e ike aku ai kana keiki i kekahi pomaikai, a e hoikeike pu mai hoi i kona oluolu, no kona minamina no ke keiki; aole nae pela, aia mau no kela kulana uahoa maluna o kona helehelena, a o ia ka Kalifoda o ka pane ana aku: "Ua hoike mua aku nei au ia oe e kuu makuakane, ua pau ka manawa e hanaia mai ai au me he keiki liilii la. Eia au ka iwakalua-kumamalua o ko'u mau makahiki e hele nei, ke noke mai nei nae oe i ka huhu me ka nuku pu, e hiki ole iho ai ia'u ke hoomanawanui, i kau mau olelo." me ka huna ole iho o ke keiki i kona kulana huhu maoli. "E hoopau mua oe i ka hele ana i kou mau kalapu, malia o hiki ia'u ke hoopau i ka hale ana i ko'u mau kalapu." "O oe kekahi o na kanaka opio, ike ole i ka pololei o kau mea e koi mai nei. oiai he Iike ole ke kulana o ko kaua mau kalapu," i pane mai ai no hoi ka makuakane. "Heaha auanei ko'u ike ole i ka mea pololei; oiai ma na kumu hoopaapaa apau mawaena o na aoao a elua, he hookahi wale no kumu e hoopauia ai ka hoopaapaa, o ia ka hoea ana mai i ke kuikahi ana ma kekahi mea, nolaila ua ili aku ke ko'iko'i maluna ou, ka waiho ana aku i kou mau kalapu, pela no hoi au e hookaawale mai ai ia'u iho mai ko'u mau kalapu mai." "I lohe hou oe e Kalifoda i ko'u manao ea, o oe kekahi o na kanaka naaupo maoli, me ka ike ole i ka mea kaulike." "Ina o ko'u ano ia au e kapa mai nei ea, alaila e kapa aku ana au ia oe o oe kekahi o na makuakane oluolu loa me ke aloha i kau keiki," me ka noke okoa ana ae o Kalifoda i ka akaaka. "E akahele oe i ke ano o kau mea e kamailio mai ai ia'u e Kalifoda, o ike auanei oe i kou mihi ma keia hope aku!" i poha aku ai ka leo o Vini me ke kuoo. Ua hele nae ke keiki a piha loa i ka huhu, me ka hoolohe ole ia mai o na olelo a ka makuakane me ka hoomaka ana mai e kamailio: "He nani ia, ua hoalaia mai keia kumuhana nui a ko'iko'i loa e oe, he mea pono e hoea aku kaua I kona hopena. Ina i malama oe ia'u me ka maikai, ma ke ano i kaokoa ae, mai ko'u ano mai, o ka ulu ana ae ahiki i ka lilo ana i kanaka makua i keia la, ina aole kaua e nana aku kekahi i kekahi, me he mau ilio la, e makaukau ana e lele aku e hakaka. "I ko'u mau la kamalii loa, ua hoomamao loa oe ia oe iho mai kau keiki aku, me kou hoohana ana i kou mana, me he mea la, pela iho la oe i manao ai, e lilo au i keiki maikai a hoolohe ia oe, oiai nae, e ake mau aku ana au e pili me oe i na ma-nawa apau. He mea oiaio, ua haawi mai oe i ka'u mau mea apau e makemake ai, i hiki ke loaa me ka mana o ke dala, eia nae aole oe i haawi mai ia'u i kou hilinai ame kou aloha, ina paha he aloha kekahi iloko ou no kau keiki, elike me ka haawina mau i loaa i na makuakane apau." "Ke makemake nei au e hoike maopopo mai oe i ka makuakane me kona hele a piha loa i ka huhu.
| "Eia no ko'u manao maoli; ua hoikeike mau mai oe i kou hoihoi ole ia'u, a me he mea la, iloko o kou puuwai, aole au mea nui e ae o Ane wale no." "Alaila aia anei ka manao lili iloko ou no kou kaikuahine e kuu keiki?" wahi a Mr. Vini me kona ike ana iho nae, ua pololei na mea a kana keiki i kamailio mai ai. "Malia paha aia i'o he manao lili iloko o'u; aka e huli aku ihope i na makahiki he umi-kumamalima i hala, a e hoike mai ia'u, ina paha ua manao oe, ua nele au ia mea he lili, no ka mea ua nana maoli mai no oe ia'u me he keiki la na kekahi makuakane okoa, aole nau. "Mai kuhihewa oe e kuu makuakane, eia iloko o'u, ka ma-nao lili no ko'u kaikuahine, mamuli o kou haawi ana aku i kou aloha iaia, a hiipoi mai hoi iaia iloko o kou puuwai; aole loa he manao o kela ano iloko o'u, aka ua nana aku au iaia he mea nui loa iloko o ko'u noonoo. "Ma kou ano he makuakane, e pono e nui kou puuwai, e kaana like ana i kou aloha maluna o kau poe keiki apau. No ko'u lilo ana nae paha he keikikane, i hookuukuu wale mai ai oe ia'u, me kou pulama ole aku, elike me kau i hana mai ai i kuu kaikuahine ea? No'u iho, he nui ko'u aloha ia oe, aole i kaokoa ae ko'u mau ano, mai ke ano mai o ko'u kaikuahine, a ua kamailio mau no kaua maluna o keia kumuhana no kekahi mau manawa ae nei i hala, me kou maliu ole mai i ko'u mau manao. "Ua hala nae na la o ko'u ano kamalii, he kanaka makua au i keia manawa a ina ua makemake oe e kipaku mai ia'u, e hele aku maluna o na alanui o ke kulanakauhale, me ka nele o ko'u mau pakeke i ke dala, alaila aole a'u mea e ae e hana aku ai, o ka hooko wale aku no elike me kou makemake, a e hoolilo ia'u i kanaka makilo, elike me ka nui o na kanaka makilo e ae e hele mai nei maluna o ka honua a ke Akua i hana mai ai." "O oe kekahi keiki i nele maoli i na manao hoomaikai no na mea i hanaia aku nou. E huli aku ihope, a hoomanao iho no na dala i hooliloia aku no kou pono, iloko o na makahiki eha hala, aole anei kela he mea liilii a'u i hana aku ai no kou pono?" "Me he mea la, o ke dala wale iho la no ka mea nui ia oe, a ua hele paha kou poo a piha me ke dala." "O kau paha kena e kamailio mai nei; ina nae he keiki noonoo oe, e ike iho ana oe, aole me ka maalahi i loaa mai ai ke dala, aka mamuli no ia o ka lawelaweia ana aku o kekahi mau hana; a o na keiki naauao ea, aole o lakou uhauha wale me ka hoomaunauna i ka lakou dala, aka me ke akahele loa lakou e hoolilo ai, no ka mea he nui no ka hana i lawelaweia, i loaa mai ai ke dala." Ua lilo kela mau olelo a ka makuakane i kumu e hoopiiia aku ai ka huhu o ke kanaka opio, a o na olelo i kamailioia mawaena o laua mahope mai, he mau olelo ikaika wale no, e hoike mai ana, no ka hoopiha like ia o ka makua ame ke keiki i ka inaina. E noke ana no nae laua i ke kamailio me na olelo inaina maoli, ua kikekeia mai la ka puka o ke keena a laua e noho ana, a me ka haawi ole ia aku o ke kauoha e wehe mai, ua hamama ae la ke pani o ka puka, a komo ana no kekahi kaikamahine opio iloko. O ka inoa o keia kaikamahine oia o Ane, ke kaikamahine a Mr. Vini a kaikuahine hoi o Kalifoda. Ia Ane i komo mai ai iloko o ka rumi, hele pololei mai la oia no kahi a kona makuakane e noho ana, aia hoi kana nana ana ma na helehelena o kona makuakane ame kona kaikunane, me kona hoohewahewa ole no ka piha maoli o kela mau kanaka me ka inaina, kekahi no kekahi. "Auhea oe e papa!" i hoomaka mai ai o Ane e kamailio, "a auhea oe e Kalifoda kuu kaikunane, e hoopau ko olua kamailio ana, i na olelo inaina," me ka puliki okoa ana iho ma ka a-i o kona makuakane, a ua lilo kela hana a ke kaikamahine opio, i kumu e hoauheeia aku ai ka nanaina maikai ole. mai na maka aku o Mr. Vini, aka pane ae la oia i kana kaikamahine me ka leo oluolu i ka i ana mai: "Ke makemake nei au ia oe e Ane, e haalele mai ialoko nei o ka rumi, no ka mea he hana ano nui ka maua e kamailio nei me Kalifoda." "E ae mai oe e papa, owau pu kekahi e noho maloko nei o keia keena," i uwalo mai a! o Ane imua o kona makuakane. "Ua ike au, aia kekahi pilikia nui mawaena ou ame Kalifoda, o ka'u noi wale no ia oe, mai ikaika loa kau kamailio ana ia kunane," me ka nana ana aku o Ane no kahi a Kalifoda e noho mai ana, aia hoi ka manao aloha no kona kaikunane ma kona helehelena kahi i nohoalii ai. "Ua hiki ia'u ke hoomanawanui i na olelo ikaika a ka makuakane o kaua, a me he mea la. ua kokoke mai i ko'u manawa e lekei aku ai a kau ma kekahi kapa o ka muliwai," i hoakaka mai ai o Mr. Kalifoda imua o kona kaikuahine, aia hoi ma kona helehelena kekahi hiona e hoike okoa mai ana, no kona hele a piha loaa i ke kaumaha. Kulou aku la o Ane imua, no ka maopopo pono ole iaia o na olelo a kona kaikunane i kamailio mai ai, a o ia kana o ka ninau ana aku: "Heaha ka manao o kau mau mea i hoike mai nei e Kalifoda ia'u?" "Eia no ka manao nui, ua kipakuia mai nei au e hele aku ma na alanui o ke kulanakauhale, a e hele aku e huli i na mea apau e pono ai ko'u noho ana o keia mua aku." "E papa!" i kahea iho ai o Ane, me ka hoomaka ana iho e ha'uha'u uwe, ua kaa e mai la nae ke kamailio ana ma ka aoao o Kalifoda i ka i ana mai: "Auhea oe e kuu kaikuahine aloha, owau ponoi no ka mea nana e hoakaka aku i na mea apau. Ua maopopo no ia oe e Ane, he hana maa na na manu makuahine, ke pahu ana aku i ka lakou mau keiki iwaho o ka punana, no ka hoomaamaa ana ia lakou e lele, nolaila ke hoohalike wale nei no ka makuakane o kaua, me ka hana a na manu makuahine, ma ke pahu ana ia'u mailoko aku o ka punana, i hiki ai ia'u ke hoohana i ko'u mau eheu," me ka huli papu ana aku o ke alo o Kalifoda imua o kona makuakane. "Ke makemake nei au e hoomaopopo pono loa mai oe e Kalifoda i ko'u manao maoli ma keia kumuhana," i pane aku ai o Mr. Vini me ka helehelena kaumaha, mamuli o kona ike maoli ana iho i ke ko'iko'i o ka hopena e hoea mai ana, mamua o kana mea i noonoo ai i kinohi, eia nae aole ona wahi manao iki, e hoi hope ma kona manao paa. "Malia paha ua kuhihewa i'o au ma kekahi mau mea a'u i hana ai, elike me kau i olelo mai nei, no ka manawa i hala, ma ke ano o ka'u hoomalu ana ia oe; aka no ka'u mea i manao ai e hana aku no kou pono no keia mua aku, ua paa loa ko'u manao, aole he mea nana e hoololi ae; o ia hoi, aole au e hoolako hou aku ana ia oe me na dala e hiki ai ia oe ke komo hou aku iloko o kela mau ano hana au i hooko aku ai ma ka ma-
| kahiki aku nei i hala. "Ina oe e mailu mai ana i ko'u mau manao elike me ia a'u i hoakaka aku nei imua ou, alaila ua hiki loa ia oe ke hoi mai e noho hana maloko o ko'u keena, me ka loaa he kulana ano nui ia oe, me kekahi ukuhana maikai: aka i maliu ole mai oe i keia manao, alaila ke holoi nei au i ko'u mau lima, a e huli aku no oe i na mea e pono ai kou noho ana." "O e papa, mai hookuu aku oe ia Kalifoda e hele me ka hoaa, me kekahi dala ole e pono ai kona noho ana aku," i komo mai ai o Ane, ma ka hoakaka ana i kona manao. "Aohe a'u pane okoa ae mawaho o ka'u mea i hoakaka mua aku nei ia oe, nolaila ke manao nei au, ua hoea mai la kaua i ka hopena o keia kumuhana ko'iko'i loa." "E hookuu aku oe ia Kalifoda e hele elike me kona manao paakiki," i pane ae ai o Mr. Vini, me kona hopu ana mai ia Ane, a hoopili aku la iloko o kona umauma. "Aole he hana oi ae o ka maikai, mamua o ka hookuu ana aku iaia e hooikaika kino maoli ana, i wahi e pono ai kona noho ana." "E hoomanao hoi paha oe e papa aole he mea maikai ke kaawale ana o ke keiki mai kona makuakane aku elike iho la me keia ke ano." "Pela i'o no e kuu kaikamahine aloha, aka nae ma ko'u ano he makua, he mea pono e hooloheia mai ka'u mau olelo apau i kamailio aku nei, ua hana wale aku no au pela, no ka pono o kou kaikunane." "O, aole loa au i makemake e hanaia ko'u kaikunane elike iho la me keia," alaila haalele aku Ia o Ane i kona makua kane, a oili aku la iwaho no ka hele ana e huli ia Kalifoda. Hele pololei aku la o Ane no ka rumi o kona kaikunane, a o kona hoea aku no hoi koe, oili e mai la o Kalifoda iwaho. aia no hoi kona papale ke paa la iloko o kona lima. a o ia ka Ane o ke kamailio ana aku: "E Kalifoda, mai ku oe a haalele i ko kakou home, iloko o kou manao huhu a piha i ka inaina!" me ka lele okoa ana aku o Ane e puliki i kona kaikunane. "Aole e hiki ia'u ke noho hou iho maloko nei o keia home me ko'u kamailioia mai i na olelo ku i ka hoonaukiuki. Ua oi aku e make au i ka pololi mamua o ka hoomanawanui ana i na olelo ikaika a ka makua o kaua." "E hoomanao hoi paha oe e Kalifoda, ke hele nei oe me ku manao huhu, a na ia huhu auanei ou, e kono mai ia oe, e lawelawe aku i kekahi mau hana naaupo, e mihi aku ai oe mahope," me ka nana pono loa ana aku o ke kaikuahine ma na maka o kona kaikunane. "Malia paha e hooko i'o aku ana au i kekahi manao maikai ole, elike me ia au e hoakaka mai nei, heaha auanei ka pilikia. no ka mea owau kekahi o na kanaka opio kupono ole e ola ma keia honua," i pane ae ai o Kalifoda me ka hele o kona helehelena a haikea, me ka eueu pu hoi o kona mau lehelehe, "Mai hele oe e Kalifoda!" i lele okoa aku ai o Ane ma ka poohiwi o kona kaikunane a noke iho la i ka uwe, a mailoko mai o kona leo uwe i ninau ae ai oia: "Ihea oe e manao nei e hele aku e Kalifoda, a heaha kau hana i manao ai e lawelawe aku i pono ai kou noho ana?" "Aole he mea maopopo ia'u i keia manawa. Aole he hookahi dala ma ka honua nei ma ko'u inoa, a ua hoole loa mai nei ka makuakane o kaua, aole oia e haawi mai ana i hookahi keneka ia'u, nolaila ina aole e loaa ana he mau kokua ia'u, hookahi mea maopopo loa, e hiamoe ana au maloko o ka halewai i keia po." He mau kamailio keia i hoopukaia ae e ke kanaka opio, no kona hele a piha i ka huhu, oiai nae, ma kona ano he lala no na kalapu lehulehu, ua nui na wahi moe maikai e loaa iaia. a ua hiki no ke haawiia mai na kokua iaia e kona mau hoaloha; aka nae no ka piha i ka inaina, aole ona nana ae, no ke ano o na olelo e puka ae ana mai kona waha aku. Ua hoopilikia loa ia ko Ane manao, no ka hoi aku o kona kaikunane iloko o ka halewai e hiamoe ai, o kela kekahi hana hoohaahaa a hoohilahila i kona ohana; aole he wahi noonoo iki iloko o ke kaikamahine opio. he mau wahi e ae no kekahi e loaa ai na moe maikai i kona kaikunane a iloko o kona manao makee me ke aloha ia Kalifoda kamailio mai la oia: "Heaha ka ka'u mea e hana ai? Aole loa o'u makemake e hele oe i ka halewai e hiamoe ai. Ua hiki no ia'u ke haawi aku ia oe i kekahi mau dala, ina oe e hoohiki paa mai ana imua o'u, e hoi oe no kekahi wahi maikai e hiamoe ai i keia po, a i ka la apopo, e hoi hou mai ai oe i ka hale nei.'" No kela hoakaka a Ane, apo mai la o Kalifoda i kona lima, ma ka a-i o kona kaikuahine, a hoopili aku la ma kona umauma, me ka honi pu ana mai ma kona papalina, a pane mai la: "Akahi au a ike, o oe wale no e Ane ka mea i aloha ia'u, kekahi kanaka apokaka, a waiwai ole o ke ola ana." "No ke aloha ia oe, aole au hoohewahewa aua, no'u aia mau ko'u noonoo nui i na manawa apau, a hookahi a'u mea e minamina loa nei, o ia kou ku ana a haalele ia papa, iloko o kou manao huhu a inaina iaia, a ua ike no oe aole kela o kau hana pono e hana aku ai i kou makua, a no ia hana au, ua hele maoli au a piha me ka ehaeha." "Aole e hiki ia'u ke alo ae, no ka'u mea i hana aku ai i ka makuakane o kaua, a mai hookau mai i kau ahewa ana maluna o'u. Ua like pu no ka paakiki o ka manao o ka makuakane o kaua, me ko'u nolaila aole au e haawipio aku ana malalo ona." "Pehea no la I loaa ole ai na manao kuikahi mawaena ou ame ko kaua makuakane, e kuee mau ana olua, i na manawa apau," alaila nui iho la ka hanu o Ane, me ka pane hou ana aku nae: "He mea oiaio, he pono e loaa kekahi dala ia oe, a pehea no hoi i pau ai kau mau dala?" "He mau haneri alahele a kekahi kanaka opio e hoolilo ai i kana mau dala me ka maopopo ole i na kaikamahine," i pane hoolalau wale mai ai no o Kalifoda, a i hou mai la: "Aole o'u makemake e lawe i kau mau dala e Ane, aka ina e hiki ana ia oe ke haawi mai i mau wahi dala uuku. ahiki no hoi i ka wa e loaa ai ka'u dala, alaila hoihoi hou mai au, alaila e haawi no au i na hoomaikai ana he nui ia oe e kuu kaikuahine." "Ae, aole no au i nele loa, he mau dala no ka'u e waiho mai nei," alaila kii aku la o Ane i kela mau dala, maloko o kona rumi. Aole no i loihi loa kela nalowale ana aku o Ane, oili hou mai la oia a waiho aku la iloko o ka lima o Kalifoda he bila o umi dala. "He keu aku maoli no oe a ke kaikuahine lokomaikai me ka oluolu e Ane," i hooho ae ai o Kalifoda, iaia i nana iho ai a ike, i ka bila umi dala maloko o kona lima. "Ua nui loa keia mau dala au i haawi mai nei, ina paha i elua wale no dala, ua lawa ae la no ko'u makemake, a e paa aku no oe i ka nui o na dala e ae," me ke komo ana iho o ka manao hilahila iloko o ke kanaka opio, no kona lawe mai i na dala a kona kaikuahine. (Aole i pau)
| |