Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 84, 19 June 1893 — HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATON [ARTICLE]

HE MAU MOOLELO NO KE AU O KO KA REV. KEONI G. PATON

Nono ana iwaena o ka lahui 4ikanaka o £SEu Setoeretiis a. • ✓' Iloko o 1866,. oa koho iho la ka halawai o ka ekalesia Lunakahiko o Victoria ia’u i misionari na lakou a me ka Eev. James McCosh.' Ika pau ana 0 na mea a pan ika hooponopono ia, ua ; hoomaka aku la makou e holo ma ka moku no na paemoku. Mawaho ae o ka’u wahine a me. ka maua wāhi keiki, ua' holo pu ha Eev. Copeland, • Mc€,osh: a: me MchTair, a me ka lakou mau wahine. Ma ka la 20. o Augate, ua pae aku la makou i Aneiium. I kela wa, ua huli hou ka Dayspring no Sidane, no ke kokua āna i ka īuoku misiona John Williams a hoea ilaila, oiai ua ili ia oia ma kekahi kuāpa akoakoa, a he ano nuiloakaliu. " ■ Ua kakali makou ma Aneituin a hiki iloko o Okatoba. Ua mai ko’u poe hoahanau oka oihana aole make hoi hou o’u 1 Tannā; elike hoi i ake mau ai, aka, he mea maikai e noho au mā Auiwa, he wahi mokupuni e pili kokoke maianano. Oiai makou e holo ana no Aniwa, ua kipa ae la ke Daysprinp i Tanna. Mamuli hoi o ka ino o ka moana. ua ku iho la ka moku no kekahi mau la mā ke awa kumoku o kuu wahi home kahiko, oia hoi, o Port Eesolution. Ua manaopaaloa.ke alii aoo Uowar e aua ia maua ilaila ina ma ka ikaika a apUhi paha. Oiai, i ko’u hoomaopopo wale ana he makau ka’u wahine ia lakou, ua lawe aku la oiā ia makou iuka o ka-aiha e makaikai ai i kana mahinaai nui akea. Ua pane mai la oia i kuu wahine; “Nui ka ai! Oiai he wahi ahui maia paha ka’u aole loa oe e nele iki ana.” Ua pane aku la ka’u wahine: “Aole o’u hopohopo no ka neleikaai.”

Me kona kuhi ana aē i kona poe koa, ua pane mai la ua alii nei: “He lehulehu loa makou, a he ikaika hoi makou. Ua hiki loaiamakou ke hoopakele mauiaoeina waapau' ,r “Aole loa o ? u makau,” i pane malie aku ai ka’u wahine. la wa, ua alakai aku la oia ia makou i kana kumulaau ; piku, iloko hoi o kona mau lala au i pee ai ma kela po weliweli māmua iho o ko makou la i hoomālu ai, a pane aku la oia i ka’u wahine: “0 ke Akua nana i hoopakele ia Misa ma kela wahi, nana no auanei e hoopakele mau mai ia oe.” Hoike aku la ka’u wahine iaia aole loa ona makau ma kela mea, aka, ua wehewehe aku la pia e holo ana maua no Aniwa ’ i keia wa, aka, e hoi hou mai ana no ma Tanna, ma e wehe mai ana ke Akua ike alahele. Ua nui ko Kowar a me Arkwiat a me kekahi poe e iho i kaumaha no maua, a pela no hoi auno lākou. Iloko o kela mānawa, e noho ana kekahi kaukaualii o Aniwa ma Tanna, no ka makaikai ana i kekahi .poe makamaka. He kahuna nui oia.. Ua ae ia aku. oia ame kona poe e kau maluna o ke Dayspring no ka hoi ana i Aniwa, me ke kakaula ia o ko lakou mau waa mahope o ka moku. I ka manawa a ka aoo Nowar i hoomaopopo aiaoleehiki iaia ke aua la maua e noho meia, ua hele aku la oia imua o ke kaukaualii o Aniwa, me ka lawe pu ana akuikekahi mau pupu keokeo, ka hoailona oke kulana alii, a ua wehe ae la oia i ua mea la mai kona lima ponoi a hookaa aku la ma ba lima pke alii o Aniwa ke kahuna nui, me kona pane ana aku: “Mamuli o keia, ke hoohiki neioe e malama ahoopakele mau ae i kuu misionari a me ka.na, wahine a me Ka lauā keiki, oiai lakou ma Aniwa. Mai ae ikii kekahi poino e kau iki maluna o lakou, a i ole, ma keia hoohiki ana, ua makaukau mau au a me ko’u poe kanaka e panai aku ika inaina ke uhaiia kela hoohiki.” Ua lilo iho o Aniwa ko’u home misiona iloko o Novemaha, 1866, a oiano hoi a hoēa wale mai no i keia wa, koe .wale no i ko’u mau wa e hele pinepine mau ai ma ke ano he elele komite kaahele iwaena o naekalesia maīoko o Beritania nui ame na Panalaau. Aole loa ke Akuai lawe hou ia ia’u i Tanna, aka ua ike nae kekahi poe hoaloha eae i ike i kona aupuni e ulu malie ana iwaena o na lahui mihi.

0 Aniwaka aina kahi e hua ai na hua ohaha 0 ka’u haua. Ua koho au ia Aniwa no Iesu, a 1 keia wa ke haipule nei lakou ma na wawae o ka hoola. He wahi mokupuni uuku o Aniwa, (he uuku iho malalo o Kahoolawe) me ke kuapa akoakoa a puni. A.ole he pohaku malaila, aka, he akoakoa wale no. 0 kahi kiekie loa o ka aina malalo mai o 300 kapuai maluna ae oka ilikai. He nui ka maikai a me ka momona o ka lepo, aua hiki hoi ke •- malama i ke ola o nakanaka ipakoluka nui maluua ae o ka heluna o keia wa ano. Ua uhipaaiaeka uliuli a me na laau nunui a laau hua ai. A.ole hoi he awa kumoku a wahi hoolulu kupono pahano na moku ma ia wahi. 1ko makou lele ana aku, ua apo oluolu mai la na kanaka. Ha -alakaiakula lakou ame na kumu Aneiieum īa makou ma kekahi hale maoli nui ma ke ano oia ko makou home no ka wa, a i ako ia mailoko mai o na la-o a me ke akaakai. : Ua halii ia hoi ka papahele me ke akoakoa i wawahi ia a liilii. Ua noho makon me ka oluolu maikai iloko o ua • hale la a hiki hoi i ka wa e kukulu ia ai ona hale ponoi a maikai ae ma ke kahua oi ae oka makani,i ,mamao iki hoi mai kahi hua aku o ka aina. (Aolē i pau.)