The Liberal, Volume I, Number 40, 28 January 1893 — MOOLELO I HOOPOKOLEIA O KA POE KAULANA O NA AU A PAU. [ARTICLE]

MOOLELO I HOOPOKOLEIA O KA POE KAULANA O NA AU A PAU.

MAHELE XXII. I keia manawa ma ke aloali o Napoliona, ua kauola aku iloko o ke kaua; a iloko o ia kaua ua auhee ka Moi me ka Moiwahine i Palermo. Aka, aole i liuliu ua hoauheeia na Farani mai Italia aku e ka Ilamuku Suwaroff o Auseturia; a ua hoi hou mai ia na Alii o Napela mamuli o kahi kuikahi e huikala ana i kona maui makaainana kipi. Aka, i ka wa o Nelekona ke poo o na aumoku kaua o ke Kaiwaenahonua, a ua lawe ae ia oia e kiai i ka pono o ka Mei o Napela; aka, o ka aelike me ko Napela poe ua hahaila, a o keia mau Alii, ua hooko aku ia i ko laua inaina maluna o na makaainana i waho mai i na mea kaua ma kahi olelo aelike, a kokua pu aku ia hoi o Nelekona ma ka ae ana e hookoia keia hana limakoko a powa, a ua lawe ia ke ola o ka Adimarala Caracbioli o na aumokukau o Napela no kona komo ana ma ka aoao o ka lahui. Ma ka moolelo ua ahewa loa ia keia hana eleele a Nelekona; a ua manaoia no hoi ua hana o Nelekona i keia hana mamuli o ke koi a kahi ipo ana i aloha nui ai.He mea oiaio no, he au kela o na manao wela e holo ana a kiekie loa, a poinaia na manao Karistiano. Ua noho malie o Nelekona maanei e nana ana i na hana karaima i hanaia. Ua komo iki no i kahi mau kaua o ka 1799-1800, a o na moku kaua elua i pakele mai Aboukir mai, ua paa i ka hopuia; a ma Malata no hoi oia kahi i kokua ai e lawe pio i keia pukoa papu a Napoliona i hookahua ai ma kona ala no Aigupita. I ka hooilo o ka 1800 ma Enelani oia a hoohanohanoia ola he hoa no ka Ahaolelo o na Alii, a he Hope Adimarala no Beritania Nui me ke ohohia nui ana o Euelani holookoa nona. Aka, aole oia i liuliu ma ka mo ana ua kahea hou aku ia o Enelani iaia no ka hooko hou ana aku i mau lanakila kamahao no ka aina hanau. O ka lanakila nui i loaa ia Napoliona ma Marengo mahope iho o kana huakai kamahao mai Aigupita mai, a me kona a'e kamahao ana maluna o ke kuahiwi o St. Bernardo, ka mea nanb i wawahi liilii aku ka noho hui ana o na aupuni o Europa e kaua mai ia Farani. Nolaila, ua heohui ae la o Rusia me na aloalii o ka akau a me Denemaka e komo mai me Farani. Nolaila, i ka 1801, ua hoounala aku la o Nelekona ma ke Kai Bolatica e wawahi i keia hui hoopilikia mai. O Sir Peter Parker, he veterano oia ke poo, a o Nelekona malalo aku ona. Ma ka la 31 o Maraki, komo aku la keia aumoku mana ma ka Sound. Maanei ua uluhua loa o Nelekona i ke kali i kona hoa Adimarala, oiai, e makemake ana na Denemaka e hana ia i kuikahi, aka, ua koho no oia he mau alo wale no kela i makaukau ai lakou, aka, ma ka la 7 ae o Aperila, ua hookuu iho o Nelekona i ka beleuma o kona aumoku ma ke alo o Kopenahegena. Aka, i keia wa ua makaukau ka enemi me na bateri e hoopuni ana o ke kapitaia, a me na mokuhao me na papa pu e huli pono mai ana ia lakou nei, a ua ane like loa no me ko Aboukir. Nolaila, ua kukala koke ae ia o Nelekona no ka hooili kaua koke no, aka, aole no i hoohana koke ia a hoea mai i ka la 2 o Mei, oiai akahi no a ae mai o adimarala Parker e hana ia nona iho. O ka papa hoohana a Nelekona maanei ua like loa no me kana i hana ai ma Aboukir, ua nee aku oia a koko loa i na moku o ka enemi e ku mai ana ma kahi papa'u. aka. o ka mea wale no i koe ma kela, nohe wahi kupono i koe e hiki ui laia ke komo a ku me na Dememaka mawaena o na ahi elua, a aole hui me na mokukaua wale no, aku, me na papu kekahi; nolaila, he noo popilikia loaa kahua o ku ana. Nolaila, i ka hooili

kaua ana, ua piholo na laina mokukaua mamua, a na hoeweliweli aku oia i ke kulanakauhale, aka, ua hoomau mai no na bateri i ke ki ana, a ua poino nui na moku o Nelekona, nolaila, ua ae koke oia i ka hana kuikahi a puka aku la mai keia wahi poino. No Parker, na kahaha oia i keia puka lanakila ana mai o Nelekona mai kela lua ahi mai; aku, aole he maikai o ko Nelekona manao, aia no he lanakila pau kona hooheuheu kaua ana. I keia wa, ua hoohanohanoia o Nelekona me ka inoa kaukaualii, ka Viscount o Copenhagen, a o ka Poai o ka Akau ua oiai, ua loaa ia lakou he haawina oolea ioa mai ia Nelekona aku. I ke kau mehana o ka 1801, ua paa loa oia ma ke kiai ana i na hoolala a Napoliona no ka ae aku ma na kapakai o Enelani a ua hoomakaukau oia i na waapa kaua no ka hooili aku maluna o na mokukaua lawe koa e hoolala ia ana ma Boulogne me ka mana nui. O ke kuikahi o Amiens ka mea nana i noopau ae I na kaua. Aia o Nelekona i keia wa ma ka panepoo o kona kaulana, ka eueu wiwo ole maluna o na aumoku kaua o Enelani. O kona noho ana ma keia ao, he ano maikai ole no ma ke auo aliimoku a keonimana, oiai, aohe i nele i ke kiko eleele ole. He hina wale oia i ka leo palupalu o ka aoao palupalua he mau makahiki ona malalo o na hipuu aloha a kana ipo oia o Emma, ka wahine a Sir William Hamilton, ka Elele Aupuni o Ladana ma Napela i ka 1798 He lede keia nona ka nani a me ka ui palena ole, a mamuli o na alakai a keia lede i hana ai oia i kahi hana eleele oiai oia malaila, oiai, he kauwa maopopo oia na ke aloha ona i keia lede waipahe. Mamuli o kena aloha i keia lede, ua oki oia me kana wahine ponoi, a he nui ae na mea e hookaumaha ana i kona mau hoa'loha a me kona Moi mamuli o na hana a ke aloha. O na mea haahaa inoa o keia ano, aole ia i lilo he mea e emi ai o kona kulana lana; oiai, i ka wehe ana o ke kaua o ka 1803, ua hookohuia o Nelekona oia ka Adimarala poo o na aumoku kaua o ke Kaiwaenahonua. Aole i pau