Ka Oiaio, Volume VI, Number 9, 2 March 1894 — HE MOOLELO HOONAUE PUUWAI NO KA UI NOHEA. KAMILIA O KE Kulanakauhale Alii O PARISA ME Kana Ipo Aloha Mon M. Duvala Iloko o na hoinainau [Illegible] ana me na Ipo Ekolu, [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONAUE PUUWAI NO KA UI NOHEA. KAMILIA O KE Kulanakauhale Alii O PARISA ME Kana Ipo Aloha

Mon M. Duvala

Iloko o na hoinainau [Illegible] ana me na Ipo Ekolu,

MOKUNA IX. KA MOOLKI/J: Ka, i ka'u hoofna<>]v>ito īho, aohe ; paha he ?neū i koe a piiui' o Parisu ; nei i ike ole h<? xa;n kon. ] \īft he.lē pinepine' u>ai uu -oio r.;i ttta.napi9.tido ko'u ike ia 00, u! a'. uu • hoopaoa mnu ia nae au. -;; ; Alaila, ootJ ;niui ku ux;u i h« l' mau Qiai« ttui e. ike ia'u, me ka waiho pu ole hoi i kouinoa? Ae, owiiu tio hoi Al;iila, «a'oi iikii k'oa lokoinaīliai ti tiie kou aloliu, ia'u tu;iiu;m 6 Lt'ia Kauna, i pa:i« :ikn tii i;i Kiuuni N., me kona jn;ii hoi 1 k'* k;thi nana ia'u e hiki' ai ko koho'ia aku. ua hooholo iho la oia i kona I wanao no'u. He mau mahina ne nei elua ko'u launa ana me op, 7j o .\nniui hoi, be roau vyahi »>inutu wale no elhiiH | eia tvae, e kainailio ano oln no oe. wahi.a Kamilia i lioii aku ai i ke 'Kauna. He oniio, o kii waliine i a'olia o!e a i inakeniake <ile i kana inea ima ■ keuiake ole ai, aole loa e liuiia i!;i ana ia wahine i kona oianao, e I.ia ' hoi keia puupuu ikaika i onou k«ke ia aku imun o ke Kauna imuno; maua na malihini elua iloko oia; wa. Ua alawa iki aku au i ua Kauna ; nei a ike nku la au i koua nahu ana iho i kona )ehe)ehe o ke ano hilahila no keia kamailio a Kamilia. a oia ko'u wa i k'ilou ihq ai ilalo me ka nalu aua iho iloko u'u oiai, ua loaa *like no īa haawma o .ke 'aloha i ke Kauna no Kamilia e like ala no hoi.nie ko'w, eia nae oia ; ke hoohenehene ia n-.i iinua o eli?a malihini i kamaaina mua oee'iaio. e laa paha keia m<ui wahi hoohen e pili poho ai ka la i papaennena. "Ka noho'na oka h#īe pili \vale, Mamuii ou ae ka aloha.'' Oiai o Kamilia e k*>mai)io ' no me ka hoomau no ke Kauua,: - uakomokoke iho !a iloko o'u na manao aioha no ua Kauna nei, n 01*a ko'u wa i hoao aku ai e hoololi ae i keano o ke kaniailio ana nie ka pane ana abu ia Aamilia E paani piai o aoa paha oe mamua o'ko makou !:iki ana mai nei ea? Aole anei oe e h ina mai ia'u-nii ke ano he ho;iloh i kaliiko noti, ai hoolaulea iki m;.i h>i ii kik >u keia ahmhi. OI wahi aim, me ka iv>ho ino'ana iho ilun » o ke koki, a peihi ni.-ii la hei ia muua e noho ilalo. He oiaio, ak«. ua maopoiio wale noia Gas::tona ke ano o ka'u h Nokam ana—he kupono wale no ia i na o mana wule no uie ke Kaun:.. aole paha e p<Jiio na'u no au e pahenelieue iho' ia'u ;ho- niamu'i o ko'u hoomuikeike maoi>oi»o lo i sma aku la oe i ke ano u k;; »j<,'a e hiki ia'u ke hookani akn ma kela vu~ ano. Oiaio, o ka'u wuhi nioa wale ilu» la no ia e hiki ke hooluolu mai ia 06, walii a ke li»tina me ka niiiioaka ara aku o ke uiu> ]>iihviiehene iaai. Makehewa no hoi kou kanui'ilio anaae la. wahi hou a Kamhia, nie kou ike no hoi, o "ka'u wahi mea hOoluolu wale uo ia ia oe. No ke'a pane ano kikoola a Kamilia, aole loft e hiki i ke Kauo* kepane hou ūiai ho'jka'ti hn loleh». a nana aku la ia Kamilia nie na maka o ke ano hilahi'a K hai koke mai ia'u e ua hooko aku anoi oe c hue me ka'u i kauoha ak u ai ia oe? *

: "' A "- ' .1 Wela. a'n. no hoi-a mahope hai iii;ti oc iu'u. a mai hele e o'e ma-1 mu.a o kmi hai ana mai "ia'u. ! Alniln, ua koraohewa i'o raai nēi niaiia. wahi a'u. .O ,ka elua īlio la j keia o ko'u hnolamia ia ana'ia oe,.e , pono mnua e hele koke an'o. ' ljele hoi paha olua f An]e paha 0 na mea.a'n i makemake ai e noho j ii];ii. o lana ke'hele!"' Aole loa he ; pili o ka'e olelo no olua. • i Huki koke ae la ke Kauna Ike--1 kahi uwati. pakeke nani a nana iho i ia i ka 'manāwa me ka p?>ne am 1 mu:: . ] Ua kokoko loa'ka manawa no'u e > lide aku ai i ka hotcle? j Aole puai leo h'on mai na hele : ; helena niai o Kamilia. | " Ku ae nei ke Kauna ilūna a hele ; aku nei a mamua pono o Kamilia, j haawi aku nei i kona aloha iaia me| k'dia inau huaolelo: . " | AdiftU, e ki Mtfd : im'oseki> A oia no hoi ko Kamilia wa i kif ; ae ai iluna a pane mal la i ke Ka-1 una me keia mau huaohlo: j A(iieu, e ke Kauna. Hikiwewe nae keia huakai au. 1 He maka'u ko'u o holopono ole' ka oukou Kana. • Ao'le noipela ī" na Wa i hala ae ■ nei. I kawaheaau e ike hou ai iitoe? . ' I kou wa « makeuiake ai ia'u e !u ie hou mai ianei. Aloha hoi ha oe. '•Heie oe i ka la o ko inait a. A ka īa o ke a'oha hui kaua " Kaui ae nei ka piano iloko o keia . «'ii. oiai ko Kauiia e ih > a(cu ana e { uuka jiv.)li'>, a hot>)oi>o la nku lieia iwau lalani mel« \ ti»m hui 'ia { ak r u ti k;i ui. iioliea Kg,ruilia, ma na j peiH iiK) (Mia' Kanmi nei', a Oia knna j 1 kn ik\ īlio ai e hoolono mai, a peiiei ua ui nohea noi i himeu' aku { ai: | ■r ua paha wau i maluii mua, K w . he m«ii ana oe i ba pili, ! A"lc Ia wau e makana aku, I k;i aiua nui palahalaha Aia hoi, wa!ti u Kaniilia, ua līala ; ;iku la. I na wa a pau ana e hele \ uiai 'ai. aole hiki pono ia'u ke noho uiiiikai me ko'u haalulu ole. Hoihoi (le ka.mea ianoi ole ia. A«»hoaoe e kuu Kamiiia, heooiea loa no hoi jiaha kau mau oleio i ke Kauna, ka mea \ hana maikai mai ia oe ma na ano a pau. Aole anei ou manao, ua inakana inai kela Kauiu.. ia oe me kekahi makana makainae loa hau. • He makana i i hoi e laaa ole ana i na laUoani dala : uuku, wahi a"Perndena.' i Ae, e kuu Prendena, wahi a Ka-1 miiia, i ko'u wa e kaupaona like ae j , ai i kana mea i haawi mai ai ia'u a . me kana mau olelo hehena, ua ma- i nao au, ua oi uku ko'u lokomaika' ■ iaia mamua o kana riaau makana a ; ■ pau. . ! E hoomaopopo oe i keia e "Peniodena. | "Koliia e ke anu noe na kuahiwi. J Lohi mai ka iawena- a ke kalu-, kalu, flo iho kaua e ka hoa eloelo. j Oiai ka piliiwua lai." j Ha! ha! ha! i aka haaloulou ae ai j 0 Per!idena no keia houhene a uti «i Knmiiia nei, a pane bo« aku la. o.ia penei i ?>a aloha loa hoi ppha ia iaoe. Ka!" i na paha ia o ka'o hana o kā 'noonoo i na poe a pau i aloha 1 :a'u. alaila; aole loa p iha o'u ma-! nawA e hiki ai ke noonou no hi hana okoa ae. A pahee hou aku la kona mavi lima palupalu ī na ki a pau oka piano. a oia ka wa 1 ikuwa ae ai ka ; ieo k-ini o via i>iano nei, me he iiwi J i!iakaj*olena la no ka uka iuiu o OUa, aj(inaenae ifei ae la no M.. Anian^P'.walo. • l Ke owe uiai nei e ka ua, Liliau i ka welelaupali. Ka hiki ana n>ai a ke aloha. * Iloopumehana i ko'u poli." Nou k.ela e Amana, a nau hoi e ho'»uiao{X)po aku ke ano, a e lawe nkua hoomanao ia Kanulia me ka ho'poiuaole. He makemake no anei ohia i ke- ' kahi mea uiu? wuhi a Kamilia, a 1 na kakou e paina ahiahi ana. i wahi apana moa ka'u, k«u niai hoi { kahi kiaha waina i hoahuihui ia eloeio kela. 1 na }>ela. e hele kakou i kahi e paina uhiahi ai. wahi a Gasa- ; loua. i Aole. ianei kakou e paina ai. j A kapalulu aku la ka Bele ka- [ h« j u ī ke iiauwa o ka hale, a oia no [ hoi ko Name wh i hiki mai aia Iī hoonna aku hoi oe i uiea ai na ] kakou. ! Heaha kau m.ui tuea ono loa i' makemake ai? ; O ! ?a moa o loaa ana ia oe. K awiwi, _ - A u fco Nanie \v ; » noia i hele aku* ai e hooko i kana apana hanu. Ae. e pam;i ahialii ana b akou * , wah t j KauiUia, me ka We una !

ae īluno a hoopnka liou ae la. he i ! keu walo aku no keia a ke* Kauna j j hehena nui wale.- ' ' j ' Auwp! i na wa no hoi a'n e ike ! ai ia Kamilia a pau, e pn-mnhun-i t hna mau ae ana ko'o hoohihi"a, me } ko'u makemake nona a pehea la ' keia puuwai e hiki ai lre ltapa aku iaia na'u. e );>a hni na helehe- ( 'ena ui ē waiho l-Ah'alaha"-mai ue 'imua o'u. * i A oia ka'u e naln ana iloko o'u : I iloko oia wa. me ka hoopuka ana : j ae i na mamala olek» o ke ka!a aua ! 'inia', oini oia 1 haawi aku ai i keka- ; j4ii' puupun ikaika lou i ke Kauna a \ ! ua like no hoi ia me ka i ana niai 1 ' ia'u, ua pau ko'u huohihi nona, a' : m'e oe ak,u a mau loa. • Aka, o keia mau uhnioi o ke ano | uluku o'u, aolo loa nn i hoopuka | iki aku i kekani hpnololo iaia, aka,, Ula noho mahe ilu> nn nv> he ma'.iu 1 | nunu la ī hoopuni' m in« na mea !■'makfliiia'c a pau o keia ola'ana, a | ;trie he'iiiea la hoi, ua komohia aku'l ! ko'inihane īloko o ki">a pu'uwai, a 1 j o ko'u puuwai hoi ko maaioal" ae' ; la ia imua o kona ni;Hi kiionohi, a ; I oia kana i paoe mai ai me k'a inino-; ' aka ana o ke k/iili punwai. • Alaila, 000 lo no kai mak' inake :. ■e ike mau ia'u. oiai au e waiho ana i ka mai iia knhi 'i'noe. K Ae. Lokomaikai maoli ka hoi.oe, a pehea la wau e Hana ai e hiki ai ia'u ke hoomaikai aku ia oe no la, lokomaikui nalena oi- ou. Aia'a hel*s hou mai a'u, owau wa j le no. 1 ■ j J E bele ninepine mai oe e like me ( j ra 5 a me 0 o ko a mawn,enu hoi o ka hora II a uie "12 o ke , aumoe. j A-ha! wahi a'u i naiwiiiamu iho | ai, e pili anana, oe i ka'u kepaa a ei huiili ana ko man luaka e iike mej j na' hoku o ka lani i ka heomaiiao ae ai i k;t, ai kikotri a na manu. No ke an'o loihi loa o ka hoomakaukau ia uua mui o ka niea ai, ua hookani hou ae la ua Kamilia nei i ka bele, a palanehe hou aku )a hoi kona niau lima palupalu iluna o n.a ki o ka piano nie ke kani ana ae hoi o kona leo kohu liwimakapolean. Ao!e i liuliu ilio ka hiuieni ana; a ua ui nei. ku anao Nanie uiamiui' pono ona. j Ua uiakaukau anei ka mea ai ? j wahi a Kamalia. j Ae, e ka Maidimosele. īloko o j ehia nr',nute. ! j E Auiana, 'wahi a Peimlena la'u,! j aole paha oe i īkei na nuni o Ka- ! jniUia? j i Aole. • j j E hahai mai uaha oe ia'u a na'u i I oe e kuhikuhi aku. j j Ae, wahi a'u i pane aku ai ia; j Porndena. j j Ku li'.ee ae nei makou a pauilu j na. a kahea inai nei' o Kamilia īa ! Gasr.tona e hele Joa laua iloko o ka j rumi aina e nana ai i tia paha ua j I makaukau na mea ai ' j Lawe loa aku uei o I'onuiena i i'u i a liiki i ka rumi komo-lole o Kaj milia, hapai ae nei ko.ia H"ia' a ku--1 hikuhi aku tit'i t k Uiī e kau nuii jana o kekahi, iuau kii nuiuii nia ka ! paia o ka hnfv, 1110 ka Ini'i pii ana mai hoi ia'u a niāau niui l-.i. 1 Ke ike ak anei oe i fcela mau ' kii ? Ae v walii a'u. 0 Comete de l». kela, he kauaka ihauhhia malalo o ke aioha no Kaniilia, a o knna ipo nuia !oa hoi. A k'uhi hon ae la hoi kona mau lima i kekahi kii me ka pane ana mai - O r)icomete de L. Hoi ke;a. Ua { hiki Oie iaia ke h vO:i;;.navv inui, i»o--laila, ua haalele oia ia Ka uīh'a mauiua aku nei. No ke aha hoi, wahi hou a'u. No kona anoo pulopule loa i ke aloha. A pela pu no hoi palia me Kn milia. 0 kahi mea p.iha ia a*u e 1 nnna nei. aohelua e lo.ia ke;a ka ikamahine. 1 ka la i h iaJole mai ail oir\ ia Kami'ia. aolo i knhou aka. \ia hele aku uo ia i ke keaka: e iike ; uie ka mea m «a mou. me kona u\yi. pu ana hoi, he hookah hora ma--1 mua iho o kona hele ana. i Oiai no o IVrnd«ua e kamallio , ana, ua hai ia uiai la maua uo ka Imakaukauana o ka mea ai ia imij nawa, a i ko maua wa i komo aku 'ai iloko o ka rumi aina: ua h;ila\vai ] koke uiai la ine ko'u maka o Ka j uailia e hilmas ana oia ihina o ke> j kahi noho koki a e paa ia nku aua ; ho» kona li:na*e Gas.:toua me koua : kamailio nialie aiiA aku hoi e ihiki ole ai U s u ko loheaku. i N *-»'Ua lieheua ia oe, aoie anei e hikl la oe ke lio rt maopo|,H> īho, , aole loa oe e kupone i i;»o na'o, ! aole \yaie o kou ike loihi ia'u,

! no n.'i. maL-ahiki elua. "oia7līe laimu |e hikini i a>«fi ko iilakni ia ! j oin ma ke alahele o ke noi aku iaia ! e lilo ia i ipo nana. | i ona wahino a pau i hke me kon knhiiui 1 na he makemake ko la- [ kou e lilo koknhi ipo nana, e kala iflkn 1a i na-la kinohi 110, 11,1 pan ia J ; manao i'ka hooholo ia. a i na aole.'i aole loa no e hiki mai aua la ma-; : nawa. N "■ A oia ka'u e poloai aku nei ia 1 olua o na keommana e noho iho ■ lalo. ' ; ' 1 ko Clasatona wa 5 hookuu a.ku , ai ī ko Kamilia hnia. ua noho īho 'la ia maWaeim o mnia, o Gasatona ; ma ka akau a o wan no hoi ma ka hema. ' ? Huli āe nei \ia ui nei a pane akn"; nei īa Nanie. E hiii aku oe i ke kuke, aole e ae-; ' akū i krkahi mea o kpmo hoii hiai; ' iloko nei. ■ 1 i Ae. ua noho iho niakou ilalome ;ka waiiio līiai hoi 6 ka papeinn ■ iuiua o makou. Ua nana mau akvi ;au ī.a Kumilia ma ke kihi o ko'u in;iu mak.u a o kona ui nohea o ka ; i waipahe a me ka «nuiuuhea, oia ; ke kokua nui nana e f>noti aku ko'u j wahi nima ai a haul iho i Ua lalau aku koN akau a me| : hema, ua inu kike ki iha pu hoi nie ua ui nei; a mMnna ae paha o na ( i mea n pau, ua lealea i ua hauoK. ! Oiai niakou e ha\uli nei me ki) olioli nui. ua maeele koke niai la | : k»'u unuwai me ke Anu o ka ike. I aku i keia ui nona. na makahiki ] I līuku wale no o iwakilua e inu ana | ln kamailio ana, a e' aka ana hoi n ) Aina wa a pau ana e h.apai ap ai i kona kiaha Oameiw.ina a pa i ■ I kona mau lehelehe, aole no e nele \ j ana kona ai-awa iki ana mai ia'u ! i me ka haawi ana moi i na imo īiria ' ie hiki ai k'e ume aku i ko'u pnu-i wai a 15 lo loa nana. me ka pii pu ae hoi o ka ula ohēlohe'o ma kona inaii papaliiia", a o kona kuinu noi, aole i hooikaika loa mai iloko oia ' j manaw.-i. ! Ua hololea ko makou olelo aha,i i awainulu i i hoi e na kuwili hoo ■ niiia puuwaii o keia ola ana, a aole no i liiiHu ia hauoli aha a makou ' | oa pii ikaika mai )a ke kunu o ua ! i nohea nei. a hilinai aku la ia ihōpe 1 1 me ka puih ana o kona mau liina ij ikona umauina nie ka mae pu ana j hoi o kona mau helehelena. ! E hoomaopo>o iho kaua oka ho;ra 1 ia o ke kakahiaka, a o ko'u j ik-e ana aku hoi iaia iloko o keia j haawma kupilikii o ka ehaeha, ua i haawi mai no ia ia'u i ka eliaeha o ! ko'u p'uiwai. j Aika wa hoi i ikaikn loa mai ai :« kona kuuu, ua puili hou ae la ko- ; na mau liina me kekahi hainaka j m» kona waha. a i kona wa i wehe ; mai ai. ua haiawai koke mai la nie ko'u mau inaka na kahakahana koko i puka mai mai loko mai o kona waha, T ii i iho la na maka o ujv ui i hohea nei, a p:i ae la ka haikea a i mu\i kona mau papalina a liulin ua kn ae la ola iluna no ka hoi nna aleu iloko o k'ona himi koiuo lolee noho ai. lleiūm Iwi keiii? i :im <i<? ai o Gasatona. O ka liopena iho la m o kona nka hnnloulou !oa, a no ia knmn. ua puka hou aiai la. ke koko mai inai oii;i, wahi a Perndena i pane aeai, Aka. ao!e nae ia he n.ea hou, oiai hoi, e loan mau anu iaia ia haawina i na ia a pau. Owau nae i ko'u hosnaopopo a īho, ua pih'iihoi 1«« i-v au, aka, ku e ae nei hoi;o Nanie a nte IN rndena iP-iiahahai aku n»n mnhope u sa \raduuoselvi Kanii.uu mokuna x, 0 ka vu ni ana i hoi ak\» ai ik*> ka lioolimlu mia, ho rnmi ia i hoomahunalama i» ehookahi wale no H.iikukui, a nsj hina afeu la hoi ia me' ka hvM>maojH)(x> oiō ilnna o kokalii hikiee koki me ko kau aua o kon» lima ni iho o kona puuwai. hoiunainawanui \ho kaua « fea mea hrluh4lu a uwila hou ak.u i ka ia apopo. Ao!e i pau. ; —■ ♦• ♦ — » Ko kuupau niainei »ia uioku «010 jhH aiua o nei, i ka hoohikiliiki aua mai i ntftauiani kojm, «oko kakon ;< [vut!ui lua Ak v no ka mskek« iUila aku o kan lulii ni. • ' iNui k'» o ka Avaljfkaika i U i *n* uei, « na ka, a na mokualii i (;»wv mai noi, i holo mai ka e koku.H i ka Moiwahhn 1 , {wla kan ' palu ss ole i4, ana ole nohoi ka mikano- ' o ; ka hoopm.ipuui, liilahila ole.