Ka Wai Ola - Office of Hawaiian Affairs, Volume 38, Number 2, 1 February 2019 — He Moku Lawe Hae 'o Papakilo Database i ka Moana 'Ike Hawai'i o Kēia Alana Hou [ARTICLE]

He Moku Lawe Hae 'o Papakilo Database i ka Moana 'Ike Hawai'i o Kēia Alana Hou

Na Puakea Nogelmeier, Executive Director, Awaiaulu, lnc. Inā he "Alana" ke ala hou 'ana o kekahi mea i moe mālie no kekahi wā, aia ke alana o ka hula, ka 'ōlelo, a me kekahi mau 'oihana o ka nohona Hawai'i ma nā makahiki 1970. Ma laila i ala ai ka laha 'ana o ka hula, ka ho'ōla hou 'ana o ka 'ōlelo, ka ho'okele wa'a, ka mele Hawai'i, a pēlā aku. Ua holomua ia mau māhele o ka nohona Hawai'i a hiki maila i kēia wā 'ānō, ma ka ihu o ka wa'a. Ma ia mau māhele hana, 'imihia aku ka 'ike like 'ole e loa'a ana, a hō'ili'ili 'ia maila ia 'ike no ka ho'oulu hou 'ana i nā 'ano manamana o ka nohona, a 'o ka mo'omeheu paha o ka po'e Hawai'i. He alana 'oko'a ka i 'ōpu'u a mēhala maila ma kahi o ke kenekulia hou, ma nā makahiki 2000. Ma muli o ke kupu 'ana o nā mea hou ma ka lolouila me ka pūnaewele, ua ho'omaka 'ia ka wehe 'ana i ka waihona 'ike Hawai'i i kākau 'ia i ke au o ke aupuni mō'ī a me ke au panalā'au o Hawai'i nei. He waihona nui ia, i nānā'ole 'ia no nā hanauna lō'ihi. 'O nā nūpepa 'ōlelo Hawai'i paha ka nui o ia waihona, eia na'e, 'o nā leka, nā palapala aupuni a me nā puke kekahi mau māhele o ia waihona. Lawe 'ia nā faila ki'i mai nā palapala kumu a mai nā lola ki'iaka mai, a ho'ouka 'ia ma ka pūnaewele. Pēlā i ho'omaka hou ai ka laha 'ana o ka 'ike Hawai'i i ho'opili a ho'omaopopo 'ole 'ia maila no ka nui o kahi kenekulia. Kupu maila kekahi mau papahana e ho'ā'o ana e ho'olako mai i ka lehulehu o kēia wā me ia ho'oilina o ka 'ike kupuna, 'o ia ho'i ke Kulanui o Hawai'i ma Mānoa me Hilo, Alu Like Ine., Ho'olaupa'i ma ka Hale Hō'ike'ike 'o Bīhopa, a me OHA. 'O ka papahana ma OHA, 'o Papakilo Database (www.papakilodatabase.com), 'o ia ka huina nui o ia mea hō'ulu'ulu o nā ki'i palapala i hiki ke 'imihia. 'O ia ka moku nui i kēia moana hou o ka 'ike Hawai'i i ho'oku'u hou 'ia aku nei a e au a'e nei ma ke alo o kākou i kēia mau lā. ■