Ka Puuhonua o na Hawaii, Volume IV, Number 35, 31 August 1917 — HE MOOLELO HOONIUA PUU WAI No Ka Makaikiu Wela [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONIUA PUU WAI No Ka Makaikiu Wela

KE AIWAIWA AME KK AH l KANANA O RUS.'A Ke Koa Kini Pnka Heln Ec.n>o ke A!o!>!ii o kn K-:Tippeni Ka Nui A I OLE O KAIKAMAKINE Afll /tDBBAIBA O SA N'A PKTRR()BOKO.

MOKUWA V. Noho pono se la ua Kaikamahinealii Ad c rnisa nei mahope jho o na kuawili honi hoema-u ana a ko iaua man lehelehe. "Alaila, o ee ponoi no o Wela Caiza Hf;m?ro o Wsrako o Polani?" "Ae, ewōu foro{ no ia, e kuu Aderaisa, ke Dc.ke o Lndovio, oka Hale o Baden3nsi■ma.

"Auwe-no hoi oe e knu Weia —e! Aia hoi paha la, ua po lolei io no *u i keho &i o oe no kuu ksne i hoopalauiā ai ia maua i hoea rko ai i Wai'-l'o, ua hala aku oe no Perusia e htiii ai ike ke-mohe oilina o kou mau kupuna. Peia ka hoike mai a Mama Ksbwta Mulai U maua.

"o«vai keia kokoolua ou o ka hoea ana se ai i Wf-ra'kc?"

"O ko'u msma ponoi no hoi ke A!iiwahir,e Zenia, ke Duke wahine o Ncvcgarcd3. Eia n: e hoi, ua make aku oia i kela ma"' kahiki aku rei, n ko'u makvakane wale no kee e ola mai nei ame a'u e noho aku !s!" "Owai ka ino'a o keu !u= u : makuakane?" wahi heu a k > niele a ua Wela nei. —"O ke Duke Ktoki erOdessrrr "Auwe, o ke Kenera!a Nui o na Pualikoa o Pinelana." "Oia no hoij o ko'u Papa ia." "Ae ke : ke la au. No kr. mea, he aliikoa au malalo aku o Kenerala Aeko o Polaniame ka hema o ka okana aina nui o Finelana." • "Ua lohe au i kena mea mai Mama Kabota Mulai mai. Pela no hoi au i maopopo mua ai, ua hala ee no Pf rusia no ka huli ana i ke komo."

"Ap, eia no su mahope eia meheu, pela no ee e ike mai la ia'u ma keia ano. I mea nae nou e manaoio mai ai i ka'u mau olelo, e ike no ee i ke'u aahu piha oka Oihana Aliikoa Kiekie a'u e malama pu nei rre a'u." I ka pau ana no o keia mau olelo, oka wehe keke la no ia oua Koa Kiai Puka Helu 6 nei i kona koloka hoopumehana a ahuwale iho la kor.a aahu piha ana e komo ana. Aia hoi na ke'a hoohanohano ke anapa mai la ma kona unvsuma i ka malamalama o na ho kupaa o ka lewa e luai pau mai ana i ko lakou nani. No ia mea, ua hoopili aku la o Aderaisa i kona poo ma ka umauma o kana Wela aloha, oiai ua nalohia āku la kona kulana koa haahaa, a he kulana kapukapu o ke kulana alnkoa ko'iko'i ke hekau ana maluna o ua Koa Kial Puka Helu 6 nen Nolaila, me ka leo nahenāhe malie i kamail o ae ai o Aderaisa: "E kuu Wela; ua lawa loa na hoola ma kou aoao e hiki ei ia'u nei ke manaoio p.ku. Oiai hoi, o kou helehelena ponoi no ka hoike oiaio mua loa nana e hooia mai," a hoomaha iki iho la oia, me ka oamqaka iW ana iho iaia i hoomau hou mai ai i kana kamailio ana:

"Noiaila, aole he mea hou ae a*u € nonoi aku ai ia oe! Koe wale iho no kou hoopaa ana me

a'u, e kajja mau mai oe ia'u he 'Aioha Nau' a hiki i ko kmi] :i!o i hookahi i'o ma kou ti!o ana i k&r;emsre na "Adcraisa,: apela hoi o Adera:sa e tilo \ wahinemsre na Wela!" I panai na ua Koa Kiai Puka Eie'u 6 nei no na olelo kaohipuu . a ke Kaik'amahinealii Aderai>sa, | ua iie la oia i keia mau olelo me ka leo akahele ika i ana ako: "O ka beriti a h kaua mui makua i hoepaa tre oe, ua lawa !oa ia ika nakukii ana iho i ko kaua miu puuwai a hiki i ko kaua la e hipuuīa ai me ke kau■la kaekelu b ka berita laahia o ka Mit:remonio imua o ke Kua hu Larihia o ka Mea Hemolele ■ Loa ma ka Lani iluna. [ "Ka rrea hoi a'u i lohe ai nsa . kela la mua loa au i kaili aku ai I i ka'u mau hoohihi ana maluna . :ho ou n'.e ka lawelilo ana aku i' ko'u puuwai a pī!i me oe." !C A-e) O !a ia a kela Kei kiahi heohune Malone o Lcdma j i heie hou mai ai e noi ia'u i wa \

hine au nanal" ■ " i "Heaha iho la no hoi kou | mea o ka ae o'e ana i ka manao , o ke'a keikiaiii? He keikialii kaneka u'i no hoi kelal" wahi a ua K",a Ksii Puka H?lu 6 nei i hoomaee aku bi ike Kaikamahineilii Adtra:sa, i mea e ikeia ai kona manao maoli. "Ake, me ka hikiwawe a hoo k; iikauh;a ole iho ua U'inohea Aders ; sa eei pan'ai kele mai &i me"ke kwoo: "O! Ao'e au e i haki i ka o'ēlo ksucha a ko'u Mama i h'aawi mai ai ia'u. īīe o!eIo hoj a'u e poina ele nei i kona kauoha paa ;na mri ia'u mamua ikj !ho o ke kaili loa ana ae o kona aho hope loā." Halo'ilo'i mai la kona mau waimaka iaia i heo 7nsu hou nTāl ai i ke kamail'o ana i ka olelo hope a kona mama: "He oiaio, e heoko aku ana au i kona makemake i noi mai ai ia'u, mao ko'u lilo ana ?ku i wahine aloha nau. Pela no ka pia o kuu manao a hiki loa mai no i keia po a kaua e huipu nei e kuu Wela ? loha!"

"Ina piha oe ?o!e i paaiiiua ia'u ika nakiikii ia e na luaui makuahine o kāua, he manaoio lōa ko'u, ina no la ua ae i'o no oe ika manao o ke Keikialii Malone." 1 <4 Aole 110 au e ae! No ka me:?, he hoonaukiuki loa au i nā keikiaiii hoou'iu'l o ke ano ho!o! oK na o ke aloalii. nei." "E kuu Aderais3: Mai noho oe a hoopuka iki i kela mau ōlelo, oiai ee e noho ana malalo | o ka makua Emepera!"

"Aolenoo'u hoihoi ia oee| kiamailio mai ia'u no ke!a keiki i alUi powa hilahila ole, elike la no , hoi me ke Keikialii Hiki rna keIk ahiahi au i £oopake!e ai ia | maua. ' "Ua hele au' a piha !oa me ka ihaina no laua, a ua aneane loa au e hoike okoa aku ika Emepera. Ei* nae, uumi wale iho la no au, mamuli o kau m-rU olelo kau—a ia'u." "O ia hana au e kuu Aderaisa i hana ai, $ā hooia mai oe i kou aloha ia*u, no ka mea, Anle au i makemake e ikeia au a hiki i ka loaa ana o ka'u mea e huli nei. | "Ka hoi a'u e hoohuoi nei, eii ua mea la a'u e huli nei iloko nei o Sana Peteroboro e no-

liio nei. Nolail?, e hamau loa ! os ma keia mea, oiai, ua ike iho la ro oe no'u, a e heokuu aku i ka lehufehu e hilinai he wahi koa kiai haahaa iho no aul" "O e kuu Wela! Ina e mao popo ana ka Emepera nou, he wahi manaoīo ko*u, e mare kokeia no kaua me ke kali ole." ! "Mai lPa nui oenokelamea,

oiai, he pohihihi msmua o ko'u ■ ] alaheie. Ka mea hoi a'u i hoo; pa.a aku ?i imua o kuu mama j |aloha po ka h<ma:i hookau mai! 'ai malun'a o'u. Nolaila, he mea, i hauoli no'u ka loaa mua o ke'aj aihue h I ihila o!e mamua ae o ko kaua msre ana." ■ I "I kimailio-:va!e aku la no au' ia oe, aole no ko'u man'ao mao-1 1? e hooiaio i ka'u mau o'elo. ( Oiai, ua maopopo ia'u. pela ka! oe e pee he!e nei iwaeiia o naj koa kiai. Nd kou m«kerr/£ike e loaa pono kela kolohv=; nui ia oe. Eia nae hoi, paa mua e iho nei oe i keia kolohe nui au e malama peno ai oe nn'u wale t.o«.i Ao'e anei pela, e kuu | Wela?" ? Hene ;ki iho la ka a-ka aua j rKoa Kiai Puka Helu 6 nei no 'keia mau elelo hoomahu'i a ua ! U'i Kailipuuwai nei o ke aloalii 0 ka Emepera Petero ka Nui. I Oiaka ua koa kiai opio nei 1 hoema'u iho aH na lehelehe o 'o uau'i nei me kana mau honi

; hoomaumau ? na iaia i panai iho (ai no ka ninsu a ua Uhulauli 'la: | "He oiaio! Nau ws!e iho no ! au, a na'u Wr le no hoi oe. I kou Iwaeuhakiiho ai i ka kaua olelopaa imua o miiiona hoku e kieei iho nr:i ia kaua mai kela poiuiulani mni, ua wawahi a hoopino aku oe i ka puuwai o ke Koa Kiai Puka Helu 6, kau Wela nei." "Nou iho r ; ha ia, aka, no'u iho, aole he wa no ko'u , puuwai' e kuai heu aku ai i ke aloha o i kahi mea mawaho ae ou. Nou, nou, a nou wale no, a mai kamailio hou mai ia'u no ia mea. I o kou manao wale | iho la no keia no ko kaua ike a 'hoomaopopo ana iho no kaua?" "Manao ka oe a pehea? O ko'u manao iho la no hoi ia & Iike me ka'u kauoha ia oe, no ko'u makemake e lohe pono i na mea apau mai ia oe mai. Ua ike iho ia no au, nolaila, aohe a'u mea e ae e hauoli ai, o! keia wale iho !a no. Maanei roj auanei kaua e hui mau ai inaj w'd apau a kaua e nuku'i ae| ail" ' ' ' .!

"Aole !oa au e hoo'e i kou manae. Aka nse, e akshe!e !oa mai oe ia kau? l , o loaa pono hou J m?i suanei eiike no me kou paa kiki a loaa pono sna kakou i ka jEmeperawah!rre i keia ia iho !nei. Ina paha o kela lo2a pono' i ara a i ka Emepen, ina la, he ' paahr.o aa -i keia manawa, aele ! hoi e loaa keīa rr:anawa hauoli J [oa!"' | "aoU' inav- a ke psk3- ' laki. Aka. he mau u!i? laki no I kekahi i hookaswa!eis. Neiaila, mai nana i ka mea i hala." - O keia ka rr,ea nana i heoham&u Io?_ i ka waha o ua kea kiai nei, iaia no nae i pale ae ai !i ka hu r a oka lole o ua u'i no!hea nei, me hapai ana ae |a hooiieho iho !a iluna o kona l uha iaia i heopili hou mai āi i ike poo o ua u'i nei i kona urra-

Uima me keia msu o!elo me ke Ikapalili o kona houpo, me he imea la, he hewa nui kat,a i hana ai. 'E kuu Ad€raisa, e huikala | mai sna oe i kau Wela No jka mea, oka mea a'.u e hoike ( aku ana ia oe, ua piii no ia nu ! - waena ou ame a'u." I "Heaha kek mau mea nu i mawaena ou aire a v u e kuu We ,;|ar ■ ! "Auwe, nni ka hoi { ■ 'kau. I keia 1a iHo nei i kipa

'ae ai r>a keikialii i ko'u ha'e, a 1 'i ko laua hei r.na aua loihi wa--1!e mahope ?bov i kuu huli ana 1 ' aku i ko kii iluna e- ke i kāu a'u no t kau ri nie ka pu-| 1010, aole i loaa iki ia*u a hiki i ] ko'u hoomaopopo ana ua tilo i;- . kela mau keikialii," j ■ : "Owai kein man keikia'ii au | 'e kamailio mr.i nel o k'ou Wela?" |

' "O ke-Keik"J : i H!\; nr. I i , ; ame Malone.'. j "Pehea laua i i!-e ai h p kii ! kp*u aia ia ce?" | *,0 ia hoi ke'ii \ > n,ii ' ' |loheoe. No ka uh , <- n , !-• - make ana au e nana i iv. I, i ■nei ou, eia nae, o l-o ! i;a v. a ro'ia i heea koke n~ai . ī. | J "O ko'u k?.p?e krke r.'<. kno ia i ua kii nei fu nr,t- kri bcImo o kekahi k'hī o ke p:>kaukau, me he mi U. ia ano laua i ike aī a lowe nvAi. O ka'u no nae e manaoiō; nei, ua lilo ko kii ia M;,!rr'.', au ho.ī e hoopuka mai ai 'i- kaa e'e'o i hooholo no keia hem'ahema nus iloaaia'u." "Auhea oe e .kun t .Wfla } a-ōle o'u nana no ia kii a1; m&u kanaka lapuwale i aih.ue aku !a r Aole no hoi o'u nana no ka laua mea e hana ak.s ai, o ka'u olelo hoohelo wale no keīa, ao?e

oe i hewa e kuu Weia, a : e ha~- • ■ i-1 • ..j. •>| »« *f y wi heu aku no au i kj; r<uul "E malama loa nse oe, r.o ka mea, o kahi kii liil ; i liookahi no keia i koe. i-iole 110 hoi o ia

wa!e, e malama pono oe el;ke ■me kuu malama.ana i ka !ei dai mana a mama i,m;>kuna mai.fi: ia'u, no ka hoopaa mawaena o kaua i wahine a i kane." "E kuhi ana au e honhe-wa mai ana la oe ia'.u,no keia hana bupo a'u?" "E hoahewa no au ia ee ina oe e imi aku ana i k.ane nau ma waho ae o'u, o ia wa!e no ka'n mea hoahewa ia oe, aole o kela ; kii kiola wale. Heaha ka hana nui a kela mau keikialii i heie aku ai i kou hale i keia !a iho nei?" ! Peepoli iho la ua Koa Kiai Puka Helu 6 nei. . ,"īīe wahi kauoha na laua ia'u na.ko. makou AiiikoaJHukaiia r _no ..nu. hco_ loliloli iwaeoa o na koa kiai kumau i keia ahiahi." "Heaha La hoi ka loihi o kou noho ana iloko o kela pualikoa kiai?" _ j "O ka e'-ua mukah : ki j o ko'u noho ana." , i "Ike o!e no hoi «u ia oe e kuw : Wela iloko o keia manawa loihi: ihea la oe iloko o.ke'.a. makdhikiaku nei." i "Gwau ke koa kiai puka i hoonohoia ai mri. ka hale hui Roaiala, a pela ee i: ike ole ai ..

ia U. ..;■ ■ ; "Aole no paiia ka : aa iae i. hui ia. manawa ehke mp k<in &. kaua e hui nei." "O ka'u wahi mea hou o keia ahiahi iho nei, oia no ka pih-. o ka haiealii i na'iii. «o. hoi tme fialiikoa, eia nae.hoi, aehe maopopo heaha la ka lakou hana nui i akoakoa nui aq iiei, a ma ka makeu koho wa!e aku no, aia

he hana nui ko'iko'i.ke kom.o pu ia me naliikoa." ''Malia paha hoi ,o ka mea mau no oke aloahi, o ka pih - mau no hoi i na punahele a ka Emepera.". "Pela io no psha, eiai, he nnea mau no ia," wahi a u.: Ade raisa nei. Me kona ple se ina olelo hoomaauea a ke Koa Kiai Puka ; Helu 6, īna paha e maepopo i.sia me nei ao!e oia e kamailie no ke kimiu dkē akoakoa nui ana o naMii a me nahikea ma ia abishi. Eia nae, na hoehalaia eea mau bpio nei ia po me ka haue ii nui ma na kukai o!f»!o i kamai'ie a mawaena o laua iho ame k.i lilo ana o keia hp.n" 1 a laua'i na

nehuna na !aua w.-le no e ike a! rre Dinaka hoahariau o ua Adēj raisa r.ei mawaho ae o laua c| ike nei i ka laua mau hana, | Nolaih, i k.i :-.iioīiv ;.n,w kamkahcral2 portr : o keanmee, o ia no ko hu'a wa j kaa- ! \va!e ae ai iloke ona hori hoo« imauman an;>, & ki? Kska™r.'hinealii Aderais.i i h;n ai nv N |ioko o ka haleaKi, aipela tio hoi t t ' 1 -'®H

ua Koa |Kiai Puka Helu 6jner i i !.i::i h< i aku ai no ko laua ihale ] a Hi' L'ai e kali mai ana i kona hr.Uu. | -vX- ; ī i ī ka. hce;i ana aku o Ui:.i Puka Helu 6 nei a |kau--1 - y i, o no ka wa a i ; huike ffjti ai i katia mau j mea jiKiU ana| i ike ai ma ko laua- h- 1 ] n;e i ka i ana mai: | . "I n. i ihe neī ke jkana, a ua h; ike maī nei |oia i jnc lu': kana i hC'Ohoiou mai jnd : kcj,> ahiahi r,Q ka j]ua o k|. ahieihi o ka la apopo e. iftie ft M-i jkou aoao; oke A}iikoa llukaii.l ame ke Alii Kiekie, "Ma ko na keikiahi .aoao ( ho'; okp Haku Akake am<p ke Aii koa K'ekie Burizona o na { I s ua!ipukaa." ■. .. I

U E npho hoomaluia ana la-i kou eka Mea Kiekie ka Eme- > pera Petero ka Nui o na Rusia,' ka ehmp. o na iunakanawaij "O ia wale se la no paha?" "Aole! Aka, ua nTakejn?ke ke Aiukoa Mazoni e ike ia oe

ma ke liakahiaka." j •'AoIe anei ke Aliikoa Hu-| k-ana i iinau mai nei ia oe noi ka'u-wahi i heie ai?" . i "Aolp. Malia paha ua- |macpepo ,ntj). iaia> ua hele holpholo| oe no ka hoopau atia i na malu-1 hiiuhi jO kou mau aahuki."] "Ina pe!s, ua pono se U! No-I laila, e |u-hohoi kaua e hooluolu no ke koena aku o keia, po. Giai, ua aumee loa keia mana wa a kaua e ala nei. J I He o'iaio, o ko laua hoi| aku la ro iJ e hooluolu. ana k : a leo kani pinapina'i o ka o^-lē. o ke kakahiaka nui i se is U.ua mai ko laua Ēha-ma-ka se; a u-haele aku la e heomsemae ia laua iho nō ka ._p.a-_ ■ paaina |kakahiaka. .

Ika pau ana ae no o kja la-j kou ai ana, ua hoohoia mjai lai k,t ikeia ana'ku o ke Ajliikoa Hukaniame ke Aliīkoa Ma-zo\-Ā e.helo pololei mai anja no kaba!e|oke Koa Kiai 'Puka. Iko j!aua heea sna mai ' ka ■he.le o ha koa opio nei, a malaloj o na hoolauna ana ae a ke Alii-j koā Hukana i ke Koa Kiui Pu-| ka Heliii 6 imua o ke Alii j Kie-;

nie'Mazoni r ua haawiia ae la; na luiu lima aloha ana, ! J I ke a wa nae o ke koa ppio e, 'ioolauniia nei me ke Alii; Maznni, sia eia ke hakilo »ho la i ka kakou koa kiai opio. : O ia !*o hoi kana i waha'a ae ai no ke koa kiai opio me kahi !mincika pahenehene ma konai msu oapalina huluhulu, ka mea nana i hra\a ae i na hulua'i o ua Bea KeoksD nei o Polani, iaia ii lo'ne :ku ai ji na oleio kikoi a Ji|azoni

i hoopuka ae ai nona: j "He opiopio loa oe 110 fta paio | ana aku me na keikialii, na Be.i EUele ahiu oSana Peteroboro. Bia nae, he kulana hiehie kou o ke k*r,aka koa, me na helehelena piiupalu kohu wahin ?. Aka nae ? he manaolana poho e līlo ai i mea Waiwai o!e/' a hehe ae la ; ka a-ka a ua Mazom nei. j Ka mea hoi nana i paila ae i ke kolo o ua Koa Kiai Pnka Helu 6 nei a pii ae la ka ula okooko ma kona mau naka i kona wa e Hakapono akii anā malunu o ua Mazoni nei me na mak i oolea. N me ka leo o ke kiinaka koa wiwoole, ua kaaku la oia i keia mau olelo alab iho nei, k \ mea nana i hookuha*u aku i ke Ahi Mazo no kana mau olelo ku ka pahenehene i ua ICo i Kia ,Pukv Helu 6 nei; ' U Ve ee e ke Alii ;.re! 0 ke'n opbpio loa wah vie ks.u mau akaaka pahe ■'rehevo rc ko\i kuhna, ao*e lo 1 ia he mea e wiwo a e h( i -po ib i|ai, ia;, no he heokahi knkini k

nui o nali.koa elemaliule auwaehuluhulu e-I.ke me oe a'u e paio aku ai me lakeu no ka make a me ke ele," a hoomaha ik! iho la c;a iaia i e.-.ia eolea hou «ku ■a\ i he 'i.',': ~ Loa-aii aku la me mi.i (ka u-i kooa papaiina: . - v r., 'l <v. k i ■ wahi .ho nēi au, nie ke!mau keikialii, na Bea E'eeie ahiu o Sana Petero boro rei a oukou i kau loa ai lawelanol.LK. I "Aka nse, aole oe i ike i ka ■Bea Keokeo noho hakkoloke- ■ wai o ka holoholona noi.na na maiuu weliweli o ka hoojmainoino na.na . e haehae i ua mau Bea E'eele la a lilo i mea ole i kaia ahiahi!" j "Ma kahi hoi 0 ko'u ano wa- : hiae. e kou mau manaolana'

l pg'ri'-, t h kauoha mai ,oe ia'u e . k • iku ia ee ,mai kou noho ;.arsu mai i lunakanaw-ai ma ko'u ' 2 oao." ... .Ua Ivke loa keia mau. olelo a ua kr.a. kiaj opio nei i kamailio aku la.i ua Alii Kiekie nei 0 n& Rusia me. ka mska welawela o kekshi laauihe a na koa Ko»aika ikomo aku i kona puuw^i

ke konikoni. A,o!e loa e hiki iaia ke kamailio mai. Aka, ua puili aa la i oia 1 kona mau lima mamua o konu alo a huii aku !a e nana i ke Aliikoa Hukana me na heiehelena ohiia iaia i kamaiiio aku ai i keia mau olelo me na he!ehelena haukeke:

"Aole.loa au i mana.o raua oj ka'u mau olelo i kamailio akul nei iaia, e iilo ana la ia i mea nona e eha ai. Eia nae, ua hookuia nui mai oia i ko'u noonoo,

i me ka hiki ole ia'u ke ike i ka'u j mea e han#.,aku ai nona, nonei mau olelo hoohaahaa maopopo ana-imua o'u, e lilo ai i kumu ma'i no'u ke ole ia.e lapaau ko-i ikeia," me ka lena ana ae okoina mau maka ike koa opio. j Ua.pane koke mai la nae ke ,

i Aliikoa Hukana no keia. mau olelo a ua ,a!ii nei o nn me ka l.eo aheahe mn'ie; "Gv,au pu kekahi e ike ole la ; i ke poiwai e kin«v aku ai i keia | ahi i a - e k.rca?v:-€tu o o!ua, e | ke. me .ka heouaukiuki ito jn«e ileko ona no kana mau jo!e'o. . — Ke nana aku nei no nae ua

Eoa Kiai Puka Helu 6 nei i ua Mazom ne.i me na maka oo!ea. I hakalia no apau na olelo a kona Makua kona pane koke aku la no i&i E lohe ou mau pepeii-o, t.o-2 he hana eae e ,hooia kekeia ae ai keia m.t 7 i eu, |he hookahi wale no laau lapaau je hoola kokeia ae ai ua mu'ikau jla ou, o ia no kou komo pu ana jmai maluna o ke kahua hakaka!l«a o keia ahiahi a !;b i hoapaio ino'u no ki make ame ke o!a. ' "No ka a huhhla ka he-

' nua ke ela lot. oe a hiki ia wa, aoie loa e loaa ia oe he mihi >ana mai a'u aku nei 110 kela « mau olelo a'u i hoopukA akunei ) mamua ponoi ou mau maka a me kou mau pukaihul Oa hoowelaia aku na kumu 'pepeiao huluhulu o Kelii Kiekie M»«oni i kona wa i lohe aku ai

i keu uiau olelo uahoa a ua 1 Koa Kiai Puka HeLu 6 nei, me -ka ho-a puia aaa ae hoi o ke 1 ahi enaena oka in ūna iloko o i kona puuw.ii. Oiai rm, o keka-i 1 hi ia o ua'lii ikaika a akamai \ iwaena o nalii apau o Rusia 1 ma anā ina me.i kaua ame ka heni ana ika ho- \ hono o k» mv?.hi ituna o ,i na kahuakau.\ leholehu o Rr.sia, _'o ia nae kana i panai koke mai a' a! ika i ana m u me keh roa"u o o!e!o wehwela: a' (Aolei paw.)