Nupepa Puka La Kuokoa, Volume I, Number 167, 13 November 1893 — NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NU HOU HAWAII.

Ua waiho ia aka nei ka hihia o Edmnnd Norrie a ke kau kiure no ka laihila ia T. W. Hobron. Ua ili ka mokuahi Kaala ma Waialua i ka hora 2:30 auina la Poaha i hala, a ua hemo mai i ke kakahiaka Poalima ae. S noho aku ana o J. S. Kalakiela i Hope Makai nui no ka apana o Waialua, Oahu, mai ka la 15 aku o Kovemaba nei. E nihi ka hele. I ka hora 2 o ka po o ka la 8 o Novemaba, ma Kapaa, Kauai nei, make hikiwawe iho la o Mrs. Marie Kaukaopua. Ua haalele iho oia he mau keikī mahope neī. Ma Kaumakapiii, Hoaolulu nei, i ka la 6 aku la i hala o keia Novemaba, ua hanau mai na ka wahine a Mr. Samuel Maloi (Kalaluhi), he kaikamahine. Ola no kahi kanaka i ka loaa keiki. Puu loa na nuku o na anee alii o Honolulu nei i kela mau la, aohe wahi helehelena hoihoi mai. Ua ; pau loa ka olelo ana a ka mokuahl i ae nei o Novemaba hoi ke alii. ; (i Pau ka oe hana pio ka oe ahi.” ] O ka nui o na dala e waiho ana . ma ka waihona o ke Aupuni Kui- j kawa zna ke kakahiaka o ka Poaha i nei, he $257,032.11, i mahelehele ia i penei: Eanako Hale Leta, he $30,001.735 I* a P a Alanul, $58,415.52; . Papa Hoonaauao, $52,681.48; na i dala maoli e hiki ai ke hoohana ia ] 3tna 0 a maanei, $120,933,38. 1

tJa hiki mai i Honolalu nei, ka waapa mokuahi o Mr. Chas. Gay o Kauai malana mai o ke kiapa “AIbert,” a e hooili ia akn ana no Kauai i waapa holoholo mawaena o Makaweli a mo Niihau. I ke ahiahi Poaha, Novemaba 9, ma Kahehuna, Honolulu neī, ua kii ia mai la ka hanu ola o D, W. Kanoeiehua me ka palanehe ole a me ke kaa mai oīe a kaiīi ia aku la i ke aupunl uhane. O Kaupo i Hana, 3Iaai, kona one hanau. Ua holo mai o Bila Aila i ka Poaono aku nei, ma ke ano pou Samekona e hoolana ai ika moku ili “Kanohoalii.” E akahele o like pu aku me Makakowela ke alualu hele ia e na poe anee alii (paahana) i puni a hooluhi wale ia. # “Eia mai o Keonl Kikikini, Bila Konuwela a me Kikaha ke holo aku nei no ka la e hoi hou ae ai ka Moiwahine i kipakuia. Ua makemake ia na ukall pilikino o ke alil e hiki i Honolulu.”—Palapala makamaka o Mbv. 11, 1893. Mahope iho o ka hora 12 awakea o ka Poaono i hala, ua niau aku ka mokuahi “Australia 57 no Kapalakiko, me ka ahai pu aku ia 31 ohua 'kapena 20 ohua oneki a me na waiwai Hawali nona ke kumukual he $51,524. Ua hoea mai ke kupuna o ka BIla Lotari a me ka hii kumukanawai nana ī hoopalahuli ilalo ke alo o ko Liliuokalani noho moi, ka waha mai Lahaina ma ke Kinau oke kakahlaka Poaono neī. Ma ka wanana paha a ke kahnna no ka hoihoi ae i ua noho neī a lakou ī hanaīno ai me ka haakei i ke ao īa aku eka poe naauao, oia iho la ka uku oke kuli o ka make o ka noho moi o Hawaii. Ke nema maī nei kahi unuhiolelo haaaelo o ke Aloha Aina i ka makou unuhi ana o na kukai olelo ana mawaena o ka Elele Kuhina Willls a me Peresidena Dole a me na palapala kahea me hookohu. Aole makea i manao e hoohalike aku iaia e like me ka hana a ka ilīo nui i na illo liilil, ka hele aku a hooekekei ae I kekahi wawae, alaila kuupau mal ī ka wai anlani, aka nana no ia e hoonaauao hou iho i kana mea i unuhi hemahema ai. r E hookahua iho na kanaka Hawaīi a pau ī keia kuahaua, ua make loa ka hoīhoi ae Ike alii ma ka nohoalli. 0ka poe hoolohe ole i keia, no ka ino mai lakou. A mai noho a punī hou ika na wahi nupepa hoopaukoalaala anee alii e oleole wale nei Ina wanana puhīli a me na hakuepa hailiili. Ua eo ike Kuokoa hookahi ka paio hahana o na malama eīwa i hala, aua puali ka hau nui (lehulehu) Ika hau iki hookahi.