Ka Oiaio, Volume VI, Number 1, 5 January 1894 — a Willis Olelo. Hoolelo Piha o koli waihoaku ua o ke Aupuni awa. [ARTICLE]

a Willis Olelo.

Hoolelo Piha o koli waihoaku ua o ke Aupuni awa.

halalo iho ka pnlapala a illia i waiho aku ai imua Hooko o ke aupuni No ma ka la 19th o Deke--3 e koi aku ana ia lakou ke aupuni i ka Moiwa.kalani. ide;na a me na keonima ]innii)ina loa ka Pereßi ricjt Huipi ia l ka uloloninuu e pili ana ia Haea he mea hiki ole ia ke ke kninu nui o keia mamuli no ia o kekahi i hookumu niua ia a i •i mahope ilio o kou hiki «anei nei, ua hoomuna e hiK'ponōpemo mua ma a i loaa ai ia'u he kule pn ai me oe, Ha.minaa Peresidena. a pela pu ■ a'u mamuli o ka hana ;ahi mau hanr. malu me i ole mawaena o na AuJa hiki nae ia'u ke hai ano o ka hana malu i ka poma'kai no ia o oiioa. He inea makekewn aku i ka mea i h&na ia iena maluna o ka ninau a;o>-naia ia malalo o ke }« a kekulana hoopono hana piino e hana *i; lanawa a mai ka manaff mai no ua loa lao ino a me na ihanao līōliōalōha kahiko anai ■>h : ko loa ia ai o ko ka npuni inaL.lo o na Kuiaa ia e hookokoke ana i k»ksihi. jo ka Peret<ideiia o kana e hana ai, Oia no ka uai, iiuii ka Aha Senats ikahi i kakauihoaia e Nui a me na Ekipi o ko f ini a hoouna i Eiele i a Hawaii.no ka iitii ana kaohke i Kt: kumu o ka \upiini, a e imi aku n ke kuli.na oiaio m;toli 'ii mokupmii. U# maike ana i na mea » e kokua ai i ka I'erehoohana aua uia kein ui n nihiiiihi«a iim nua rpea oinūh Mr. !{ionnt hoike. u., ka Permdena»i ka hooaa ana iaia o ka v«ua. nu-a e haiui ai tue paa malmva o kekalii & hoohana aua aku, a 3 hi; hana nau o ka iu : ia oe no kou hookauiai e keia manao: i iupuni Kuikawa i ku- ; i lahui Hawaii, a i 010. ioi o ko lakou ae ana a i aole no hoi i ike ia aku u ana a hiki i keia uiaftll, e ka Mniwahiue i ka haiu i KonA mana i ke Auji«a, a hiki i k& manawa wahiuo i ike ai m« ke ua ike ae la ke Kuhma mi o Amen'ka Huipuia , he inana noho mannwa, ana me ke pale ana me ;aua o Amerika, a o na ku a pjiu i keia mana >komo aku ana ia oo ka pko ana. » aku ka Moiwahiae e Kuhina a me ua alakai naua i hookahuli Kona ia Ota e haawi pio ana ka hoopii hoohata>«la uoo poiKi ia ho- »" " Jideua o & - ■ : -. . i .•« "aiko io 5 in* v . pualika> •i me ua e . , >110 Alu, I ■ .it o ki i inohaoOo

ka Peresidena. i ka manawa e loaa ai laia na ike e lioakaka ana ) ke ann o na mea i hnna ia, a.e hooponnpono 1 na hnna a be Kuhina k Stiviuv, a e iioilkoi l»ou anaae iaia a me ka mana ana e koi nei, o ; a ka ujoi kumukanawai o ko Hawaii Pae Aina. Mahope o ka nana ana mo ka hMonianawanui i ka boike a Mr. Bnlana, ua ike ka PeroBidena o ka hana leue i ka Moiwaliine i hanain »i, ina aole i hookonokonoia, al.-ūla ua paipaiia nie ke kolena ia ona o na lui)a aupuni o keia aupnm [At»erikft] ma Heniolulu; ua liaawi mua aku la oia i kona ae mua ana « k<»kua i na f nemi o ka Moiwahine e hai>fi i kekahi hana e hookahuli ni i |fie aupuni Hawaii a kuleulu ae la he aupuni lion ina kona wahi īne ka lima ikaika, ua hooko oia 1 keia «e mua auā ona maniuli ō ka 'hooJele ia ana mai o kekahi pualikoa ikiai ka Bosetona mai, ma ka la 16 0 Ianuan. o ka 1893, a mamnli o konn iko koke aha akii i ke Aupuni; Kuikawa i kekah' la ne, he nr wali- ■ wnh me ka liiki o!e iaia k# pale) non'n iho. o ke aupuni kumukana-j wai ua hiki iai» ke malama me holopono i kona niana no ke kue j ana nn»i i kekahi mana kaua e ae e J hooweīiweli "aku av,a iaia inawahol ae o ka mana kaua o Amerika 11 hoolele mna ia aku ai 1 O ka mamuli o Keif» mau m«a, ua paa kov.a manao oia e hoouna hou aku ana ilokr> o ka Aha Senate no ka hana hnu »na maluna o keia kuikahi ana i unuhi mai ai mailoko mai oia Aha ma ka ia 9 o Maraki i hnla no ko lakou noonūo iinu ana. Ma ka ike ana i kei-a mauhopena u» ao īa mai au e ka Poresidena e lawe 1 ka wunawa mna loa o ka -hoike *na aku ī ka-Moiwalmie ~mr keia manao paa h me kona ike ana 1 ka ili ana o ke koikoi a pau o keia hana maluna o ko oiakou | aupuni. O ka Pereflidena im ike oia. inamuli o ko makou kouio mnoli ana mai a kt-ak* s a ua lilo iho la lualnna o makou ke kanmaha o keia hana i ka lahui Hawaii holo-,ukoA,-Hole noi 4i«-kana kaulike ka hookoino hna J»ku i ketohi aoao nn ka lokomaikai n kekahi aoao. Nolaila ua ao pu ia mai ;<•> ; t raan«\v.i b«H>kahi no e hoike i ! ka Moiwalune i kona manav. .i *• hoihoi iu ai.ua mauao ka Porfsidena e hnve oia i kekahi alanui o ka ae ana mai e huikala piha ( ia i k;i poe a pan' i konio iloko o keia hana kne īaia, e hui pu ima me na poe a pan laa i noho i mau luna aupuni a ma kekahi ano e ae paha i huipu ai iuo ke Au|:aiu Kuikaw.i, ine ka hoonek' ol« ia lukou i kekahi i>ono a pomaikai palia i loaa la lakou maniua o k.i hookahull aupuni o Januari i hala, a o na haua hoi a pau ī hana ia e ke Aupuni Kuikawa i niea e hiki ai ke hookele ia ke aupuni e la.\ve.«pu ia ia niau hana, Ma ka hoolohe ana i ke kauoha a ka Pfcresidena me ka haaha:\ ua loaa ia'u he aelike ana me ka Moiwuhine kulana, a £e waiho anu nei au i keia manawa ī J kekahi palapala i kakauinoa ia e' ia, a i hooiaio |wno ia, a o ke kopel oia ka*u e waiho aku noi me oe. K ! helulielu aku anā au i iui moa la i' kakauia, K heiuhelu aku ana au . mai ke kino ponoi i kakau t:uia ia ; ai eoe ka waiho ana aku me oe he j kope pololei oia i hooia ia: | "Owu, o Liliuokaloiu, ma ka ike ana aku i na manao kiekie o ke J kaulike i lioala ia iloko o ka Pere- j sidcna o Amerika Huijuna, ko tua- | kemake nei © kapae ae i na mahao| kue pīli kino a hoopi» ; aku paha, k ! me ka hann ana i ka uioa oi ae o ka maikai no na kanaka a pau o : kma n)*u mokupuni, mai na 1U-' waiia oio k.i poe i.iahhiui, i hamiu ia mt na Aina-K, a uia keia & maloko o keia, ke kukala aku nei me' "|a naau eehia u\c ka hoopaa ana : ia'a iho i na « hoihoi ia inai ke Au ■ puni Moi Kumukannwai o ko IIa-| waīi Paoaina, e hoopuka koke no | Aa i k«kahi kuuhaua me ke kuka-j U an« aku iniua o ka jkk? a pau | me ka Kookoe ole i kekahi uiea i | kooio a koaio kiuo ole i ka hooka : huli Aupunl o ka hi I? o IanuariJ 1885, he huis*la piha aiia ao kal

llakou mau lianahewa i hana ai me j ka hoilioi pu ia aku o na pono a me na pomaikai e like me la maialo o ke Kumukanawai a me na, kanawai e alakei ana no ia mau mea, a e kaupale me ke keakea ana | i ka hooholoia o kekahi hana no Re: kau ana aku i ka hoopai no na hana i hana la i ka mn'nawa i hala e kekahi poe nanai kuknlu a i kakoo; 'i ke Aupuni Kuikawa. Ke ael'ko hou nei wau nie kii oiaio loa, nu ka hoihoi ia malalo o ke Kumukanawai e ku ana i k« m'anawa o ka liookahuli Aupu«i i īana ia ai, ake hoopaa nei a'u ia īho e paa ma'*>ao o ua Ku.nukanawai ala me fca hooko pihji ana a me na hooia & pau po ke kino a me ka waiwai e like me ia i olelo ia maloko olaila. Ke hoopa hou nei ay me ka oiaio ia'u iho a me kou Aupuni, i ne hoihoi ia ana, e laVe i na mea a pau i hana ia ma o ke Anp"ni Kuikawa la, no na httna knponoo ka hookele ia ana o ke Aunur i o hui pu ana me na hoolilo o ka pnalikoa a me ka hana a ka pua'> makai; he hana kupono na'u i na <=> hoihoi ia ka lawe ana i ke Aupuni a knlike loa me kona manawa e ku ana ma ka la i hookahuli ia ni me ke ku ole i ke kanawai. Ikeia e ko'u lima i keia la 18th o Dec. 1893. ! LILIUOKALANI. Ikea e J. O. Kaaea." He hana hou nau ke ao ana aku ia oe, e ka Mea Mahaloia, J:a Aha Hooko hoi o ke Aupuni Kuik*wna me kou mau Knh : na. i ko ka Pere8tdena mānao paa no ka ninau i u?u a« mamuli <s kau hana a pu boi me ka Moiwahine i hookau akn ai maluna onft»a ua manao ia oe e haale'e i ka manawa kuporto a waiho aku i ka Moiwahine i kona | j Ano ī keia mnnawa e Mr. Pt*re8idena a me na Keonimana o ke Au- j puni Kuikawa, me ke kaumaha kuhohonu a uie ke anouno eohia o ka naau no keia manao kaumaha e pili ana no keia kulana, me na makuio o kau pane e hoeueu ia ana ia e kela kuiana kiekie o ke aloha aina ka mea nana hoi j hoopoina i na noonoo ana apau no keu uono u'iHeiuo, ma ka inoa a ma o ka m ; .na ala o America Huipuia, k» 1 . waiho aku nei au iaoe i keia ninau: E makemake ana auanei oe e hoopn ma o ka oleln hooholo ala a ka Pi»i (-sid< na ?