Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 125, 30 August 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

Ke lawe la-mai nei na lono aia ke pan la i ba pialu na pīpl o Kau I ka uamea.oka papaa la a loaa ole ka wai e inu ai na pIpL Ua hoi mai i ka Poalua nei o lunakanawai W-. F. Frear a me kana wahiae opio, mai ka laua huakai hoao aku nei i Kahuku. 1 E ku mai ana ka mokuahi »War-1 rlmoo” mai ke Panalaau mai o Ausetaralia i ka ia apopo, a e awiwi aku ana oīa i ka holo no Vietoria, | CoIumebia ia la. j * I Ma ke Kinau o keia kakahiaku i * hiki mai ai ko makou hoaīoha o ka ! Ua Kanilehua o Hllo. Eev. S. L. Desha, i hoihoi mai nei i na.keiki 1 ke kula o Kamehameha. E hoomalea hou ana ko ku!a o Kamehameha ma ka Poakahi ir.ua ! o Sepatemaba la 4. Ua makemake { ia na haumuna mua, a ine na Iiau- = mana korao hou e akoakoa ae ma ia i la. | E hoohiki mai ana ka lunakana-, wai kiekie Judd ka wahine a me I i ka ohana i ke kulanakauhale nei i ■ ka la apopo, mai ko lakou uoho j " hoomaha ana ma Kualoa, ma ke ala ae o Waīalaa. ... . | E halawai ana ka Ahahui Euane-; I-io oka mokupuni o Oahu ma ka | iuakīni o Waiauae ke hiki aku i ka Poakolu mua o Okatoba, la 4. Ua makemake ia na lala a pau o ia aha eakoakoaae. J. M. Ezeka, Kakauolelo. 1 Ma ka po o ke Sabati i hala, ua ! kopuīa he 8 poe pake ma Kalauao, Ewa, no ka hewa piliwaiwai, a e hookolokoīo ia aku ana i ka Poaoao o keia pule. O ka loio ona pake piliwaiwai o ‘J. K. Kaupu, e mali ifao a paa ka maanu i ka makau i hoi puolo i fca hale.

0 ka lono lauhea i pahola ae ai j inehinei ua kahuli ka moku heihei | “Bonaie Dundee ,? , me Peresidena Poleamena hoa maluna ona, ma ka lae o Kaena, ho honnuinui wale iho no aohe oiaio. Eīa lakou ke hoi mai nei. « j U:i halawai mai o Mr. \V. H. Corn\veIl me kekahi eha nokonokol ka auina la Poalua iho nei, iaia e alualu ana i ke kaa hapaumi mai kahi mal o kona kaikamahine ma Kulaokahua, ua palaha la oia a mnuī kekahi o kona mau kuli. ! : kn' Poakahi nei, ma Lahaina, ua hakakalaa kekahi mau lapana me k:i manao olei na ola, a hookahi 0 laua i make loa. Me he mea la, ua piliwaiwai keia mau lapana a ua pau paha ke dala a kekahl o laua i kekahi, Nolaila mai ke kumu o keia hakaka a make kekahi o laua. Ua kipa ae me ka ohana o lvapena Eobl. Parker ma ko laua wahi e noho ueī ma Alanui Lilihn, Konolu!lu neī, i ke ahīahi o ka la 29 o ]Aug;ile, ho kelkikane ohaha, īi ua pakui hou la ko laua ohuna ma ka hoomahuahua hou la ana maī a lehulehu. Laukanaka lo aku la no ka ohana o ke Kapena. j U;i hoī mai ka mokuahi Kinau i ! keia kakahīaka nui(Poakolu] wale, 1 mai kona mau awa kamaaina mai ma Hawaii a me Maui, a ua kuiku1 ee pu mai oīa 1 ka hoihoi i Honolulu nei, ia40 mau ohua kapena, 109 mau ohua onekī, a me na ukana he 240 mau eke uala, 86 eke kulina, 13 pahu poī, 30 ili pipi, 25 bena huluhipa, 129 hipa, 1 lio, 1 hoki ame 230 mau puolo huikau. 1 ka hora 9 kakahiaka Poaha, Augate 34, maloko o ka halepuīe Eihopa ma Kona-hema, Hawaii, ua hoohuiia ma ka mare e Rev. S. H. 3Javis o Mr. Howard B. Eryant o Hawi, Kohala Akau, me Mīss LUIy Greenwell o Kanaliu, Kona-hema. A ma ka hulīhoi ana mai oka mokuahi Mikahala i ka Poalīma o ka hebedoma i hala, ua hoihoī ia ae laua a hoolele fa i Mahukona, KoI hala. I V - Kc pahemahema lua mai nei na pahu hae o ka poe aneealii e ake i s j nei e hoihoi hou ia ae ke alii. Ke j hele mai la kekahi mau paha hae a i kuakea a ua mokumoku ke kaula i i Ike ole mau ia e ka makani i keia loa e hele nei ahiku malama aohe hoihoi ia ae. Oka la hope loa ana anee alīi i kau nui loa ai e holhoi io ia ae ana, oīa ko ka U; 24 o Au<ral’e, eīa nae eīa mau no ka hoka. O / ! Ahea nanuao max oukou. I ■ ( j Mawaona o na mea heumumoa ;a j j o ka hohonu i Imliia mai e ka me- j i kīīiī eiī awa i ka Poalua aku nei he l i da!:i Mokiko kekahi J hana ia i ka! i IS3h, ua hauie paha iloko o ke kaī j j inamuaakn nei. Ua haawiia aku j [ na kumukuai inakepeno no iui dala j | nei e ka poe aiee malama mau mea hoomomoa, oia nae aohe ae iki o ka Lunanuie hookuu mai i ua dala iloaaīa, ae inalama anaoīaīmea] ; hoomomoa nana. i i i . —' ■ Ua hookolokolo ia o Mr. C. Gertz, ka haole malama halekuai kamaa, Imua oka aha kiure Kaapuni i ka Poalua nei no ka hewa he hoopae opiuma. Ua ahewa mua ia keia j haole imua o ka aha apana o HonoJ lulu nei no la hewa, aua hoopai ia he $500 a me eono malama hoopaahao. Ua hoohalahala i ka olelo hooholo, a nolaila keia pii i ke kiure. Eia nae, ua noonoo ke kīure a ua ahewa e like me ke kumu i ... i hoopai la ai.