Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 56, 15 December 1893 — Page 4

Aloha aina

 

J. K. Kauamano (?)

 

Ona Lunahooponopono a he pauku

 

Honolulu Dekemaba 15, 1893

 

He moolelo Hawaii.

 

O kekahi lahui kapa ia

 

ka

 

Mu ai maiʻa o Laauheleuiai (?)

 

Pane akula ke kilokilo, eia au ke huli hoi nei a e pae hou mai ana no ka waa ma keia wahi, ua ae akula ka mea nona ka waa, a oili pulelo akula no ka moana kai uli kai hohonu, a ke noke nei na kanaka i ka uwa, a e olelo ana hoi kekahi poe, kupanaha no kela wahi kanaka, pehea la e hiki ai kela waa ia ia, no ka mea, ke nana akula no kakou aia i kai lilo loa, a pehea ana la kona pono.

 

Ia wa ua puka maila na wahi kanaka i holo pu ai i ka aina lewa o kanehuamoku, a ike maila i ko laua hoa, haele maila a hiki, a pane maila, i hea hoʻi ʻoe, ʻoi noke iho nei no hui maua i ka nana ia oe a hiki i keia wa, aʻohe oʻu loaa iki.

 

Pane akula ke kilokilo, e kuʻu mau hoa ala o ka moana, e noonoo pono olua i ka mea a olua i olelo mai ai iaʻu i ka aina o kuaihelani, e hoʻi mai a hiki a lawe olua ia ia, aka, ʻike aku nei au ia ʻolua e holo ana no olua i ka pali o Nualolo, a e nono ana na puka ihu o olua i ka makani, i ka poli pumehana o ko olua kaikuahine, a ke hoi nei au e ʻike i koʻu ʻohana, no ka mea ua ʻike akula au ia ʻolua i na hoa o ka hele ana aku nei i ka aina pahaohao.

 

Ia wa i ku aʻe ai ke kilokilo i luna a peahi akula kona lima me ka hoe i ka moana a ke hoʻomau kala maila ka po e piha maila i kahakai, he ohu ana na kekahi ohuku ale nui mai ka moana mai, ua like me ka ʻa ʻana o ke ahi, pela no i pahola mai ai ke kai mai kela kihi a keia kihi o ka lae o ka auhau a uhi pu maila ma luna o kanaka, a pau nui akula ua poe nei i ka holo i kauhale me ka nui o ka leo i ka uwa pau makou i ka make i ke kai nui e noe mai nei e, a ke holo nei na wahine i kau papa loi kalo, e palaha ana, e kikiʻi ana ke alo i luna me ka nui o ka hanu, a pela wale aku no lakou a hiki i ka luhi ana a haʻule paha nui ihola i lalo. A he ʻimo ʻana iho na ka maka ua nalo akula ke kilokilo a ke hele ala ma waho aʻe o ka haka o Nualolo, a holo ala i ka lai o Honopu a ke heo loa ala no keia a ka waikuauhoe, hala aʻela na pali hulaone o kalalau, ke kaʻahope aʻela na pali nihoniho o koʻolau, ke pakika nei no kahi (canʻt make out) o ia nei a hiki i hanakapiei i kahi o ka oopupeke a hoa ana keia i ka palu o lohiauipo, a alawa aʻela koi nei hana, eia ka ʻoiai ua ko koke, a hoʻokomo ana keia i ka lae o keʻe, a pae keia i uka, lele ihola keia a hopu ihola i kahi ia onioni uuku loihi a kau aʻela ma mua o ka ihu o ka waa a pane ihola ma ke ano kauoha, e hoihoi ʻoe i ka waa i ka mea nona ia waa i kahi aʻu i lawe mai ai, ua haʻalele aku au i ke kilokilo e ai maiʻa ana a hoʻi mai laau ono ka maiʻa.

 

Aole i pau.

 

Eia mai makou me ohuohu o na ono i na la a pau, ua lawalu malie ia a mikololohua i ka puu moni ai e ke hoa.

 

Eia i loko nei ka moku manu wa lawe kauoha. ua lekei ai ke kapena me kekahi palapala loihi a holo loa no kahi o ke komisina america (wills,)

 

Ka Buke Moolelo o Olando Kaaka

 

Oiai ua aneane e makaukau ka buke moolelo nani nona ka inoa ma luna aʻe, no laila ke hoʻike ʻia aku nei ka lono i na kini makamaka a pau. ʻO keia ka wa e loaa ai he buke moolelo nani a hoonaaua no oukou iho me ka auhau haʻahaa, a ʻo kela a me keia mea e makemake ana i buke a mau buke paha, e kauoha mai me ka hoouna pu mai i ke dala, oiai ma ke kuike wale no. He 50cts no ka buke hookahi.

Ma keia mahina aʻe, e hoolaha ia aku ana he buke moolelo okoa, a pela mau aku a puni ka makahiki. O ka makou e kauleo aku nei, e hooikaika e Hawaiia ma ke alahele o ka naauao, a mai minamina i ke dala no ka mea heluhelu.

Hui Hoolaha Buke Hawaii.

W.D. Alexander Jr.

Dek. 13-2wk.    Peresidena.

 

Kauka

Yong Kam Pung (Apana)

Helu 81 Alanui Maunakea

 

Kauka loea o ka aina pua

 

Ua hiki ke hooia ia kela a me keia ano mai, mai ko na kane, wahine a me na keiki liilii. O na mai hano ua hiki loa ia ke hoola ʻia, na ma akemama a me na mai puuwai a me na ano mai no a pau. Pela pu hoi na mai lele, kolera, hebera, fiva, lenalena, lepera, maialii, ke oki a me ka hoola ana, pau pu na koko ino.

Eia no hoʻi me aʻu he mau lau hooanau keiki, oiai, o kekahi poe he eiwa makahiki o ka noho pu ana me ke kane aole nae he loaa o ke keiki i keia wa, ua loaa he elua keiki, ma muli o ka ai ana i kau laau.

 

E NAUE MAI E IKE MAKA.

He pomaikai nui keia no na makamaka i hoonele ia me keia haawina makamae. E hauoli no au ke ike aku i na makamaka e kipa mai ana e kuka pu me aʻu ma na ano a pau e pili ana i kaʻu oihana.

E kipa mai e ka poe i hooluuluu ʻia me na haawina pilihua a ka maʻi naʻu oukou e hooluolu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG

Honolulu Sept. 27

 

Io YEN KEE MA

 

Mea hana iini, a mea kuaipa, a lako aniani o na ano a pau.

 

Ua hiki ke hoomoe ia na paipu wai o na ano a pau, a ua hiki ke hana a hoomaemae hou ia na paipu wai kahiko, o kela a me keia ano.

E hooko ia no na kauoha hana a pau me ka hikiwawe loa.

 

Helu 41 Alanui Nuuanu waena o na alanui Moi me Hotele. Ma ka hale Asen.

 

Kauka McLen___

(makalena.)

 

Helu 131    Alanui P

Na hola hana. 9 AM a hiki i ka hola 1 PM, a mai ka hola 5 AM a hiki i ka hola 5 PM.

Tel. keena oihana 682 Mulu

Halenoho Tel. 287.

 

Elepone 92, Pahu Late

H.E. McINTYRE and BR.

 

Makinikaea me Hoahanau.

 

He mau mea hoolako mai a kuai aku i na

 

Mea ai me na ai holoholonao na ano pau.

 

E loaa mau mai ana na mea ai o kaleponi ma na mokuahi a

 

E hooko pono ia no na kauoha a pau a e lawe ia aku na na wahi a pau o ke kulanakauhale nei me ka auhau ole. Makemake ia na kauoha o na mokupuni.

 

Hooia no na mea a pau - kihi o na alanui papa me moi.

 

oct. 3 - tfd

 

Halekuailakoual

 

Robikana Hale.

 

Alanui Hotele, ma waena o na alanui papu me nuuanu.

Ua wehe ia a ke kuai nei, a e loaa no na ano lako hale o na ano a pau e like me keia.

 

Na pono rumi moe oka!

 

1 kinohinohoa

 

Na pakaukau hoonani, pahu ume ku, na pakaukau uwai-i-ka-loa, etc.

 

Eia hou, o kela a me keia ano maikai loa o na lakohale i e a me ohe!

 

Hana Pele!

 

Na pela maikai loa uwea, lauoho huluhipa, manu a me hulu o na manu koloa ola a me na hulu kilika no na uluna. Ke kono ia aku nei ko oukou lanaikehala o ka makaleho ae i na ano hou.

 

Na pela uwea holuholu?

 

Maikai loa a emi no hoi ke kumukai i lawe ia mai i ke

Na koki a me koki moe, ma na kumukuai o Kapalakiko HANA BEBE o kela a me keia ano. Moe bebe, moe bebe a me na noho bebe kiekie. Na pou lalau a me pou i

na moena pake a me ke kinohinohi ia loko o ka hale; na hale me na pela e hiki ke pahonohono hou ia e na paahana ekahi; hana lako halo hou. E hoao mai ia maua, ka    o na haahaa o ke kumukuai.

 

Ordway & Porter.

 

Telepone - Bel. Robikana, Uale.

                        Mutual, 625.