Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume IV, Number 15, 13 April 1917 — Ke Kia Hoomanao. O Heneri Opukahaia Maloko o ka Lua kini o Kawaiahao. [ARTICLE]

Ke Kia Hoomanao.

O Heneri Opukahaia Maloko o ka Lua kini o Kawaiahao.

O ke Kia Hoomanao o Beneri Opukahaia, ke Keiki Hawaii Paionia nana i kii aku 1 e o!a no keia lahuikanaka, oia ka Euanelio mau loa a hoea mai !a i Hawaii nei i k* makahiki 1820 i laweia mai e Binamu na Misiona mua loa* eia ke kau nei maloko o ka luakini o ' Kawaiahao ma ka paia e huli pon<? ana imya, ma ka ao?.o mauka o ka puka komo e pili ana i ko Mrs. Ami Coney ma noho.

O keia Kia Hoomanao, ua hanaia no me ka Pohaku Ha waii, a i kakauia r»a huaolelo Hawaii maluna iho penei: He Aloiia ; —ro — ■ - HENEKI OPUKAHaIA Hanau ma Hawaii nuikahiki 1795. Make ma Konekikuks maka* hiki 1818. O kona Jeo he U i na moku o ke kai, lohe ko Amerika, a poha ka malamalama m?. H t iw?ji, ka makahiki 1820. Ma ke awakea o ka h Sibati iho nei, Aperi!a 8,1917; ua mslamaia ke analna heom?nao no ka wehe ana. se ika uhi nana i paku ae i ua Kia Hoomanao 'la e uhi ia ana eka H:-e Hawaii.

A mahope iho o ka hai pakole ana ae o Rev. H. H. Pa kka Jka moo'elo pokole no Henen Opukahaia ma ka Oleio Beritania i kauoha ae gi oia; e heonee ia ae ka Hae Hawaii ma ka huki ana ana keiki opio eiua he mea pili hoi ika mea noaa ke Kia Hoomanao, a i ka manawa i hoonee ia ae ai ka Hae Hawaii, oia ka manaw ao ke anaina i huli like aku ai e nana i kahi oke Kia Heomanao, a oia kekahi o na Kia Hoomanao nani. O Heneri Opukahaia ia manawa, he mee noho o!a me kona mau makua ma kahi ieokoke loa i ka heiau e kokoke 'la i Kealakekua; a he mea noho no hoi lloko o ua heiau 'la i a'o ia ma ke ano kahuna o ka wa pouliuli.

I ka manawa i ho.-a mai ai ka mea pepehi, ua holo aku la na makua a me Opukahaia me kona wahi pokii uuku e kau ana ma kona a-i; ua paa iho la oia i ka hopoia, uiat na makua ua nalo aku la i kahi e pee ai, aka, i ka lohe ana no nae { ka leo uwe o na keiki, u« puka hou ma i la laua mailoko mai o ko laua wahi i pee ai no ka hoopakele ana i ka laua mau mea aloha, eia nae, ua make aku la na ma« kua i ka pepehiia, a pela no hei me na pokli o Opukahaia, a no ka nui o Opukahaia, ua 1 \we\i oia i kauwa kuapas, \ mea hoo - unauna na ke kahuna. Na ke kalkunane o ka makuahine o Opukahaia I kele hou mai iaia oi?.i e noho kahunapoo ana !:ora *:uakAae hanauna; a eah* 0 ko Opukahaia o w ke 1 kela hana, ue. ■. to la o'a a kau iluoa o keUahi moku oko- i

hola eku ?.na ma Kealakekua, a oia kona manawa ī holo ai no. Amerik3, a Ii!o oia i mea hooi i kona lahuikanaka e Hke ! ne kan?» i olelo aku ai i ka ma'iawa i ninau ia m3.j ai: "Heaiha kau e uwe ner?*' O ka pane ' c r Aloha ae ana a)j i ko'u lahuikanaka e noho niai la ika ,p:uli." : ' :V , Ua klv2 ia kela leo, ano ka mea, ua hlki io mai ka malamal£stna o ka Euaneho iloko o ka makahiki 1820, a pela no i,nte : mai ai a hiki mai i keia ia; a ke ineho aie nui hēi kakou lleā mea aona ka inoa lauhia e o nei He- ; neri O.pukahaia. i Hia nae, ma ka la i weheia ai | kona . Kia Hoomanao, no ka : poina ole ana aku (ieia, o ka mea nae i ike ia, āole ' ! l;lo i mea :-hohia r.ui fa ena 1 Hawaii ka heie ena ae e ike i fka wehe ia ana o kona Kia Hoo i manao, ua hro!ahsia no ma na | nu.pepi; a oka mea i ikeia, Uohe he nui o ke anaina i ako6koa ae. Mf>hope o pau ana ona oielo pokoie mai i.\ Rev. Paleka mai, a weheia ae Ia hoi ka uhi, uī kaa aku la na ke Kahu S. L. Desha o Haili ke kamaiiio

poko'e.ana ma ka Oielo Hawaii no O,3 ! J!c-ib iia. A wahi aaa i olelo mai'ai: "Aoie he keiki a Opukahaia, aka, ei a nae ke ola nei r io kekahi poe ka 'a'm poiolei me Opukahaia, ola o Mrs. S!iipman, Mrs. Hanna Paris a me Mrs. Kelalaina Robinson." i "O ke kumu i kapala ai ka iooa o Opukahaia, mamuli no ia o kekahi Aiii nui i oki ia ka opū, a kapaia Iho Ia kona inoa peia Opu-kahaia." Ua kopono loa no ka la i weheia ae ai ke Kia Hooaanao 0 Opukahaia i ka la o ke Ala holi ana iīiai o ka Haku lesa jKarist.r, ua ala o lesu Karisto Ino ke Ao holōokoa, a o Opuka- ; haia hoi nou e ka Lahui HaI waii. | — • CO :