Ka Oiaio, Volume VII, Number 52, 21 February 1896 Edition 03 — MAI KA BANA LAHUI MAI [ARTICLE]

MAI KA BANA LAHUI MAI

Pittburg, Pen., Jan. 31, 189G. * * * *■ ■ - •. ' Aloha kaua. Ke hoike aku nei au ia oe e kuu aloha, ua lo?ia'ihonei na ohe a makou, i oi aku ka maikai mainua o ua ohe mua, he oi aku ke-i ia o ka ui, nona ke kumukuai he ] $1,200, aua ae ia hoi makou e 1 hookaa liilii aku, a liiki i ka pau aua oke kumuk'uai o keia poe ohe, alaila lilo loa iamakou. Aole hoi elike me na ohe a Wile Aleti, he ohe ia aohe palena o kona kuinukuai, he noke no kai ala ika ohi, aohe i maopopo ka palena e pau ai, aia ka pono a nui ke elalo ma kona aoao, alaila oia lealea. Oua ohe ala ana i olelo ai-noua, ua uku liilii no makou i kela mau ohe, i ka manawa no ika aina lianau, eia nae ka mea apiki, ua hoole mai oia aole ka hookahi keneta a makou i uku ai, aole no ka mai ka lalmi mai. Ma keia liaua ana ia makou, ua hooholike oia makou elike me na ilio kahu-ole. A ua'manao makou, aole palia e loaa kekahi kauaka puuwai eleele iloko o ka lahui Hawaii elike me keia Kanaka, oia hookahi wale no i kona ano, aole he lua elike ai. NolaiLi, eia makou ke puhi nei i na olie hou, e hooikaika aua i ka h:ma a liiki i ke kaa oke kumukuai o keia mau ohe, alaila lilo loa ua ohe ia makou. 0 ka'u olie i keia manawa, he Kalanika Dala, a pela ka Kakalia a o ke ki he gula, o ka Palikapu ohe, he liaau-Laliolio, he poeohe maikai loa keia, aole i ike ia ma Honolulu. O ka'u mea kaumaha wale 110, o kuu pila liilii, ua lawe ia e Jolm AVilson aia i Kikako, ua huipu ia me na ohe a Wile mauiuh paha o ke kauoha a Wile oia paha ke kumu oka paa ia ana o ka'u wahi p?la. ! Oka pila a kek&hi poe o ae o ī uiakou, ua pau mai no i ka hoihoi īa, a o ka'u pila hoi, aole i hoi}hoi iki ia mai, aole i maopopo ke kumu ia'u o ka paa ia ana, oiai hoi, aole kela pila no, Wile, a aole uo ona kuleaua iki. Uīi kauoha aku nei o Vitori i Kikako, i o ko makou hoaloha e nana pono i ua wahi pila ala a'u, a ina e ike, olelo aku ia Keoui Wilikina, na'u ua pila ala, j a naua ia e hoouua mai. | E nolio ana makou i keia wahi ! hookahi pule, a iua e holopono| iui hau:i, alaila noho hou makou; elua puk» hou aku, aole makou e ■ holo ana i Nu loka, ' a maanei no ; makou a huli hoi aku no Kikako. Oiai hoi, ua loaa ia makou he hana paa ilaiia, no eono malama,xo keia muuawa mehana ae, alaila manao ae ka hiki hou aku i ka aiua hanau, a liuipu aku hof me o<> e tuu aloka poina ole. E «<•!.,« aua inakou i ka hoike'ike o l)alhis, i ki'ia makahiki, oi-ai,-ua pau keia mau haua i ka hoopaa ia e makou, ke hiki mai ke kau mehaua. l'a manao au e loaa ana ia makou ka pono, ke noho paa makou i kalii hookahi, aluila lo.ui kahi uku pule, a mainu> ae ka hiki hoouna aku i kau wa' i kenikoin āau. 1a ii .u.io nu, i ekolu pule inakou e noho p#i ai i keia wa'ū, o 'ke kaa uo iafc komakouaī« i'ka oh< s . ko kokua mai na laui i kaua po*. kauwa uei. Aka, aole no inak u e hoi lioJ>e ana, a Uiki i ka w:i >> kvi ai ko makou wauao, ma ka 1 u»;» e no makou a hiki i ka hopeua o ka makou hana, ih ( > ka mauaolau* e hiki hou ana uo uwkou a (tau i ka aiaa hauau me ka pilikU ole« * htti pn me na koailolM iloko oaa wilia* aaa ak« jriofe» poi** oia.

E kutt aloha, e hoomaa i kou manaolana ma o ua lani ala, a ua manao au iloko o umi mahina i koe e hui pu no kaua ilokp oka hauoli, ke kokua mai ka Hakn ia makou, kana mau kauwa nawaliwali,- * ' * Eia keia mea a'u e aku nei ia &e, ua hiki mai he kauoha* na Jim Aylett ia makou, e kiiaku olie kA' hoolimalima no $20 .o ka pule, aua hoouna aku makou i kekahi haole e kii i ua mau ohe ala i Kikako. _ Ua holo aku keia haolfe a hiki ilaila, ua.hlii me Jim Aylett, a ua; noho oia ilaila no elna pule, a hi-1 ki i ko laua wa i hoomakaukau i ai e holo mai me na ohe, ua hiti i i laua ma k(\hi o ke kaaahi me ka imanao e kau mai, aka, ua paa e iho ia o Jim Aylefct, ame kahii i haole a makou i hoouna aku ai, a i i paa ana i ka hopu ia e ka makai, i |a paa ana i ka Halewai o Kikako, na Keoni Wilikina, oia ka Lunahooponopono waiwai o Wile Aylett i hookohu pono ia aku, a o kona kaikuaana aole ona kuleana a he nui aku na mea i hanaia. Oka makou wahi haole, ua uku oia he $27 dala, a hemo mai huli hoi mai oia me ka nui o kona poho ma ko makou aoao, ma keia mau hana ia ana, aka, aole no iahe meano uakou e hopo īho ai, e alo ana makou i na pilikiaa pau, me ka naau hoomanawanui. Ua manao keia poe, aole la he poe nana makou e kokuamai, aka he manao kuhihewa loa ia o lakou, oiai hoi, na loaa no he pue nana e kokua mai ia makou, ma o ka lokom aikai ala ona lani ia makou kana poe kauwa i hana i ka mea poloiei. Oiai hoi, ua papa iaaku kamea nana i hana keia .poe ohe, aole e haawi mai ia makou, mahope ka, aole e loaa kona uku, aka, aole nae oia ī hoolohe mai ia mau olelo waiwai ole a ka poe manao ino ia makou. No makou iho, he manao aloha ko makou ia lakou a pau loa. Aka, o lakou, ua inoino ko lakou manao ia makou. Ua kauolia mai ka mea nana i hana i na ohe a makou, e ukuakn he $300, a o ke koena aku, e uku makou ma ke $50 oka pule. ua ae no makou a hiki i ka pau ana oke kumukuai, alaila Laa pono iho na ohe &a makou ponoi, aole hoi elike me na ohe mua, ka ohi hapuku pau ka ]*a o Kapaau, me ka manao awahua o ke aloha ole, a Wile hoi i manao ai o ko mar kou luakupapuu keia e kanu ia ai. ■ Mamuli o na hana aloha ole a Wile ia makeu, pela makou i pilikia ai, a hele ilihune \ ke alanui 0 kahi karpa no i ka ili, a e ole ka nui o ka poe aloha mai, pau ai ia mau pilikia. Ua hoomanawanui; makou i na pilikia, oia hoi ke anu o ka hau a me kia ua, aka, i keia la, ua lanakila makou maluna oia mau ehaeha. O keia wahi a makou e hana nei, aia keia wahi mawaho aku o ke kulanakauhale, he ekolu mile ke kaawale.. Aia ma keia wahi kekahi hale nui, o ka hana o keia hale, ke holohau, u& hanaia ka hau a paa iluna o ka a oia ka hale e holo hau ai na mea a pau, he mau tausani ka niji o ka la, he elua a makou wa e paani ai, hookahi i ke aol a hookahi 1 ka po, a he nui ka aka i ka walawala mai e ka haole īluna o ka hau. O ke ano o keia wahi, he pouli uwahi wale no, aole oe e ike i ka mal&malama o ka la, he nui ka le- i po o ka lole ke komo ae, o ke ku-1 mu no ka nui loa ona hale hana! hao, oia ke kumu o ka pouli. He nui no keia kulaoakauhale aka, aole nae e loaa aku o Kikako, a pela no na wahi e a«. He om&imai o Palikapu, aua oluolu nae, a o Jim Brown ame Keoki Apiki, o laua na keiki mai o makou, a ua oluoiu n, a nr. pau hoi ka pilikia. O Mekia Kealakai, aia no oia i Kikako, ua lohe au ua loaa maopopolo*ia «lol»

lakoa hahu iaia. no k©oa haalele ana la m'akon, aka, na na lani -qo e kokua mai iaia ma na wahi a pan ana e hele ai. No'u iho hoi, na laki loa wau i kaloaaāna ia'a he ola kino maikai, iloko o koia wa anu nui wale, a oia ko ka Haku aloha i kana kauwa nawaliwali. No Wile, aiaaku la paha oia i Honolnln kahi i hoopanipum ai, nia.na ano a pan, aka, oka oiaio maoli, oia ka makon e hoike aku nei, oiai, na hoonele ia makon ma na ano a pan, ana komo hoi ma&ou iloko oka aie a makou i ike ole ai. Oiai ke ino a Wile ma i hana ai, me lakou ftor aole me makon, oiai, na loaa ka poe nana e kokua ia makou, ina o ke aloha la o ke Akna Kiekie Loa. Mai pnni i na olelo pahele a ka naheaa, oiai, ua poino kona kaikuaana ponoi no iaia, aole ia hai. Aloha oe a nui loa, a nau hoi e hoike aku i ke aloha i na mea a pan, a me ka lahui Hawaii hoiookoa. Me ka oiaio. Daniela Kaleikoa.