Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 5, 30 January 1893 — He Moolelo NO NAPOLIONA I. [ARTICLE]

He Moolelo NO NAPOLIONA I.

Ealali la La o Faraai Aoka Mea hoi i kapaia ka LIONA 0 KA ULULAAU. MOKMA L I ka wa he elima a eono paha makahiki o Napolioaa, ua hoonohoia aku oia iloko o ke kula me ka helana o kekahi mau keiki. Malaila pa hoi kekahī wahi kaikamaoine opio ui 7 ka mea hoi nana ikaili aei ke aho.o iona puuwai, oia hoi ka Napoliona aloha moa. No keia ao hou i loaa iaia, e kau hoopolalahi: la ikona noonoo opio, uaakepu aku la oia e kukuni paa lailoko ona aa-koni okahoaloha na koni ana a ke alohu oiaio, e like me ia 1 sila la ma kapapa kahakaha okonanaau. Ua hele akaiaioa ianei o ka halekula me ka paa aua i ka lima o kaha aloha, ola b Uiaeomine. Ua haalele aku oia i na lealea a me na hoa paani o ke kahua lealea olakoo. O na keiklkane a me na kaikamahine mahuahua, ua pahenehene mai iakou no na paa opio. Aka o ka lakou mau hana hoopahenehene, aole ia i lilo i mea na Napolīona e hilahila ai. Ma kekahi manawa, na piha oia i ka nkiuki no ka lakou. mau hana, me ka manao ole ae nokp lakou heluna, a me ka mahoahua o na makahiki o kona mau enemi, me na laau na pohaku, a mau mea e ae paha e waiho ana i kona alo, ua holo aku la ia iwaena o lakou a pneha liilīi aku la lakou me ke ano hookano o ka mea ianakila, ua paa ae la ia ika lima o kona kukoolua pio. Ma keia manawa, aole i nana nui 0 Napoliona no ka hooponopono ana 1 kona aaha a me kona kakini, oiai, e hehee ana īlalo o kona mau kuekue wawae. Ua haku koke ihe la kekahi o na keiki o ua kula la i kekahi mau lalani mele, me ka puana pahenehene ia maluna o Jce kahua lealea, he mea ukīuki loa īa ī kona ipo manao. Eīa iho na wahi lalani mele pahenehene a kona man hoakula i hakuai. 0 Napoliona me na kakini e hehee nei. E hooino ana i ka ul nohea Gīaeomine. 1 ka wa i hiki aku ai o na maka- . hiki o Napoliona i ka omi, ua loaa ia Kauna Marebio ka ae ia ana mai e hookomo akn ia Napoliona ma ke kola koa ma Beriene, e kokoke ana iJBaxisa. : ua hoike ae o Napoliona, aole e hiki

iaia kehoopoina * paawai a me kona i kaawale aka ai mai keau. kona makuahine. Hoko o kona ano kuoo menahoailona o ke aloha ole malana o kooa mau helehelena, ua hiki ole iaīa ke paa maa aka ma ia kolana, nolaila, aa hiolo makawala aku la kona mau waimaka. Ua lawe aka kana haakaī īaia mawaena aka o Italia, Farani a hiki Parisa. Aole i manao mua ke keiki Kosika opio i kona wa i halia ae ai a ike aku la i ka nani laa ole o ke kapitala, me na alanol i pihakai me na kanaka, e wawalo ana kooa inoa i ka lewanua o ia kapitala, ma ka waha o nakanaka. Maloko o na halealii nani o laila, e kakoli hoohaahaa maī ana na alīi a me na moiwahīne hanohano o Earopa imoa o kona mana naL Ua hookahua iho la oīa īaia īho maloko o aa kula la. A o kona mau hoa kula hoi, ua hoohaiīke mai la ■ lakou īaīa zne he mea aea haakae la oiaī, o ka olelo kamaaina iaia o ka Italīa, a o ka olelo Faranī hoī, he olelo malihlni i kona mau pepelao i ka lohe ana. Ua ike koke ae la no hoi oia o ka heluna noi o konamau hoa kula, he poe keikl wale no lakou na ka poe waiwai a koikoi o FaranL Ua piha mauko lakou man pakeke me na dala, a ua hoolilo akn hoi me na mea a lakou ī imī ai. Ma ke ano hookiekīe a haaheo o keia poe kīekīe uhaaha, a hoolilo aku ai iaia me ka nana ana akn maluna ona me be keiki la na ka poe haahaa iloko o ka nele a me ka hune. Aole hiki iaia ke holoi ae ia mea maikona noonoo ae nokawa pau ole. Olai hoi na ooli pouŪ o na la īno ameka hooneoneo o ke kaua kaloko e omaka mai ana- na hiooa weli 6, ka hookahe koko, aowe nakolo haaeue o ka hikina olai kaua, ka mea nana e hoohuli koke iho i nakuahu mohai me ka nohoalii e hoolele lillii ana hoi i na hana hookomn laahīa o Farani iloko okj pouli a me ka huikau. Ua hauleiho me ke kaumaha maluna o kela a mm keia. . ' Ua hoino wale ia aku o Napoliona ekona mau hoakula o ke kulana hanohano no kono lilo ana he keiki na kekahi loio Kosika. Oiai iloko o īa mau la, ua nana akn na keiki a ka poe hanohano maluna o ka poe e Ikaika ana no ko lakou pono īho me ka naau haakei. Ua pahenehene akn hoī ia Napolīona no ka nanī ole o kona aahu a me ka nele o kona pakeke i kahi kenikenl ole. He oiaio, ua koīa aku la oīa no keia mau hoino wale, a ua pii ae no kona īnaina, aka aohe wahī e kanaaho ae. Ua haawi pīo aku iaia ihomalalo o na ino i hooiliīa.mai maluna ona.' A naia mea i hoonipaa iho iloko o kona naau i ke kue ana aku i na mea a pau iloko o ia kolana. Mahope maī, aole ma ke ano he haawinai loaa iaia,. aka maka nlia 0 kona hanan ana. Peia oia 1 hiipoi aī iloko o kona mau la opio i ka noho ana kapaa ana ma ka aoao repuhalika. u He keu ko ? u uklnki i kelapoe Farani, a e hana no ani nameae eha ai ko lakou naau, e iike me ka hiki iloko o ko’a mana ke hana.” Wahi aHapoliona iloko o ka piha i kalnama. He kanakola makahiki mahope mai, ua olelo ae oNapoliona, oa hea iamaīeka leoo nakanakama ka nohoallī, “0 ko’u akioma, he ala i wehiia e ka naauao mekananaole 1 ke knlana o ka hanau ana o kela a mekeia.” * No keiā znau hana pahenehene a kona maa hoa kala, oa haalele aku la oia ia lakoa, a huii hoomanawanui akulai kana buke amekana palapalaaina. Olai kona mau hoa kula e kiola wale ana i na honaha-

i ana i na keena o kona mea ai o k& naanao. Uaanea me ka hikiwawe e kiekie aemalu- ; " ' na o konā mau hosL a ma kona j • ■ • 0 . N ,' .. ‘ <•••_._• 'r koa a wiwo ole, jaa loaā laia ko la-- ■ koualoha.- * Mahope iho, oa lilo aelao Napo iiona i kīahoomanao nani no aa kala la, no ia mea, na oia no kaiieaika o kona nponoo ā me ke Mēkie kue ole ia. Ma na heln ua kaulana loa oia nahuke epili ana no na a me na boke akeakamaB|| ua ale aku oia ia lakou me he pololi ia. Na haiolelo a Homa nKi Oslnl, ua pakahi a palaa kana hela ana me ka haaoli nuī. Makekahī palapala anai kakSHj| akaaii kona makoahine makoaH manawa, e ī ana, “Me ka’u kaaa ma ko’u aoao, a me ka Homa ma ko’u pakeke, ke lana nei aa e waele aku ma keia ao.” _ (OHoma, oia o na kanaka naauao loa o ke hiko.) He leholehu wale o kooa hoaloha o ke kula i kapa aka laia mumule, eianae, ua aloha mau lakou iaia, a no kona iini nui ole ke- > kahi l ka paani lealea, no keia maū ‘ : fl kumu i makemake nui ole la ai ma ke kahua lealea. " : B uwila hou ahu ana.~