Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 154, 19 October 1893 — HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA Ka Opio Noho Waonahele [ARTICLE]

HE MOOLELO Hooniua Puuwai NO OLANDO KAAKA Ka Opio Noho Waonahele

KA HIAPAIOLE O kA PU RAIFERA. Ka Puuwai Waipahe. :kona: Ka Omauma i Lalapa iae ke Ahi o ka Wiwo Ole, a o ka Ui.Kaili Puuwai. “Aloha maikai oukon e na keonimana,” wahi & 01ando i pahola koke aku ai i ke aloha i na malihini i ko lakou kokoke ana maL “Ke kamailio pu ;nei aaei au. me 01and® 'Kaakā!” i ninau mai* ai ke. alakai' o nakai me ke ano keonimana imuaokaopio. “Ee oiaio, eia hp ko’u inoa, ir a la wa pu .no hoi ka ppip i alawa ae ai koaa mau māka ma o a maānei o ka puali makāi me kona ihanao aiā pu la iwaena o ia poe na kanaka elua aua i halwai pu ai ma ke kakahiaka o ka la ana 1 kanu ai i ke kino make p ka ilikini, eia aae ua hoomaopopo koke iho la oia aole laua malaila. “Ina o oe io p 01ando Kaaka, alaila ke kouo aku nei au ia oe e ka opio e hele pu ae me na makai o ke kulanakauhale o Jamestown i keia wa ano.” “E hele i Jamestown no keaha?”d ninau aku ai ka opiō. “E pane aku i kekahi hihia ino ekaeka i hapala wale ia aku maluna ou e ka opio, nolaila e hoomaopopo oe e ka opio, aole auihele mai nei e lawe ia oe me ka ehaeha ole o ko’u naau, āka o ka hooko wale no ka’u i ka oihana,” wahi a ke alii makai oluolu. “E oluolu oe e hoike mai ia’u, heaha la ke ano o ka hihia?” i ninau aku ai ka opio. “E ke kanaka opio, ua ike no auei oe i kahi i nalowale ai o kela ilikini maheleolelo i kapaia o Lolowa?” Ina oia ilikini kau e huli nei, alaila ke hoike aku nei au ia

oe me ke kanalua ole, aole loa oia e loaa ana ma keia ao, no ka mea, ua make oia, mamuli 0 ke ku ana i ka poka o ka’u pu,” wahi a OIando i hoike āku ai me ka helehelena hopohopo ole. , - ■ ; > i: “Oia iho la ke anpiP ka hiīua ■ e kuhi ia nei maluna ouj a ma- ; mnli no hoio kou hoike ana maila i ka mea oiaio, alaila aohe pohihihi i koe.” “E hopu ia aua anei au no kela mea? He mea oiaio, ua nui ko’u kaumaha i ka māke : ana o kela ilikini ia’u, aka he mea hiki ole nae ia’u ke alo ae 1 ka hooko aua i ka mea a’u i hana ai, oiai iua aole i make oia ia’u, ina la aia au he heana na ka make i keia wa ano. I hana au pela no ke pale ana ia’mho. Oiai ia’u e hoi mai anamaloko maio ke alahele pouliuli mawaena o na ululaau i ke ahiahi o kela la aku nei me ka nauea, aia hoi ua ike akn la au i ka a mai o kekahi , maa mea ma he mau onohila noke tiga »a kahikokoke loa īa’u, a i kuu pākiLkoke ana iho uaiko ākn ia āu e kau. pololei ia mai ana ka-pu i ko’u puuwiL ame apau i loāa ia’u ua hapai ae la āui kā’u pu nie ka hooponopono ole a ki aku la, a ia wa i Iphe aku .ai au i ka hunulu mai o kekahi leo me he leo uwe la no kekahi mea i eha loa, holāila aole.paha, oe e hopn mai ana ia’u no ko’u pale ana ia’u ; iho?” • “E ka opio, ina oia iho la ka mea oiaio, alaila he mea hiki wale no ia ia oe ke wehewehe ; aku imua o ka aha nieniele, a . aole o’u kanāluā iki e hookuu koke ia mai ana ao oe,” wahi ; a ke alii makai manao kanlike. : “Pehea auanei e hiki ai ia’u • ke hooiaio akh ina aole e hiki ; ana ke manaoio ia mai ka’u : mau huaolelo haahaa?” ’ “E ka opio, he mea oiaio ke ehaeha loa nei ko’u naau no i keia hana, a oiai aole ia’u kela mana o ka hooknu a mē ka ] hoopai, holaila, e lawe ana au < ia oe e ka opio me ka moku- 3 mokuahua o ko’u naau, a e ma- ’ naoio mai oe o ka hihia mua . loa keia a’u i lawelawe ai me ■ ko’u makemake ole, a me he ' mea la ke hai mai nei kekahi : leo ia’u aole loa oe i hewa, aka : ua nele nae au i ka mana.no : ka hookun ana aku ia oē. Akā, mai hopohopo e ka opio mai-

kai, e hele pu oe me a’u, a na kela makua maikai a kaulike e hoolanakila mai ia oe; mai kanalua, e hilihai aku kaua iaia,” wahi a ke alii makai puuwai maemae i kamailio mai ai. “Ke hoomaikai aku nei au ia oe mai kahi kuliu o ko’u puui'wii 'no kou noonoo kaulike a akahele me ka haawī ana mai i ha manaplana ia’u, aka, eia ,wale no. ko’u mea kauīnaha, o ka haalele iho i ko’u makuahine, oiai ina paha e hala ana ia’u he hookahi la a ol mai kona man maka mai he mea oiaio e make ana oia iloko o ka naauanwa ana no’u, nolaila e ae mai oe ia’u e hoi hou ae au iloko o ko’u hale a e hooluolu mua aku i kamanao o ko’u makuahine mamua o kou lawe ana aku ia’n.” Ua ae koke aku la ke alii makai i keia noi a ka opio, a ia wa na huli koke ae laka opio me na kapuai wawaa mama a nalo akn la oia iloko okahale. Mahope iho o ko 01tndo puili'aha aku i na lima. p, kpha. «aakuahine nie ka honi ana ma kohapapalina palupalu nohea, ua pane' aku la oia : i “E kun maknahine, e' hele aha an i kai p Jaihēstowh, a malia aole paha au ehoeamai ana i keia po, aka e hoi mai ana no nae au e hoopomaikai aku iaoe.” _ “Aole oe e haalele mai ana ia’u ea?” wahi a ka makuahine i ninau in’ai ai me na maka pihoihoi, piai oia ka mea a kona naau i hppohopo loa ai, mamuli hoi o ka nalohia ana ,o kana kane me ka maopopo ole iaia, ua make paha, a i ple, ua haalele loa mai no paha iaia, a no ia mea ua hopohopo mau pia no kana keiki, malia paha o hanaia maino kana keiki elike me ka mea i hana īa mai ai maluna o kana kanē. “Aole, aolē loa au ē haalelē ana ia oe e kuu mama aloha.” “Auwe! Ke ike e nei au i na kahoaka o ke kaumaha maluna ou e kuu lei aloha. Ke ike aku nei an i kahaloiloi mai ona waimaka ma kou mau lihilihi. E kulou mai e kuu keiki a e holoi aku au i kela hoailona maikai ole, i ole ai e hooko ia na wanana a kela mea he waimaka. Mai uwe iki oe, no ka mea, he kahoaka ia o na haawina kaumaha.” Aole i pau.