Ke Aloha Aina, Volume V, Number 28, 15 July 1899 — ENAENA KE AHI A KA WAHINE KE HOIKE LA I KONA NANI OI KELAKELA. He Ekolu mau Mana e Kahe Ia -Aole he Maopopo o ka Hopena -Piha u ka Hotele o Kaiuaopele i na Poe Makaikai. [ARTICLE]

ENAENA KE AHI A KA WAHINE

KE HOIKE LA I KONA NANI OI KELAKELA.

He Ekolu mau Mana e Kahe Ia -Aole he Maopopo o ka Hopena -Piha u ka Hotele o Kaiuaopele i na Poe Makaikai.

0 kei« mālalo iho kā hoike a ka nopēpa Kh Eiele fiawaii o fiifo o ka ta 8 o lalai, e pīli ana no ka pttoHo ana ae la ō' k'a laa. hioe Pe'e 4 penei: 1 b& bora piU o ke ao p"kē kakakiaka pooiponi o ka Poalua Iho aa hoppaiwa nai ia.ko ke taona o Hilo nei poe ( aa poe hoi e liauolī Pokialai ana m«i ke aliiahi mai a hiki waie no,ia hora kakahiaka» I ka a mai o ke ahi a k* wahine liaua o ke koai hiwi o Mauna Loa mai ka laa ae 0 Mokaaweoweo, ahe aani u* | hiohiona o ke ahi ia znaa n | He man i f»f}| ae nei he hoonaiie ōlal kai ike ia ma Hilo nei, eia ka lie ho4la ]p&1 moe no Madame Pele. Ika hoike mai a jpoe i ike he nani io iio ke naioa aku i keia aiau po iho la» koe wale no ka ahipaaia e na ao kaalelewa e hekau aua maiuna o ka haalala o ke kuahiwi, koe nu nae ka ike ia aka o ka uia wena o ke ulu maiio&o mai y na ao © uhi. paa Ak», i ka wa i ae ai ua w&o. ao mi wa a, ahawale ae .U na ka wa e ike pono ia aku .ai ke ahi iloko o ask waiUoalau Uke ole a ke kupin»Ua nui wile i Uoakiunai.A . * ike pu ia ana «oa. ka ke» " «.«• . .i,j..kv «« au ,jj* i ike la akjj i ka pohm» kohu uliiwai .e„ yii ae ana £ JiaUi Aku la iua|uua p pau, a uiau.ua, i awiii pu me iea k* h*kua>akiymi aku. _ r I kei* uwku jw iho la oia ka h&Da a ke,kahi poe oke ala i hoia e oaaa ī ka - o ke,aiyu... Pe imk| Jka a aaa a , wa ioiio i mi aiai ka Hale, koakipa mai o KaiaaopeU, ua ĪMJ* «SJL he BtyA%_srJt£^ ahi « kauoaua» mi Hiio uei B K»9*jj& *»* ala « hiU ai i lvii»<i«a. I a hoikepa ** inaaa ma Hiio uei eia ia eua ie »kttale o k« Pele o ka twfjh»ka a oi mile ka niamao m»l WokQ«W(»oireo inai i k» louo hopo i hoike ia uiai. iWko o k«ia oiau la na Ulo b> ia. kah« h<»a a&a o ka Peui i kela wa i hoopaiwa a ho<£p*haohao i ko ka lrhalt»hu uimuao. m •*' m*kahtil i hatj% i lk% Uai Ve *hi o&ai kilā W* aiai, k«ia kkt

ka Pele mai keia lua mai. He mea hoa keia ke hoomaopopo ia iho o ka oili hou aua mal o ahi i ka La Pokiutai, ka na o Hawaii mahope o ko kakou hui ana akū nei me Amerika, I ka wa o keia ahi e a nei, ua uui ko Hilo nei poe i pii aku no uka o Kaluaopele e makaikai ai Lke ahi a ka wahine oiai keia wa e ike ia aku nei. Ua hoike pu Ia mai no hoi, aia he elua mau lokoahi a e hoouna ana i ke ahi niai ka honua ae nona ke kiekie 0 ka lele ana i hiki aku 1 ke taueania oi kapuai ke kiekie, a, ua iike me hookahi haneri pukuniahi ka ikaika ina e ki ia i ka wa hookahi, a ua like me he poe kamaln e paani ana. lla hiki no ke lohe la ke pa-hu mai ka Hale. iioolEipa Kaluaopele aku, a o ke kulana o ke ahi ke nana akn malaila he ku i ka weliwli ke ike ■ aka. Ina io o ka mana e manao ia la e kahe mai ana no Hilo nei, ©laila, e ike wahi Pele liilii hou ana kakon ke ole e pio e. He wa maīkai loa keia a na poe makaikal e loaa ai ka īke ana ī na hanA a ka Pele e hana mai la. liia e mati ka « ana a ke ahi, alaila, e piha kanaka mai aoa kakoo i keia mau ptile aku mai na mokupuni aku nei o kakon. Aka eae, ina he ahi «nanawa •wale no keia a pio iho, alaila, ao'le no e ike ana na poe o wāho mai, koe wale no fia poe i hiki a | 1 kokoke aku i kahi o ke ahi e a | maila i!una o Manna Lea. He j mea kupaīanaha no hoī ka puka 1 ana o ke ahi i keia mahina. Ua j olelo ae kekahi poe he hauoli ka keia no ka La Pokinlaī o na | Āmenka. tla pMMei io paha I ' man una aia poe,! aolp pnha. | I ka po Poaha iho la ua kalae j ka lewa a hoomaka hou mai la . : i ke ahi a ua kupueu nei e lalama - ! o a ia nei o ke koahiwi o Mau- j na Loa, e kai lalani ana me he , pualikoa la e hele aua i ke kaaa j ovai hoi kekahi mau ahi o ke aoo j k,okui e maaloalo hele aua i o i«t nei me he poe kauaka la e la- j we ana i na olelo kauoha. He ' dani keia o ke ahi 1 ike ia, oiai . ka uiaweo o ua w&Uine ia e po-, - v . j pohe mai ua kohu opuo ptia la, j £ kahe aua ka Pele me be muli.wii 1« iloko o na mana ekolu a ua koUo wale ia o Kona paha ka-.j bi a oa eaeu la e iho ai ke iho 10 j oia, a o kekahi mau maua e like ae la i hoike ia ae !a. Ua hoike tnai uo hoi kekahi o di ohua nni ma ke o | ka po Potih'V tioi, i:v lakou nia 1 o Maui ia po «ku, ua ik»*' mai U ba ofeua \ ka w o ke ahi, s ( «a kuhihewa lakon he ahi pnhi- 1 |>uhi ko uo kekalii mas Euhiko

o kakou nei. Aka, ia lakou i ko, aa ai no Kawaihae i aka I?oaha| hoike ia ak'u la ua pulaieahi aia iluna o Mokua-weow-00, a !ā*"wa i hooinaopopo iho ai lakou he Pele ka k§ia a lakou i ikē mai ai mai Maui mai. ta lakou 1 hoea triai[ ai ī' Laupahoehoe ua ikek'umaka inai la lakou i ka nani o ke ahī, a me la nani lakou i kilohi ai a ku wale no i Hilo. nei. . „ I ke ao he uahi wale po ka mea ike ia aku e uui paa ana iluna o ke knahiwi a baslii hele aku ia iluna o ka mamane. He oia mau no ke kukilakila o ke ahi ī ka po nei me kodahani;nui a ua po i ka uahi.a Pele. He hui na olelo e iho mai ana c> PeJe a pela aku, aka, o ka makou hoi e puana ae nei: * E hoi e Pele ike kuafciwi, ī na ko lili ko inaina. Ia makou e puka akutiei i keia la he oia mau no ke ahi, a ke upu ia aknnei ina e mau keia aki a hoea I keia pnle ae : , e piha poe makaikai mai ana kakon Heaha la ka puana aka moe? Ē | ke kiai, hea&a ko ka po 1