Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 57, 1 May 1893 — MA KILAUEA. [ARTICLE]

MA KILAUEA.

He Elua Mau Huakai i ka Luapele. Karistiano tae ia Pepa. Owai la iloko nei o Hawaii i lohe ole no ke Aliiwahine Ivaulana Kapiolani? Aole o ka Moiwahine Kane-make e noho mai nei, ka mea hoi i aloha nui ia e na puuwai o na Hawaii : no ka maikai a me ka oluolu waipahe o kona puuwai, aka, j me ka moo hanauna alii kiekie ole p ke au kahiko mai e hiki ai ke kau-o mai i ko lakou hoohanohano ana aku me ka j hoihiihi ana—He kaikamahine ]o Kapiolani na kekahi KauJ i kaualii kaulana loa o Hilp ; Keawe-mauhili, a mamuli o ! kana mau hana koa kaulana, i ua lilo oia ke Aliiwahine Kie- | kie a kaulana loa o kona mau la —a x oi loa ae hoi maluna o ke kiekie a me ke kaulana o kekahi wahine pegana iloko o ia wa oia hoi o Kaahumanu, i kameahoi nanai hooikaikae / ■' -*•••,-• - : .r .%• .. .. . ' ,• • •- •' *••'•' '*}. ■■: - ,■•'■

' hoohuli i na. Hawaii mai ka ■ noho hookauwa kuapaa ana a i ka hoomanamana. I kekahi i manawa oiai e pahola ikaīka. ana ka pakela. inu waiona me . ka noho ana nhauha palena I ole, ai ka wai hookipa ia ai o > ka noho ana karistiano, o Kai piolani kai lilo i pookela loa, a • he hoku malamalama ho ke ala . kai ana ika loina oka noho i. ana maemae a me ka noho . anapono. laia wale nomawaho o na Hawaii eae i hoea i mai ai ka luku ia ana ona ha- • na nui kaulana ka mea hoi i • kupono ai o kona inoa e loaa • nahoohanohano anaaku. Ha • hoohiolō ia na kapu, a o na 1 akua nana e hoopnni anai na • Moi,uahoike maopopo iaae la he mau mea. wale no ia no 1 keia honha wāle iho no, ao ha akua hoi, ua, kapae loa ia lakōu ma na paia o ka huna kele loa ia, aka ma ka piko nae o kekahi kuahiwi kiekie, a iloko hoi o kona heiau ahi, e mau anano ko Pele noho mana kiekie ana, a i weliweli like ia hoi e na poe a pau. Hoko hoi o Dekemaba, 1854, wahi a ka moolelo, i manao paa ai o Kapiōlani e hōopau i ka manao kuhinewa ona kanaka no Pele maloko o kona heiau ae aa aku hoi i kona manā. TJa hoao akn na kane, na wahine a pela pu no hoi me na misionari e hoohuli maii kona manao, aka ua kupaa loa ka mānao o kela Āliiwahine kiekie loa e hoike i kona hilinai aine kona panlelemalunaoke Akua o na Karistia : no. 0ka poe e hoomanao nei ika luhi a me ka inea oka hele ana ma ka huakai ika lua o Pele o keia man la. ma ka mokuahi, na kaa a me ka holo ana maluna ona lio, ua, hiki ia lakou ke hoōmaopopo iki iho i ka luhi i loaa ia Kapiolani ma kana hnakaioka hele wawae ana i kela lea mai Kealakekua a hiki i Hilo nona ka mamao he 150 mile, me ka makaikai pu ana i ka luapele. Aole he ālahni o ka lua ō Pele iloko oia mau la; aole no he maukuamoo, aole no hoihe maualahelemaluna ona pohaku pahoehoe, aka, ua hele kohana aku oia maluna ona pohaku pele ooi wawana, me ka paholehole o kona mau wawae a me kona mau lima, e naku hele ana maloko akn o nanahelehele loloao na ulunahele, me ka" a-e aua ina kahawai kuhohonu o na mauua, ua hoomau aku la no nae ke Aliiwahine kaulana e hooholo pono i kana huakai pookela loa, a lua ole o ke ahonui. , Ika hoea ana aku ma ka lua o Pele, ua halawai aku la o Kapiolani me ke kahu akua- ; wahine o Pele, anana hoii i olelo mai iaia, mai aa oia e , hele ma kahi oka luapele, me , ka hoike mai ina oia e hoao ( ana e uhaki i ke kapu oke . akuawahine ahi, aiaila he mat ke ka mea loaa iaia. , “Owai oe?” i ninau ak‘u ai o Kapiolani. “Oka mea e nohoia nei e ke akuawahine,” wahi a ka » pane. } [Aoleipan.] • ‘ • s:, • • -. -