Ka Hoku o Hawaii, Volume XXVII, Number 32, 22 January 1935 — HE MOOLELO KAHIKO NO KA HALE HOO PAHAOHAO A I OLE KA IPU MOMI A KA BARONESA HILA [ARTICLE]

HE MOOLELO KAHIKO NO KA HALE HOO PAHAOHAO

A I OLE

KA IPU MOMI A KA BARONESA HILA

£ Hii ana ma kona Poli, Oiai Oia I Komo ai, n.al«fe» 0 Ka lumi Ho©k''pa o Kona Home. WOK.UNA VII KE KAULA KAIMANA

Ua b®omarpopo p» ak« la nt hei » Basila i ke aho o oa kan«»ka neu aa h««»»aop©po pu aks la »o h«i k€i» l k« aao ooh« o ke kua b ua kanaka nei i kona manawa • hele ai. Ua hooßJa«p©pp pu Ihola no bo.i keia, ua ike mua ©la i kekahi mea i Sike loa kona an® me keia kanaka. i kena wa i paa ia al ma ke alaaui, «iai nae aa paa ae na h«l«feelenā • kela kanalka i «a uKiin, aka, a«le nae e iiiki ite poina ke an& dka bele ana a kela mea ia Basiia. Ua hoomaoLepo pu aela no hei o Basi!a i ka maoawa a kela .ka aaka i paa ai iaia oaa kekahi aoanava mainua iho. aia he pahi i huaaia maleko © ka linaa o ka lole 0 ua kanaka nei. Mamoa nae o kona hoohana ana i kana mea i manao ai «ia ka maila kuaa liaia i ka pona f> ka pu a kela wahine &pio« Ua pau ka po*o o keia Hma o G«iieauTse. ■ 1 aa e makeuake kela kanaka .e, hnpai ae i kd«i P-a Kaia ilena ree Ra hana nni «ia e hwkana ai i j k«na lima hema > Aia nae « ka Hma o ke kuka keekeo o KOia kaaaka i ike ia atcu ai ke keokeo mai o ka weiu i wa-hiia ai ka eba o ua kanakm nei.

Ua loihi nehoi «e k« aaa a ua kanaka nei ma ka a©at o ka wahine «p'ō, a i oi aku hoi mawua o na manawa eae i hana s a ai eia, aka, « kaH ana nae ua kanaka hei no ka ioaa mai o ke kaueha iaia no jka pa»ei ana aue i na kiaha i «a poe « ae maloko a aa ru

mi nei. Ua uwai aela no hoi o Bksila i kona n«hp i hope rne Ra manao aaa eku ae iiuna & iaia 1 nana aku ai ia JaeQ«ēiine E k&a wii' ans no h«i k»na nafsa po'olei ans uaaluna ona. Ua hoomaop«p© pn ik* hoi o r a nelno ka haawi

aBā mai o aa aiaka 3 ua sva!iir,- > B#i i hea;ltna U«i*a«aKala n,ok«j ia ; v ka hM*aotfop« anu o « ai K« ulakaī « »* t»oe ana i &i aku a< m» *«? «iaaui., Oa kn#watp«j?o pn mai l* a« toi ft«la eia ka kat *a w u*l k*ji* i «* l«tfKa«p«p« ar.a i a» a!a *»*« fite ia » H« a ti«Aii«ua U«i aaa i k«'K« »*: «i j »a koa* maa maka aU, ke k*« •b& koi m «k» kū ui» !r« « «*•, iH«a hai i kaaa m&u ui<»a i iioamaopwpo ai uiia ii\a. No kesa fc*a!tana j bftat»i ? a *>a f f fea «p.o 'ala re : . v<a n«- • ho ho« sbo U keia • tons %»ho. a ua nooaoo ifco U n hf keia kt mm p«aa « j a« } a% oiea j „ 4«;« ao W. e & L «a.a K% ktv ( |It«HH : lt 11« | Sal» Mir Aj

saca, no ba mea ua mua n»ai ©ia oīai laua e feaEnailio ana maJ«ko 0 k? U#kele na Mene —

to»e, aole oia i maopop® i fea hale i fto*c nle iae feebahi kanaka ma (f-e aiasui malalo arae na poe «ia ka'«, aka, eia nae «ia i Ke:a «naoawa ma ua halt asi me» Ke mea ala aia no oia ma kona home ponoi feabi i noho ai. Ia maoawa no hoi eia no 0 Jae queline ke waiaaa i ke kana ka Paniolo, ''He maikai no hei ko'u sna kana huakai naai mai, aka, ke kauma ha nei au no ka hiki oie, ana ia'a ke Uwe aku iaoe imuaona. Aolei n® hoi oia i makeioake i hekahi | imeae heie akn Imaa ena. # Hej i&ea. hoopihoihoi aku nohei ia iaia a ua hepohop» no hov a» malia 0 lilo ako ia 1 mea e hoohaulu aki aka «īa iaia He raea maopopa ]«a no koi aole ne i kamaaina 0 Caradoza ia leko 0 kela hale ai ole i kela wahl paha, aa pane akn la na« oia, "Alaila aole bg hoi aa e ka Madomasele, e komo wale aka i®a kona rumi, a ke ko*co pu aku nei au iloko 0 ke kaumāha pa ana me

«e ko k£ kekau aaa iho o ka |na waiiwali ma'una ona. "Wahal« aoui I«a i& oe, "wahi a ka wahine opie i pane aku ai i na kanaka nei. Ua heomaoppo aku la no hoi © Basi!a ī ke ano puanuanu o ka leo o Ra wahina ®pio iaia i pane t»ai ai i kela kanaka Sepania, a ua nana afca ia no h«'< «ia i ea wahioe nei ma ke an« maln. Aia

nah«i «ia tte aoae aia maiaaa t koaa noho me kt an& waloeloe, me he inea ala i kaawaie aku »ai kona poe e iaana pu ana, aie &a M«le nthoi o kena heiefeeie&a a haiKe» pu a i li*e *kn me kekahi pal« pakauKau keokee, a aa hoomaopopo pu aka no hoi keia sa hele wahine opio a ano nl«(tu kena aanaina. E kua ana no hoi kana nana ana mai Carad©za a ia B»th a ia Kai»ka Maraaaca a ia Fanya Vidal. a mai kekahi no hoi a i kekahi aku ana. , A«o ke ano li'o ®"aa maßa o ua wahi<ie «pio nei ua ioaa a&u ia va ho®«aopopt ana ia Basila aia kekahi noho i nehe ole ia ma kekah' po« oKe pakaakau. Ma hope iho ua ioaa aku ka hot:na«~ pop® aua īa Basila i na neanawa apaa a k«ia mar. maUa e ieha ōku ai i kekahi poe okoa aku e alawa maa ae ana oia at keia «eho kaa waie.. , Na. Uuillanne. se kanaka lawe I taw« qq hoi i kuk«jQ ae l keia nt ;fco malaiia Ku> o ka ao— I hoho ana iho o na p«e apau ma iko iakoa mau noho pakahi, a he mea maoMpo aia he mea okoe aftu i manao ia e hoea m«> ana. O na mea.nei t mana« ia aku ai. a o ka mea hei a na apau ii jke o -€la ra«ai i naua aka ai oisi oia e ku aiai aua ma ka paka kemo a uialana aku lioi o na poo*hiwi o Jāci)tteliDe. 2s« keia aanaiua Jh«>okahah»

ua liomo maiia no hei fe«ia maa&o i'«ko o liaa U o keī* mea oia as«i fca Kioa a i hola aln ai &o kakAiawai aaa «6u a i koea aiai ai kol i £14 wa IluiMao no Ha :k#opak«i« *aa a« iaia iiei* «aiaaa {0 k<*aa fea*taft« k«i pi lai * #» l«aa «a «oaa i<«tI II l«U k«*A« i«* lk« U m o VWU**U** lUiUoiaioi* |*«ho aka iua k* *oao k«a»a 0 B*g&Ua. * u* *«ao a«la n« hw\ .> Ba - |»i«a « ia«AMt« ai* iokak: ano * s#** «i*a« a*a al * t "U* *ka *♦ k«i D*ha 0« no V.r ■*?£»- k* ft*k**k*a<» k«4 0 M* *«** h##«M3yo{wj »«** t»*t i-:u«s;**i mat oe." | «\*io no hoi 11«* «« 1« Mr j f«o 1««**, *ka. «e k< mca 4 j,**« M P4*kk *a'.« *,* a« t;a »«. |V»u tu im., 1*14« t4 iim 1 / 1

»iaī]a nae oia ia Basila, "Af)le au 1 i fc«ja inea 0 Am brese Ogi Ji\e ama kela mau la wale aku nei H8 is®' u (ohe ana. Aole r.o - hei h« kuiMu kapono ko kon hei oi « ana me ia i»ai ia manawa

laia noho) e noho an? wa kona noho a'"a no hoi 0 Kaaka Martsa ca ke noho maila ma kekahi aoao ®ai 0 Ke pakankau a mare*a po |BO hci «ia nei a e kama'ili© āna hoi no ha mea »ake me Fanya V i.dal, a nona hoi na lima e miii nr)ili ana ike kaimana. Ua Jshe pu aku ia no hoi o Basila i ko kamailio ana ee • Re Kauka.l ka lede anaikai, '*Ua Ralomaj no hov au e hauoli mau ana au imoa oka makē, Aole ia he »»ea kaunaaha» aka, o ka hopena » ke kahi moolelo loihi. | No keia man olele a Kauka Ma ! rasacs »a nIo?a aka U no hol 0 i Fanya Vidal iaia, ,4 Ua pi!i anei ia 1 na make spau?" Ua nana aku la ue hoi o Basila ®ai na lima ai na maka 0 Fanya Vidal Ua nane maila no hoi 0 Kan&a

marasaca, "Ualikeno na make apau. Ua hoopau ae kaftoa i ka hann an'a, oia wale uo. Ua pili no feoi ia i ha mea i loohia i ke — kahi ano ma'i, »a olia a i. olema ke ano i\\ ia paha. I sekahi ma nawa aia ns hoi he ola a i kekah' manawa aole. Aele no h«i he kaumalia a koe wale »o : na po"» i haalele ia iho w>ahop#,- a n» la k*o ke ftauraaha ana.

No k*sa mau olel« a ke Kauka aa komo ma : la iloke g Bas;]a na h«oasanao ana i aa mea ī hoopuka ia maila, aua ike pu aku la no hai oia i ke awihi aaa_ mai o na aaaka t lte Kauka iaia nei, a ua htom?.opepo ifco la ke:a i ka ma aao o ka haaolelo Li la Ua hoomaopopo pu īho la so hoi keia no ka mea e pili ana i ke ; kaaaka nae ka nuka kaka, a i i&e ia hoi na kela walii e kokoke ana i keia ha>e, ma ke" ala&ni maiaio, &i H akū hoi ina poe. L'a kame «aila no hoi kela manno iloko ona a i hiki ole ai hoi ia\a ke we hewehe pono ae. aka, aa hoema nao atla eia mah#ne iho n« ka hiki i'o ana. A.e, i pane ae ai me Ra malia, l4 Ke hooraa3Dopo nei aa i fca ma nat © kau t!ele. oka mea \ ma ke «a oia, i na no ia be pe peh'kanaka, aole noh«i i hoopili kia waleia ak« k& Dotn«t o ks Kanka. Xoe Wale no ua kauiia ha ®*a n« Va keokaaaiaha iu a&u j kekani maa mea e ola ana. Pa maJa no hei * 'Kaeka Marasaea eia ke akn nei o Rasila. Ua pane i»a>ia nehoi oia, "Ua hoita aku aa ia ■w," wahi ana,' *■£ makaaia ivj t?ia wahm?! E a&a mai ar*a e!a īa &e i na mannwa apau/' l'a hn!i aku la io hoi t;a a.

ikamaili* akn 1* la a V;»jal. ; "t)* hiHna' mai qs ia'a m* ke aeo knpa'akaha £ U«it» no &\\ Imai fea ofakt mni *e ke &;;e U:2 •ti, n\tX\% e n#k« n« aa 'ia'o me

fce ano kaimaha, ®e ka ana a« «!• k«Ha\i ma* «ua ī !«H hU« e #la aaa ;:okg « Su laamaka l ' r* k*U *k* la »• k«i ka **;u aa* a Fa* v \ * ;a Hasila, * *a ko« kakaka ki: a« ko: k« aae 4 •*ī aa?% iv.a nel. kc k« «e» ,*.a «a !•!• aka ra • * 0 a k«o.tk« a '*«« MR» nai'a « k«« «Ke ak* a*a, s *$** wau !«**>ha r.« ak. »:*«i;u * ta parj« «a,!a &» v ks «"ahno * v i k* Bār«ncs»i «k $.;■< * »W*v āia« ke Vaa*kc \*« jMr Totr"*o, ** «i«* r« I R*ia p*a« Ika * a!.«.0 ,u« M# i ** »*«£* «i « d '«it* • #*• , At»^4i ē *