Ka Loea Kalaiaina, Volume II, Number 13, 26 March 1898 — KA MOOLELO O Lau Nahenahe KA WAHINE UI HOOHAI O KA AINA POLO-POLO-AU O KEOLEWA I HOAO ME KAAPEAPE [ARTICLE]

KA MOOLELO O Lau Nahenahe KA WAHINE UI HOOHAI O KA AINA POLO-POLO-AU O KEOLEWA I HOAO ME KAAPEAPE

OOLELO O Lau Nahenahe KA WAHINE UI HÒHAI O KA AINA POLO-POLO-AU O KEOLEWA I HOAO ME KAAPEAPE KE KEIKE-UI HOOHIE O KA AINA LAUPAPA O KUAIHELANI.

n i !■» i i »-*■-« Olelo iho In o Inn Nah«nal>c; Ke lona k» kmm Kolki me kuia nmo ano, o ka ula o kona iU uiv llko mn kn ohelo, o komi ln.uoho « llka mo ka liim* lawnl, koua uihu nmka o liko roo ka onohi o ka La o ko ala o ka poli o liku mo ke kupaoa. Imua o kona alo pakolona* ho ao la ho wahi makani, hoomaka koke ae lo kn ohupouli a puni ka aimi o Kuaiholani, ua hoomau ia pouli ft hiki i ko ahiahi. I ka wa a ka pouii i haalelo iho ai 1 kona uhipaapu ana i ka ainn 0 Kuaihelani, ulii ao la ka noo a paa na pali loloa, ohi ka wa a Kaapeapo i iko aku ai i ka aina o Koolowa o ma* alo ne ana iloko o ka uakoko 1 hookokoko loa in mai ona. Nana aku la oia i ka aina o Keolowa i ka uui howahowa o na kanaka ui a me na kaikamahino u-i o holOliolo ana raa nn welolau pali o kona aina i paa i ka noo, aolo oia i hoohio hookahi i ku u-i ana i iko o ka aina Keolowa. Ike iho la o Iipunahonaho ma kona nann ana ia o Kaapeapo aolo ana hoohio i na kaikamahiue u-i a kona aina ana i kukulu papa ai imua ona ana hoi i poo ai mahopo o lakou. Olelo koke iho la o Launahonahe, ina aole ou ano hoohio i na kaikamahino u-i o ko’u aina e hoao hoi au o hoiko no’u iho: imua ou, a ko loaa ia oo ka wa no ia au e hoohio ai, K ololo mua iho au, E wolawola ana ko kai o ka Moa. Hoonalo ao la o Launahonahe i hope ona i na kaikaI mahine u-1 o kona aina ana i kiu ai no ka hoohio mai ia lakou, aolo nae oia i ike ia moa. Hoopaa aku la o Launahonaho i ka ainao Kuaiholani a paa i ka noe, pau iho lo oia i ka uakoko, noo a-wa! i ka ua punohuula mawaena o na aina olua. E kamailio iki kakou no Launahonahe maanei, ho wahine u-i oia i like no mo na u-i o ao, maii ka puka ana o ka la a ka aui | 0 ana o ka la. Ma ka aui ana oj i. ka la a i ke ano ana o ko ahia ahi, ho u-i lua ole oia, e hiki; i* ole ai ke hoaikano aku i koa na u-i, aole hookahi mea o a-a e hoopili a hoopunahelo aku mahopo o kona u-i, ko

_ j hoomauala 110 ke kulana oj ka uakoko a me kauanoe me kaunpunohuuia mawaona o na aina eliui, e like mo kakou i i kamailio mua ae nei, 0 ke* ia wa no ka wa o Launahenaho e noho la iloko o ka hale <■ hui maohooho e hoonani ana iain iho. Puka inai la o Launahenahe mai loko nmi o ka halelau mnolieolio a kahili aolakona niau Ihna i ka nakoko mo ka ] uanoe, ka ua pnnohu ula mahopo oim. Ku nku lu oia iloko o ka oliukolo li’ula oke ano ahiahi - a iko moakaka aku la oia ia Kaapeapo o ku mai ana iloko o ka oluikakua, o hoohio mai ana i ko ia nei wahine maikai a pehi no hoi o Launahenahe, o hooha’i aku ana ia Kaapeapo. lloko o naunahenahe, ua pan loa kona kuko iini hoohie ia Kan])capo, a pela no hoi o 1 Kaapoapo, ua paa no ia haa- i liko iloko ona no'ka haalelo i } na lako kaua moana. Ua hoomaii iho la naa o Kaape- ‘ npo i konn hoohio mo ke ani poahimaiona lima ia Miss Lannahonaho. 1 Ua omiomi nui ao la ka pii 1 ana o na nmnno kuko hikiole j ke nua iho i koua makemake iloko o laua pakahi, ahe hooknhi walo no homahema koo ; 0 ka hui vm aku j iloko - * Puka mai Ja o. Lahnahonaho mai ioko mai o ka hnlo i lau-'l/aoheoho a kuu ao la i kn noo uwalu a jmni nn aina elua. I Puka mai la o Launnhona- j henaho mni loko mai o ka ..m-iO lau maohooho a kuu ao 1 la i ka noo uwahi a puni na i aina olua. Lalau iho la kona lima ia , Hakalmkaoa a kau ]>ono aku la i ka wnlm o ko aua o Ka- s apoape o malamaia ana, oia , ko alamii a Launahonaho o 1 hoh* ai u Imi kino pu. 1 0 Hakahakaea, oia ko anu- \ onno onmomao i kau ia aku i imii kn halo lau maohooho ; aku a komo iloko o ko ana, i : ka mao ana ao o ku noo uwahi, nia o Launahonahe i ka waha o ko ana kahi i ku hooha'i ai no kana ij>o. O na poo kiai uno i ko kiuo 0 Kaapoape, ua makau lakou no ka make, ona koikialii a pau i malama ia ma im ana kapu i iko ia o kokahi mea, aka, aolo nao o hiki ke kuo mai, ho ano o ko alahelo i hiki aku ai ilaila. Hoko o ianmnawa, pan ilio h\ ka maimo iwaona o laua, no ka hoohui ana aku i hookahi kino. 1 la wn, lumwi aku la o Launahoimhe i ko kauoha ia Kaapoapo o hui huia iluna o ka pe'aku iwnena konu o ka aina huna a Kanohunamoku, oia ko kiekiena o Nunmea'iani e nana ai ia Kauai, 0 ke*m mau a’o a Launahenahe, ho nmu a’o ana ia o ka J manao pnulole, oia maoli ke kane, o hoojiau i kela hunaia “ ma ko ana, e hoiko miua o i na kana.ka. l! Pano aku la o Launahonai j he, o ao oo a hooloho, a i ho ) olo oe, e hookui mai ana au i na pali loloa o ka aina a Ka . nohunamoku, a mako oe i Lkeia wahi. Ike iho la o Kaapeape he 3 wahino ano pahaohao koia, 3 ua ae koke aku la keia iama ' x nao maikai. i