Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 57, 1 May 1893 — NA LETA [ARTICLE]

NA LETA

'Aole o makou makemake e l&'ne i ke koiko onahalanona manaoi hoopuka ia malalo kela poo e ko makon noe meakakan. { Ke Alahele e loaa ai ia Ka~ waii-he Nohona Aupuni Pomaikai a Kaulike* Me. Lunahooponopono;—Aluha oe: E olaolu mai kou hanohano i kekahī keeoa kaawale o kaa nupepa e h5bkomo iho 1 ka’a wahī akana no ka hoikeike anaakui muao kuu Lahai, oia keia; Ma ka hakilo aoa a me ka makaikai ana aku i ka nohona Lahui a nohona Aapuni o Hawaii nel, iloko o keia mau mahina e hele nei, ke ike nei ke kanaka Hawaii ī keia la, o ke kahua o kona nohona Aupuni, he kulanalana aonīoni, a be mea hikl loa hoi ia ke makaikaī ia aka e ke kanaka loea kalaiaīna naauao, ke okuku mai nei ka Lahui iwaena o na ale o ka moana Pakipika, ma o ka mahae ana ala I eiua nalu hoi i ka muku hoi ī ka lala, oīa hoi elua mahele o ka Lahui i keia manawa e ku nei, ka aoao pili alii, a me ka aoao pili aupuui, i ane kaulīke loa e like me Amenka Huipuīa i kei« manawa, Rīpubalika a me Democaraia, a like pu hoi me Farani Eipuhalika a me ka aoao pili alīī aka nae, e Mr. Lunahooponopono: mamua o ko’u- panee loa ana aku 1 ko’u wahi waa īwnena o na ale o ke kiilHiaīna, e kala mai ia T u ma keia waln. Aole kei * ho onemi a kue i ke Aupuni Moī Kuīnukanawai i hala, a me ka Nonoulil, a o ua aoao piii alli In, ke maKemake nei lakou e hapai hou ae ī ka pohaku i olokaa ia maī luna aku o ka pali lele koae. 0 ka hookahuli aupuni a me ka leheī kawa opu o ka Lotarl, e kau hou ina kahi mua, a pela e ike ia aku nei na nianao iloko o ka Lahui, e ekueku ana elike me ka wahine haakohi keiki, oiai ke keiki iloko o ka opu e hookuī ana, a kokoke e hanau. A ke lili mai nei kekahi aoao i kahi aoao, a ke kakoo aku nei lakou i kekahi aupuni okoa aku, nana e hoihoi hou mai i ke Aupuni Moi Kumukanawai a me ka Nohoalil, a oīa ka’u e ui aku nei Imua ko 7 u mau hoa kanaka. XJa pau ko kakou hoomanao ana no na hana o ke au i hala, ame kana mau uhaai palena ole, a eia keku nel.he, kia hoomanao poina ole i kapaia: “Kamanuwa Hawail* H. H. M, S. KaimīUlo, a o ka luhelelei v : '**■.

r : o ke Keneluria 19, a e kapa la nei 1 J i keīa wa, ho kekake halihall kopaa |no na mahiko. 77 Ao ka puu dala . nui ī hoolilo īa no ia mea, eia ke . moe lolii mai nei ma na papaku o l ka moana. Nolaila, ina eia īloko o • ka puuwal oke kanaka Hawail i ' aloha i kona aina, a i makee i kona ■ maa pono, ka manaolana e hooka- [ hua no ka pomaikai mau loa, a eīa J ka wa pono e ku mai a e komo aku L kakou iloko o ka malamalu o na | eheu oka manu Aeto o Amerika, a , oia ka keīa makapenī e kalahea aku [ nei io 7 u maa hoa makaaioana oka ■ apana o Līhae neī, i hookahi uma1 uma, a i hookahl puuwai me ka lokahī, —Hoohul Aupuni; o keia wale no ke alahele e loaa aī ia Hawaii a me kona lahui kanaka, he noho’na aupnni maemae, hoopono a knlanaiana ole, no ka mea ina e kuokoa ana kakou a noho hoa malaio o ke Aupani Moi Kumukanawai, alaīla, e mau ana no ka noho’na paonioni oka lahuī, me ke kaolike ole; a i kekahi manawa e hoea maī ana na ano haunaele knloko iwaena oka Lahui, ao ka hopena aka o ia, he hala loa mawaho ona knla o ka hooponopono aupuni ana. Nolalia o keia wale no ke alahele e loaa ai ia kakoa he maha, o ka hoohni aka ia Amenka me Hawaii nei, mailoko mai olaila, malia o hoea mai he mau pomaikai he nui, j a hoowaiwai mai I ka aina a me ka Lahuī, a o ka loaa llke ana i kela kahaka a me keia kanaka me kooa maa llma, na mlkiala hoomaa a hooholhoi ma ka hana, a pela hoi me ke kanaka I loaa he hookaleana a hookaonoono ana nona mai ke aupuni mai i keia wa, ke hooikaika oia ma ka Oihana Mahlai, a kanu i na hua ohaha o ka honaa, a e ohi no auanei oia i na hua lelo gnla.mai.ka lahi o kona mau lima ana i hooikaīka ai, a pela hoi me nakuleana aina o kahi poe e waiho wale mai nei ī keia wa, e loaa mai ana he gula a me kedaīmanamai iaila mai. Ina e huli aku kakoa a nana i keia mahele aina o Amenka Hoipuia ma ke komohana nel, e kapa ia neī o Kaleponi, aole oia i komo iioko o ka heluna o na mokuaina o Amenka, he mau makahiki loihi loa mamna aka o ka waīho wale ana aohe waiwai, a e loaa no kahi apana aina malaila ke kuai ia iloko 0 īā wa no na dala he nmi wale no, ahe kaawale loa oiamai na mokuaīna mai ma ka aoao hikina. Ela mai a mahope mai o la manawh, us apo īa maī a hoohuiia aku iloko o ka lu-iuna o na mokuaīna o Amerika Huiia, a iloko o keia wa, oia kekahi o na mokuaina waiwai ioa, a mailala mai e hoea mai nei na waīwai like ole e loaa nei ia kakou 1 keia wa, a ke ka nei he maa kulanakauhale nui, he mau awa ku moku maīkai, a ke lilo nei kela wahi he puu hoomaha a hooluolu no na poe kaahele makaikai mai na wahi llke ole mai o ke ao nei, a nolaila, ina kakou e panee na waa o ī moe ke kaī. A eīa hou kekahī, o ka hoonaauao ana i na kelki oia. kekahl o nu mahele ano nui iloko o ka Hoohui Aina, o ka hoakea ana mai i ke kulana o ka Oihaoa Hoonaauao iloko o keia Aupanī, o keia ka hana pookela loa iloko o ka puuwai o ka Lahui Amerika o ka hoonauao pauaho ole ī na Lahui like ole o ke ao nei, pela kakōu e ike nei i keia wa, ke hoala ia maī nel he mau hale kula hou o keia au e hee nei ma na anua like ole o ka ike a me ke akamai, nolaila, roai hoopalaleha kakou I na hana maikai, no ka raea ke olelo mai nei o SoIomona, pomaikaī ke kanaka ke loaa iaia ka naauao, no ka mea ua oi aku ka walwai oia mea mamua o ke dala a me ke gula. JOHN Hl&A. Līhue Kauai, Apeeiia:-I4^3#®8e