Ka Hoku o Hawaii, Volume XXVII, Number 34, 5 February 1935 — HE MOOLELO KAHIKO NO KA HALE HOO PAHAOHAO A I OLE KA IPU MOMI A KA BARONESA HILA [ARTICLE]

HE MOOLELO KAHIKO NO KA HALE HOO PAHAOHAO

A I OLE

KA IPU MOMI A KA BARONESA HILA

E Hii ana ma kona P®]i, Oiai Oia I Kome ai, nialo&o 0 ke Hoek : pa o Kona Heme. MOKU.NA VIII KA WALUU HOU ANA 0 KA NENE

Aoie no h®'. he mea 1 paae mai 1 kela kam ana o ke!& kimabala a Jacqaelme a y t?a roea wale no i hee.a inai imua ona oia no o {Oniilhaume. t;a ku koke ae !<* no hoi 0 -laeaneline iluna. Ua hookahaha ia aku no hoi na kane no keia ku ana ae 0 kela wa hme op : o, ā mamna oko lakou ku paKahi lea ana ae i'una ua Ra lowale aku ia ua wahine nei ma

J*e aia a Ouihaeme i komo mai'ai ame fona hoi hou ana aku. Aoie no hoi i maikai loa ko Bas ; la nooaoe i kona ike ana aka ia Jacqueline i Ke koino ana a«u ma kekahi-»wahi ano Ddutiali 0 kela haie nsc k» kanaka i mana» aī e oki mai i kona puana ai ma Ikekahi wahi 0 ke alanni ma keia po. Ua mīhi hou i&o la h® #ia 1 ika hoi afta mai 0 kela aoonoe jma kai iloke 0 kona doo 0 keia i mau mea ana e ike nei kekahi ' paha ia 0 na mea pehihihi »na i j komo peo ai. Ug kohō ihe la he - j hei eia ia manawa he »ea poho] .ma fc©na aoao no ke kts makaaia' 'ana nena itio i na manawa apau.. Aole ho i iiulia iho ua komo. hoa maila ua waoine opio nei a noho iho ia ma kona noho a ua j likp ao hei ka mio oia komo ana' ī mai elike no nae kona hemo ana j |aku iw&he, Ua hele noho; oia ai

haaiuhi me ka hele ana o kona rr,au )ima a oia on}oni waie iho la noao koaa mau mak» hoi ua hele a li*« Ua kamailio skn !a no hoi • i ua wahine opi» neū a he min«ke OKOa paha o kona n«ho mumuie ana mamua o kona h#omaooopo ona iho ua kamailio la a«o oia o kon-a noho inui?ule ana mamna o knna h»o.Baopoi« ana iho ua kamailio ia aku oia * aa pane ma ; !a no h«i oia jpe he| oaea ala aole i haiii aku iekahij hieliiooa an«e r«ai«oa on*. Fle manawa lialiu nae mah< ptj tho ua hoea maiia © Ouiiliaōoie a ku ia ma ka pnka kg«ge * &a rttj«i • war*», Ua kapa* iki aela nae «a kanaka ne< ka ae ana! aku * kekahi nanaka tkta ak« e| oaai. f ka ike aaa aku & Basua i kei» kanaka a ua iosa< a&« ia ka hs«maopoi?« ana iuia kei& n© ke a ,}acqae!ini? ii tūts m p ha'nwa* ma kela' āiani'l roa k<? kvtn<?! ana waī?a n km fea*afea, a ke h © ve*a*i mon hom ! m&e- J p»po o!f ! nn & !oxe e» kela' hlle i tsp i>sha o Jaoquotino. Va hoea keh» ka-- ; tita wa ke'n me lena aa' k« sV*V .'V*.* *Mi» r * a ttt U j

naka poupoa noh»i a me kona peohi.w kihīkibi, ame na linQa i hele ā kalakala. O kona ano apau, kena nanaina he ano-pupika ame ke hoihoi ole. M-e.he mea ala aa koia» mai •ia m»l®ko o fcela raioi me ka ole i na aoie lae i kau aka Ka Fa«ya Vjdal nana ana ®aiuna ooa oia K#aa mea 1 ku koke iho ai t»aiaio pone iho o kaki e a ana na kstfui. ' Ua a'awa naaila a.o hoi Kana na na ana maluna o Basi!a ame Kau ka Maraseca. *Mania)i o keia ike ( ana a.ku a Basi!a i kela heleheie»a ua ane hoopepe iho la oia. n© I ka. mea.aia mahna o Kela hele — Ihelena kekahi nanaina ano kaa © ka weli. aole no hoi « Basila ' howmanpopo akii ewai la na ka— na«a nsi, ame kona wahi i hoea ma' ai ame'ka manao nui & kona hoea aua m?i ilaila. Ua loheia ak u !a no hoi ka leo o Jacquelint i ke peha ana mai, "O Jolbs Wanton keia a ua heea hf>pe maila no hoi oia. O keia leo hooiauna i hoikeia ma : la no keia kanaka, no B»sila anee Kaa ka Maraseca ka manao nui a ka wahlne i huopaka mai ai, ne ka rnea o kekahi poe okea iho ua ka

maaina no I keia kanaka, a 0 ka oi Joa aku aae o'a no 0 Welinatona Batfe Ua kaaaailio aku !a nae 0 Batfe i ua kanaka nei, "Mai oi loa aku 00 hoi ka maikaī i na nohoi oe i noanoo i kgu apo e .Mr M»nton. ' K huikala i?ai ia'u." wahi a M nlon i pane mai ai. Ua kama iiio hou maila nae o Jacquelirje. l

' K ike mai ia Kauka Maraseca aoke Kauka hoi. *o ka 0 keia e nohp mai nei ma kekahi aeao e ke pakankau. qpa— mua pono 0 Kau.ka Maras€ea. oia no-O Mr Basila Towne o Amerika Ua kunou idi maila no hoi 0 Wanatona ia laua nei laia e no ho ifto ai maluna 0 kona noho ua panai maila no hei ® Gu ? lliaume imua osa i na Ua ani aku ia aae ko Wanatona maa lima a?ne kona heopuKa ana aku, "Aole au. epaina. no ka mea ua Ikooīo hope loa maiia no hei aa. aka. «a makemak- nae a« i wai hi mea inu. K lawe wai i na ua |-kupono ia i kou ©iwoiu, i Barani |a i ole waisake paa aene ke S«~ jda." ; ! Mai ia mai aole he -meko ioke o «a rumi aiaa nei ; aoie ne hoi he honmaha an? iho ma ke kamailio ana. No Basi!a hoi aia ho kela hoomanao ana no lanva Vidal, no ka mea ua hemo aku oia i waho a aole hoi i komo non mai a ua k&uohaia ak* paha oia e Jacqeeiin« e lilo i mea kiai, t?a nana maila no nae oia ia Wanatona, a ma kona ani pe-r (ahv »rsa mai me kona lima ' hoo- ! maopopo aku ai 0 Basila a ua j »oomaet)Dpo aku la no hoi keia !fßaba owieni ana o *kora mau HeheUhe, a ; a he nanaina pnpuka Imaluna a aia p 1 nohei iloko ' »na kf» hoewahawaha ' Ta matiawir heeinh' v-« ho ; aia n©« Ka»ka ke naaa s!a ia Wanatona Ke haoiean ah\ r« koi 0 v\Yaaa- | tesa i kaaa kaaaailio aua a atie I oo h<ii tiia i iKaopopo aa jaku kekabi pio oiea anu i waka j a koe waie iho ao kana aiea u I aiai'ie aku aau. Va walsaa |la n« hei eia ia Maa'.ia aaie I Mdrastv:aa ;i:c ane laeiheī y'c j nae «*ia ut keia mau k*a|a|Hs, * ta UaU av.\a »jia a } aka *a ia UasUa. Hc mea aiaikaii kela i hana ta u*a keia la a]kUj ; aei a i awlll u?i U al uoka f};aj ih'Ma, Va uu;iv :ao «a q*ej ,0 Pasi!a ī kt:;a |.uiaa. a ya JaKU k a nae eia. wal • lja- ( *iv!u ; tv ., . ; ,

I keia lohe ana nae a Wariato na i keia Minau ak« a Basila. ..aa h«oraasa ae la §ia e akaaka, ' 0 "ia mea a'u 7 halahelu ai, e .pili aua i \a. pepehikanaka, ame kou ho*maepopo ole ana i kou ia«a Basila Tawoe, # Ua konao koke maila 11« hoi 0 Jacquelice me ka maopopo ®le a pane mailai "I na oe e oluola aiai e koopan ae boi «e i koa ke-opcisa ana 1 ka inoa 0 Basila Tewne, a he mea hoehaeha wale **aka no kena i koaa neonoo.

Ua koekahaha lua la aku n©hoi !ke Wanatona manao i kona ]«te ana aka i ka pane ana mai a ka wahine opio. la manaiya nae oia ! holi a&u ai ia KaaKa Mara saca "He ka«fca kaulana oe. ma kou hoonaopopo ana, aka. he agena oe no lta oihana naakai He manao no h©i ko'u aole no i kulike ole kou maaao aie ko ta— k©«. Heaha hoi ka aea i mao — popo i ka Oihana MaUai ma kela ani«£)a?

l T a Npani ®le n® ho' na olfe!g a keia ftanaba i hoopaka mai ai, aka, aole aae hoi o Kauka Maraseca 1 Kapae ae i kona naanao mai kai, atea ua pane ?k« la no nae oia imwa o »a kanaka nei. *E hoa r»a'ftai, heaha la kau aiea i makemake ai e lohe? E heike ak« no nae au ia oe, he Poka ame ka pahu moaai ī loaa | oie »<ekahi mea naioki), a ua nei aka no ti©i a» imua o lakoa ma ke Keena Makai no ka haawi ana ®ai īa'u i ke kii o ka n«n« i mea hoonani no k«*H pakankai. aka> aoie nae i ae ia mai ia noi ■ a'u. Oia wale ih» la' nō No na «aea aku i bc e kali iho nohoi kaK 9<i, ka "h«o!*anaWānui ne ka hiki nai i ka wa e h«ai ia »e ai ka #iai«. ' L'a inu ae la no hoi e Wanatona i koua kiaha barani ame k<? Soda, a «'4 pane maila no 'ioi oia imua o Kauka Maraseca, "'E kali ©«,'* me ke an© hookneTtHemaka nu'. He poe I«pa ka oihana makai. Ua pa» wa!e ka manawa. a ua hala lea no hoi ka wa kupon» ne n« ka loāa mai 0 kekahi maa ikei e pui ana i 4fela karaima i hana' 'a ai. Ua lehe maUa no toi au e Uoea mai ana ko oakeu kanaka koikoi mai Par:s* mai, a owai ia mea i kapaia 0 G»rofa, a e hoea mei ana ka #ia no ka lawelawe anaaei keia hihiM. Heaka hoi kana eaea 1 haiia ai?

No keia ano tuea 0 ka oielo ana a keia kanaka ua nui iho la n«hoi ka hanu 0 Kaaka Marase ea, a «a pane ako ia no nae oia me «8 malie. "£ hke »e kau i koopoka naiia. he poe iapa ka Oihana makai. E kaiii ne iakou, ai oie oialia na kela ksna aa na Girofa e kuekaa ae na mea e piii ans i ka lede 9 keia «ene l.iiii.

"I* aianawa noho» » Fanya V tdal i komo mai ai a e henau ana ttoi n& mīnoiika maluna « iiona maa lehelehe a ua pa*e si>a:ia nohoi oia *"E hcsa io mai aaa no i fea aok> ar.t\ p«la c uaula a k«fcatii laua ia e ka«tu«ha ai i i»a aole e ae aku fea wahine an& i alaha ai « lioukoua aka iaia i oaa a.a;" l'a pii &e ia ao h«i n& poahiw)| w iv.juka Alaraseca iiuua i ua «aj a Vidaj C«i«au mai si iaia| ia mana*a a* ho* « t. iuke iuai au (a ua aal«kc, a«u ho koī aa uofcc « ua p«c \ tvQ ( *ak«u aiaaawa i āu£a<* ai .;aaa« ( kelahi ua { a««naua« au « uia ,a«. >uai aa poa e ae «r an««, Aia 4%u lvauaa Mar«»cca» I'a . i ad«-a aai« <aa K£kiife.; a«ac i« *« pakaukaa aiaa, a a;a a tio, « 'Vi<iaia U*vte<iit« am« k m* iaKi &a« «a;;;a« | | A*i* 1P».