Ka Oiaio, Volume VII, Number 20, 19 July 1895 — Page 1

Page PDF (1.08 MB)

This text was transcribed by:  Jamie Demello
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Oiaio.

"O KA PONO KA AIALII E OLA AI KA AINA"

HONOLULU IULAI 19,'95 ELU 20

BUKE VII

 

HE MOOLELO HOONANEA

NO

EVALINA,

Ke Kukui

Uila o Dubelina,

A O KE ALOHA KAKIA I KA IWI.

A ME

HAROLANA,

Ka Eueu o na Kuahiwi

 

Hoola o ka Lehulehu.

Hoohenoia no Ka Leo o ka Lahui a me Ka Oiaio.

            I kona hiki ana mai ma kahi a keia poe a@k@a e kuk nei, me ka nana aku iaia.

            Ua hoopuiwa loa ia ko lakou noonoo i ka hiki ana i keia wahi keia uuku, ke lawelawe i keia hana n@ ke akamai.

            A ua hoohoka pu aku hoi oia i keia poe i kaena ia he poe loea ma ke kaka nani a me ka o@ ana me na laau ihe.

            Kaohi ilio la oia i ka hol@ o ko@ lio, oiai hoi ma i ka@p@ mai ai i ka holo i ka @ale mamua iho.

            A nana h@oimau aku ia oia i kona mau hoa papa lealea e nana nei me ke ka@na nui.

            A oia hoi @a lakou a pau i pane mai ai me i e ono hoo@oi:

            E ke k@i ui opio, ka lua ole hoi o ka ui iwaena o na keikikane a paa i hana@ ia mai e ko lakou mau makuahine.

            Koe aku paha ke kaikamahine alii a hoo@ na o @ kala@nu o Seko@a, ka @a i ku@ ono @au e lei i ua pua la.

            I keia @a na hoohaahaa mai oe i ko makua akamai kakele pahikaua a @ ka oniu ihe ana.

            Ano ua hoea mai la kakou i ka pahu hpo@ o na hana hoopaapaa pili aupuni.

            No ka mea nana e rula na kanawai lahui o ko kakou maa aupuni pakahi.

            I keia la ua haule aku la he nui a lehulehu o ko makou mau koa wiwo ole i moe pu aku la me ka lakou mau mea kaua no ka la hookolokolo hope loa o ko ke kanaka ola ana ma kona ao.

            Ua hoo@hihihi pu aku hoi kou akamai on@ elau ana i ko makou mau kaea@a ma ia hana.

            A i keia @ ua hauie aku la i ka make ko makou mau moi a i elua, ma kahi o kela poe heana i hookaawaleia.

            Kahi hoi e ula pu mai i ke koko manaonao @ ka poe i hehi ia e na kapuai o na lio.

            He hoike ana mai keia i ko makou luuluu i awili pu @a hoi me ke kaumaha.

            A oiai hoi aohe o makou mau alakai mawaho ae o ka mea hiki ia makou ke hana.

            Ko hoao makou e kue aku i ka make e hoo@okoke mau mai nei a imua o ke aio.

            Nolaila, hookahi wale no a makou hana pono o ka waino i ka makou mau mea kaua.

            A e @o@ i aku hoi i ka oluolu o ka uio opio o Irelani ka mea hoi a makou i lohe ai, ua hiki mai iloko o kona mau puali.

            E hoopaa i ke kaua, a e hanaia ke kuikahi hoaloha mawaena o na aoao elua.

            Mamali hoi o ko makou hooholo aua maiana o keia ka@ua akea o ka hookahe k@ko.

            Ua oi lea aku ka nui o na make ma ko makou aoao mamua o oukou.

            A o kekahi no hoi, he elua o makou moi i @paha pa ia ko laua mau oia me ka ike ole o ka laua wahine a me na keiki liilii.

            A oia hoi he hookahi wale no mea nui i make o na pualikoa o Irelani.

            Oia no ko lakou maoi hookahi nawaho ae hoi o na mea maa mau i ka ike la.

            A i keia wa hoi i kele like mai ai na poe al@koa me ma kahi a ke kau lio opio e ku ana.

            A elike hoi me ke ano maa mau iloko o na wa kaua, waiho iho la lakou i ka lakou mau pahikaua gula, i kinohinohi ia me na pohaku makana ilalo o ka honua.

            A o keia ka wa i hoihoi iho ai ke kau lio opio i kana pahi iloko o kona wa-hi i hana maiau ia.

            A oia kaua i pane aku ai me ka aoike pu aku hoi imua o lakou, ka poe nana keia mau leo uwalo o ka paawi pio:

            He oiaio o ka haawi pio ana o ka aoao i haule pio i kona hoa paio ilona o ke kahua kaua.

            He hana maikai ia a ku hoi i ka naauao i wahi hoi e hoopakele ia ai na ola he lehulehu walke i makaukau ia e ono aku iloko o ka luakupapao.

            Koe wale iho no keia, aohe ou kuleana e hana ai i aelike mawaena o oukou a me aa hookahi.

            Oiai owau, he wahi keiki halihali mea akana no ko makou mau pualikoa.

            A mamuli o kou ake@i e komo kino maoli iloko o na hana hookahe koko o keia la kaua o ka hookahe koko weliweli.

            Oia ko oukou mea e ike nei iau e hoohana ana i ka wikani o na olona o kuu maulima.

            Me kou manao ole no kou ola aho a no na hoao ana mai paha a ka enemi e keakea.

            Ke hoomaopopo nei au o ka mea a u i anoi ai no ka pono o kou aina ame kou moi pu.

            Nolaila, o ka oukou mau noi no ka hoopaa ana i ke kaua e ka@i iki oukou pele, no kekahi mau minute pakele wale no.

            O keia ka wa a na kau lio opio la i hookomo iho ai kona mau lima iloko o ka pakeke o kona koka e maha ana a puhi aku la i kana o le punahele.

            Ua holo aku la @ wawalo o kona i@o kani h@neho@ @ aiki i ka wa i lohe aku ai o k@ @ kenela opio, oiai hoi oia a me ka ahihikaua nui, e mihi ana no ka ualowale ana o ka moi opio mai kahi hoomeana aku.

            I ka wa e kani nei o ka leo o ka ole oia ka wa o ka Alihikaua nui a me ke kanela opio i kauoha aku ai e lawe koke ia mai ko lana mau lio me ke kali ole.

            Elike me ke kauoha ua hooko ko ke ia mai la me ka hakalia ole a elike hoi me ke ano maa mau ua hoolako pono ia ko lana mau lio, me na paakaukau e hiki ai ke pal@ aku i na hoopilikia wale ia mai.

            I ela hoi lana e liuliu nei, no ka@i o ka leo o ka ole e kani mai nei ma kahi mamao aku, mai ko lakou kahua hoomoana aku o na puali koa helewawae e kauu lio o Irelani.

            O kekahi kumu nui o ko laua makemake ana e hele kino maoli e mana pono i ka mea nana e puhi nei keia ole.

            Oiai ko laua makemake e huli pono i ko ka moi opio i nalowale ai mai ka hoomaka ana o ke kaua a hiki i ka wa i hoomaha ai.

            Ua kauoha pu ia aku la hoi kekahi mahele kaua lio o ka poe i hele a lae ula ma ia hana e ukali pu ma ko laua h@kai.

            I ka wa i m@kaukau ai na mea a pau oia ka wa a ka alihikaua nui a me kona mau ukali i kau ae ai ma luna o ko lakou mau lio pakahi.

            Me ko lakou mau maka a me na kino i @hip@a ia maluna a lalo me na kapa kila manoanoa.

            Elika me @ke ano mau o na kaua oia mau la, ka paa pono me na pa le@kana i hele a manoanoa, me ke kaumaha pa hoi.

            Hookolo aku la ka lakou hoaka@ ma kahi o ka leo o ka o-le e kani pinapinai mai nei mamua n@ai o ko lakou ala e holo aku nei.

            He mea oiaio o ke kani hoomau o ka leo o ka o-le puhi a ka mea e @uhi nei.

            A me ke kilepalepa o na kahakahana iole keokeo o ka haawi pio o ke lakou mau enemi.

            He mea ia e hoike mai ana i ka manao o ka alihikaua nui, ua kokoke mai ka wa e pau ai o ka hana, ana i alo mai ai no ke kowaloihi o hookahi makahiki me eiwa malama a oi.

            Nana i luku ino i kena mau koa he aneane a piha ka haneri tausani o na ola i moe aku la i ka hiamoe kapu a Niolopua.

            Aka, he mea ole keia mau mea a pau i ka manao o ka alihikana nui a me ke K@nela opio.

            Ko ka moi opio Uilama hoaloha pili paa loa aia na hana pili kaiai aupuni.

            A oiai pae lakou e kuupau nei i ka holo palena ole o ko lakou mau lio.

            E ake o ka hiki aku ma kahi o kela mau hae keokeo e welo mai ana maluna o na opuu pou o na hale lole.

            Aia hoi ua hoopuiwa ia ko lakou mau manao a pau i ko lakou ike ana aku i ko lakou @i opio maluna o kona lio.

            A e nana oiai ana hoi i kona mau hoa iloko o ka mea e holo pololei aku ana ma kana wani e ku ana.

            He manawa pokole wale no ko lakou holo ana aku, a @u@pu ae la lakou a pau iloko o ka h@u@nui o ka manao.

            A oia hoi ka wa o ka alihikaua i wehe ae ai i kana pahi a paa ma kona lima a me na @uaolelo o ka pihoihoi, pane mai ia ola.

            Ua hoohauoli nui ia kou puuwai i ka ike ana mai la ia oe e ku ana ma keia wahi a makou i manao ole ai, ua hoea mai oe maanei.

            I na hora mamua ae nei, ua hoopinoihoi mai oe i ko makou noonoo, mamuli o kou @alowa@e honua ana iloko o ka nuikau o ko @a@oo mau puai@koa o@e ko na enemi.

            Aka ua hoopaa la mae ko makou pih@hui ma kou ine@aka ana mai la ia oe, e ku ana iloko o ka pohai o ko kakou mau enemit.

            A oia hoi ko lakou wa a pau i lele iho ai maluna iho o ko lakou mau no pakahi i hele a auau i ka hou.

            O keia no hoi ka wa o na mea a pau i wehe like ae ai i ka lakou mau pahikaua pakahi, no ka hoohanohano ana aku i ko lakou ana, elike me ke kauoha a ka alika a nui.

            Lele iho la no noi oia mailuna iho o kona iho a wehe ae ia oia i ka aahu e huna ana i kona kino.

            A o keia no hoi ka wa i ike mai ai o na m@koa o ka aoao o na enemi @a@a, aole ka keia he mea kuiana @aahaa loa.

            Aka, he moi ka oia @hu@a i kona mau helehelena mai @a ike wale ia aku e na maka o ka lehulehu.

            Huli ae la oia a kmaiho aku la i kona a@kaua nui.

            I kela wa ua hoea mai oe i ka pahu nopu o kou nono hoomanawa@ui ana malalo e na kauoha a kou moi i hele aku i ka make.

            E kiai ana hoi me ka makaala loa i ke ko@o ai@ka ana mai o ko kakou mau enemi iloko o na palena paa o ko kakou aina.

            E pale ana i ke anu o ka ua ka nuinui o ka makani, a me ka i@ki welenia a na pauku @au e lana a@a iluna o ka piko o na kuahiwi, a ha la loa aku iluna o ka ili o ka honu.

            Ua alo ia e oukou ka pololei o ka ai a me ka maewai o ka wai, a @iki i ko oukou wa i loaa mai ai o na eokua wai ko oukou poo mai o ka o hana kaua.

            Eia imua o kou alo i keia wa na lako kaua a kou mau enemi, a he uku panai hoi no ka hanohano o koa hooko ana i kau hana i kauoha ia ai e ku e paio no ka make a me ke ola.

            I kou wa e hiki aku ai i ko ka kou kulanakauhale alii, e ai ananei oe i ka hua o kou luhi ana a kaa a ku i kau mau mamo.

            He uku panai nau, na ka moi Uilama o Irelani a me kona lahui kanaka i haawi ai iloko o kou lima e hooko ai no ke kowa loihi o ke makahiki a oi.

            I ka pau ana o keia maa olelo kaukau a ka moi opio imua o kona a@hikaua nui ma ke ano o kana mau hana.

            Ua like ole ka manao o ka hapanui o ke Senate me ko na Kuhina ma ka haawi ana ia Kaialani i uku kumau ua olelo ke Kuhina Hatet ma ke ano hoopono na manao lakou he kupono e haawi ia na kokua pu ka L.K. kiekie Alapaki.

            Ina po a pau a ka poe e hele ana i ka halawai a ka puali o ka hooia ua ike mau ia ka piha o mua iho o ka hale holawai me ua kaumal@i o na ano lahui like ole a i ka wa e maalo ae ai o kekahi wahine ua huai iakou i na olelo Pelapela he mea pono i na makua mea keiki e ao i ka lakou poe keiki o ili mai no aunei ka pilikia maluna o ko lakou mau hokua.

 

Ka Makai Kiu Lau Omaomao.

K@ o@ k@ o@ nihoniho o Misouri.

 

KA MEA NANA I HOOKAA KA POWA IEKE A ME KONA PUALI HOLOKOA

A I OLE

Ke Aka kino wailua o ke kuiuaunoe

KA MEA NANA I HOOPAKELE NA KAMAHELE O KA PO.

Ka mea nona ka Ipu kukui kama @ oe.

MOKUNA IV.

            I ka hoea ana mai o ka ia i ke kakahiaka ua hiuhiu ae la keia mea keia mea nona iho, aia lakou e mai alaala aNa oia no ka wa o ka pele maa a ke kuene i kalahea mai ai ia lakou a pau, e hele aku  e haupa i na ono i hoomakaukau ia, no ko lakou paina ana iho a mele aku.

            Ia lakou e ai ana aia hoi na kaa hoki ke hana ia mai la ma ka eha paahoki o ke kaa hookahi e hele ai a o ka nui o na kaahoki he 40 ia me ka makaukau pu i na hoki pakui noia muakai l@ai, a koe wale no ka Makai Kiu, a me kona mau hoa hele mai Misouri mai, o lakou wale no maluna o na lio.

            I ka pa i ana o ka lakou paina ana, ua hele koke aku la na mea a pau a kau iluna o na kaahoki, a hoomaka koke aku la ka nee ana o ka huakai imua me ka hakaha ole.

            Ma keia wahi e kuu makamaka heluhelu i kauoha aku ai ka Makai Kiu i na koa a me na makai e hoi lakou, oiai ua hala aku la no kahi ano nui, a ua hiki no hoi iaia, a me kona poe kokua, ke kokua iaia ma ke kiai ana i na pio.

            Aka, ua pane aku la ka ilamuku ua makaukau makou nou i na wa a pau a aia hoi ma keia hale pohaku nui e ku ma@la oia ke kahua hooulu o na koa o ke aupuni me keia wahi.

            Pane aku la ka Makai KIU, aole, ua lawa no, a oiai hoi ua maalahi loa ae la keia, oiai, ua pau ae la ka luhi nui o ai hoi he kaa hoi ko keia wa, nolaila, mai hooluhi hou aku oe ia lakou.

            I ka pau ana no o ka laua kukaui olelo ana, ua haawi ia ke aloha hope mawaena o lakou a pau, a huli aku la ka Makai Kiu hele ma kana huakai.

            Ma keia hele ana, aole he wa @ hoomaha ia a@ ua hele ia ka po a me ke ao me ka hoo@aha ole, a hiki i ko lakou komo ana iloko o ke kulanakauhale o Nu Ioka i ka hora 6 o ke kakahiaka o ka la 27 o Feberuali.

            I ka hoakai i hookokoke aku ai i ka palena waho o ke kulanakauhale, oia hoi ua ike ia aku la ke kuiamakauhale ua hele a kauluwela i ka ua mea he nui o ua kanaka, e hai aumu ana ma na huina alanui, a aia hoi na puali koa a ke aupuni e ka makaukau aoa, na puali makai a me na koa o na aumoku kaua, e kali mai aoa i ka huakai o ka hiki aku, i ka @hi launa ana aku o ka huakai, ua ike ia aku la na puali a paa i ka @ee ana mai mamua pono o lakou nei, a hiki i ko lakou halawai ana i kahi hookahi.

            I ko lakou mai ana, ua haawi ia he mau leo ho@o o ka hauoli e na puali a pau n@ ka hanohano o kainoa o ka Mak@i Kiu Lau Omaomao ke kaenea hoi ana i hopu pio ia Robine Huka a me kona hoi.

            Oiai no ka huakai e mau ana no ka noe ana imua, ua ike aku la o Lau Omaomao ia Kapaena Palea i ka holo ana mai maluna o kona ho a halawai ae la lana iloko o ka uluwahiehie o ke aloha.

            Ua hoomah aku no ka hele ana o ka huakai a hiki wale i ka hiki ma i kekahi hotele i hoomakaukau ia no lakou, a ma@la i kuu ai ka lahi o kona mau hoa hele a o na pio hoi, ua hoihoi loa ia aku lakou no ka halepaahao me ke kauoha pu a @u o ka Makai Kiu i ka malama pono lia lakou a pau, a hi@ i-ka wa e puka ai ka olelo hoohele a ka aha @o ka @ wa a lakou i hana ai.

            Ua haawi mai la ka luna kiai i kona hoomaikai i ka mea nona ka leo kauoha.

            I ka pau ana o ke mana a ka Makai Kiu ma ka halepaahao, ua huli hoi aku la oia a me kona mau ukali no ka hotele.

            Ia lakou i hiki aku ai ua makaukau na mea a pau a i hakalia wale no ia lakou.

            Aka, mamua ae o ko lakou hele ana e paina, ua hoi mua aku la oia i ka ona hotele, e ae mai oe la makou e kuhikuhi a@ai i ka hale auao.

            I ke kuu ana iho o keia leo o ka Makai Kiu aia hoi ua k@mi akula ua ona hotele nei i kekahi kui gula, a lohe la aku la he leo o kekahele e kaui uiaa mai ana iluna o ka puoa ou hotele nei no ekolu manawa.

            I ke kuu ana iho o ka leo o ka hele, ua ike aku la ka Makai Kiu, a me kona mau hoa i kekahi mea kupanaha, ma kekahi aoao ona hotele ala, oia hoi he wai maupuna@ e lele ana me ka ikaika.

            A oia ka wa o ka ona hotele i pane mai ai, aia kou lua wai auau, he elua ano wai he mehana a me ka hoihoi ala hoi mal@ila n@ nono auau a pau a o kou mau hoa aia Iakon na kela aoao a no e hele nui oukou e aoao i keia wa.

            Ua hele aku la lakou a pau e au au a hiki ka pau ana ua hoi aku la lakou no loko ponoi o ka hotele a mai laila aku no ka rumi aina ka hi hoi o na mea a pau o kali mai ana ia lakou o ka hiki aku.

            Ia lakou no a noho iho ua hoomaka koke no ka a@u ana i na mea ai i hoomakaukau ia na lakou a e ai ihoi ai, a na ka lawa o ka lua o ka maima i hoopau ae.

            I ka pau ana o ka lakou ai ana ua hoi ae la lkou a pa@ iloko o ka rumi hookipa, malaila lakou i hoonanea ai ma na kukai olelo ana oiai na mea a pau e ake ana e lohe i ka moolelo piha e pili ana i ka paa pio ana o ka hoi powa o Rbine Haka, a o na lede hoi aia lakou me ka haku wahine o ka hotele kahi i lualai ai.

            Iloko o keia wa e nanea ana ma ka hotele ana pu iloko alaila ka poe kakau aupena o ke kulanakauhale, ua luna aupuni kiekie, ka @amuku o ke aupuni ke kepna poo o na makai kiu oia o Geo. W. Palea, a me na lala a pau o ka hoi makai kiu.

            Ua hoohala ia e lakou he mau hera ma ke kukai olelo ana oia hoi ka Makai Kiu Lau Omaomao e hue pau ana i kona moolelo piha aia hoi ka poe kakau pokole o na nupepa ke kilo mai @a i na huaolelo a pau e puka aku ana mai ka waha aku o ka Makai Kiu, a i ka hope loa o ka olelo ana, ua pane aku la oia apopo e wa@l o aku ana waa i kauhoike piha i ke keena oihana makai kiu o Nu Ioka nei, elua la mahope iho e hoi aka au no Miseuli a oia iho la ka manoa o kanimau ka mailio ana, a hookuu ia ko lakou luan ana.

            Ua hoi aka ma mea a pau e hooluolu noia koena po, e @oipo pu ana hoi me Niolopua me ka aina moe uhane, o Kane Huna@noko, a aneane no noi e lilo pau loa aku ma kela huli ma-o, o ka poepoe honoa, ka ua mea he minipo hoonipo i ka lawe a Maiio.

            I ka hoea ana mai o ka la i ke kakahiaka ua ala i ke pelu na mea a pau me na hhelhelena mau@la oiai hoi na hiohiona makalapua ulu makiehie o ke kulanakauhalele hoike mai ana i kona nani oi kelakela.

            Ua hele holoholo ae la lakou iloko o na mala pua e hana a@ ina ea huihoi oia kapi@ala nani o ka repubaria nui o Amerika Haipula @ hiki wale hoi i ka wa a ka leo e ka hele a ke kuene a@ o ka hotele i kahea mai ai ia lakou a pau e ho@aku e paina a hoi aku la lakou a pau.

            I ka pau ana o ka lakou ai ana, ua hoi aku la lakou holiana ma na wahi hooinola o na hotele ala a o ka Makai Kiu hoi @ hoi aku la oia iloko o ke keeaa kakau o ka hotele a malaika oia i hoomakukau iho ai i kana hoike pia e pili ana i ka powa Kohine Haka a me kona poe a ua hoopili pa iho la oia i kana lela me kana hoike pili oihana, a eia ke ana ona le@ ala ke heluhelu iho oe kua makamaka. No Ioka, Amerika H@puia.

Hotele Koekeo, Helu 222

            Feberah 22, 1879.

            Ia Wm. Gen. Palea.

            Kapena Poo o ka Oihana Makai Ki@ o Nu leka nei.

            Aloha Oe.

 

            A no, ke waiho aku nei au i kau hoike piha e pili ana i ka hana au i waiho mai ai na u e hana, a e hooko hoi i ke kanawai maluna o ka poe haihai kanawai, a me ka loaa pu hoi iau o na uku makana i hoike ia, no lakou ka huina nui i hiki aku i ke $50,000.000. A no, ke hoike aku nei au ia oe i keia papa hua helu mahope iho nei, a oia keia mau itamu.

            E haawi ia ia Mr. Paka $1,000 666.

            2. Na ke kaikamahine a ke Kiaaina Hale Wepa i make $1,000,000.

3. No na lala a pau o ka hui Makai Kiu o Lau Omaomao, $1,500,000.

4. No ke kapena poo o ka oihana Nakai Kiu o Nu Ioka nei. $600,000.        

5. No na lilo a pau o ka Hotele Keokeo Helu 222 no na la eha $20,000.

6. No no hoki a me na kaa mai Misisipi mai $100,000.

7. No na koa, a me na makai o Misisipi, $100,000.

8. No Keoki Lamelaka, $10,000.

9. No ka Makai Kiu Lau Omaomao $3,334.

            O kaia mau ilamu a pau oia kau hooko aku ai a o na olelo ike apau o ka poe i hopu ia no na hew i hoakaka ia eia neia iloko o kau noike e waiho aku nei i kou Keena.

            Kou Oiaio.

            Lau Omaomao.

            Makai Kiu o kahi kauhale o Lama, ma Misouri mokuaina o Amerika Huipuia.

            I ka hamale o ka wati i koele ae ai i ka hora 10, a. ma. oia o kona wa i hele aku ai no ke keena oiha na Nui o ka Makai Kiu o Nu Ioka, a halawai ae la laua iloko o ke al eahe ma ie, o ke aloha oiaio, o ka hoaloha i ka hoaloha.

            I ka Makai Kiu Lau Omaomao i waiho aku ai i kana hoike imua o Kapena Palea i sila ia hoi me kona sila Oihana Makai Kiu.

            Ua lalau mai la ke Kapena Makai Kiu i ua leta ala, a wehe ae la a nana iho la a ike iho la oia i na mea a pau e pili ana i ka ma hoike a l@k@ i ka pau ana.

            Iloko oia wa ua pane maila o Mr. Palea e kuu hoaloa iloko o ka oihana hookahi e haalele emai ana ka oe la Nu Ioka nei, me ka pau pono ole o ka hookolokolo ana o na pio au i lawe mai nei.

            Ae, e hoi ana wau oiai ua ehae ha loa ia au i keia wa, a kaua e kamailie nei a no ia komu kou ake nui ana e hoi loke no Misouri wahi a ka Makai Kiu i pane aku ai.

            He aha ia pilikia mai ou e kuu hoaloha he mea pono hoi @ oe e hoike mai iau ma@a hoi o hiki iau ke kokua aku ia oe maka mea hiki?

            Pane aku la ka Makai Kiu Lau Omaomao e kuu hoaloha o kou pilikia mai, oia keia ua lilo mai loko aku o ka halu paahao o Misouri nei ka powa Ieke ke ka@kuaana pouoi o keia Koh@e Huka a noia kumu kou ake ana e hoi koke no Misouri a mai laila aku wau e hana hele aku ai i koaa meheu a hiki i kona wahi e loaa aku ai iao.

            Oiai hoi, o kau e hopohopo nei, malia paha ua houluula hou ae la oia i poe kanaka malalo ona, a i na na makaukau, alaila, oia auanei ka hopena o ke kulanakauhale o Misouri, a ola ka wa oa e lohe ai, aia ia kulanakauhale iloko o ka hookahe koko weliweli ana i ike o@e ia kona lua ma @ua aku nei.

 

NU HOU KULO@O

            E kipa nui ae ona makamaka e kuai i na kamaa aulii ma kahi o Makanani, alanui Papa he oluolu ke ku kumukuai.

            Ua haawi ae o Miss. M Bush he paina luau no ke aloha piha i kona poki kaik@nane alo i ka inea no ka aina makuahine a na nui na hoa loha i akokoa ae ilaila i loko o ka meluhia aole hoi kauluaoe.

            He mu na paina luau i haawi ia ka auina la P@alima nei a me ike ahiahi Poaene e na poe aloha aina no ka poe apau ihoi mai nei mai Hilo mai.

            O ka hui himeni o Kawaihau o akeu ka poe nana i kaha ka naluha o @o Hotele Hawaii a he ku i ka nani a me ka maka ma ke kii na palanehe o na aha e ala o uwehona.

            Ke aneane aku nei kakou e hoea i ke ao aina i keia mau la.

            Ke pii mau mai ne ka a e lahui i keia wa no na kumu like ole me ko ke au noho moi.

            Ke aneane loa ae nei e pau na hemalema o ka halepule o Kawaihao ae nei.

            He maikai ole na huaolelo pelapela mai ka waha o ka opio  a me ka mea ao i na wa apau.

            Ke kau leo ia aku nei na poe a pau aole ka e kuai i kekahi apana aina mai a Kaaohi wahine mai.

            He umi paha la o Lehua e nai aku ai ke ole e hookui me kekahi poino alaila ku hou mai.

            He nui ka poe opio e hoohui ia aku ana ma ka i elita maemae o ka o ka mare nia keia mau la aku,

            I ka la 17 ae nei e ku mai ke kulanakauhale o Pekina mai Kina mai.

            Ke hala ae keia poakahi alaila i uku ole oe i kou aie wai o kou hoo pele ia no ia i ka wai ole e inu ai a e auau ai hoi.

            Ke hoomana ia nei ke aupuni e hoohana aku e like me ka ike ia he kapono i na olelo aelike me ka mea e kukulu ana i laina uwea telegarapa i Hawaii nei.

            Ua hiki ole ia makou ke olelo ae po mea ka o@a o kekahi ae o na haman kaikamahine o ke kula Sana Anaru na oi no lakou apapu ma kela a me kia k@lana.

            A keia pule ae ehoopuka hou aku ana makou, ika hoike a ke K@ai o kal@ a me na papa hoa helu o ka kahi e ku kiai ia nei i keia wa a a oia ko oukou wa eike ai ika huina nui o@a poe ala.

            Ma keia Poakahi ae he kuai hooemi o na mea kuai ke malama ia ana ma ka hale kuai o N, S, Sachs ma alanui Papu e makaala loa na mea a pau o pilikia auauei a nele loa i na mea nani a emi e kuai io ana o ka wa keia oiai ua hooenai io na kuai ana mamuli o ka pilikia i keia wa a kakou e noho nei oiai ko kana ia nei ke @ala e ka poe noho oihana.

 

Caas P. Colburn Carlos A Long

 

KA HUI HAWAII HOOPUKAPUKA WAI PAA NA HOAIE!

 

E hoolilo mai ana i ke laua manawa i ka malama ana i NA WAIWAI O KA POE MEA WAIWAI NA MALAMA KAUOHA NA HOOPONOPONO NOHO KAHU WAIWAI A me na hooponopono aua ma na hana a pau o ke ano hooko i waihoia i kekahi mea i @iliuaiia.

            E ohi i na uku hoolimalima, ina ukupane a me na mahele loaa.

            E hoolimalima a e kuai ana i na waiwai no ka uku konaisina haahaa.

            E hoopukapuka aka hoi i na dala me ke akahai loa.

            A e hoike akea aku ana hoi i na moolelo waiwai o kela a me keia hana i waiho ia mai ma ko laua lima mo ka oh@, i na wa a pau e makemakeia ai.

            July 15, 1894.

            @a@y.

Olelo Hoolaha.

            Ke hoolaha aku nei na mea nona a@ mea malala iho, na hoohui ia laua iho ma kekahi hui no ka lawelawe ana i ka hana kaa lawe ukana ma Honolulu nei, Oahu ma ka inoa nui o Sanders Express e malama ia ana ma ke Keena Hana ma @anui M@i.

D. MCCORRES@ON

F.H. FOSTER

            @u 20 Iw@.